چگونه خودرو را در برابر سرقت ایمن کنیم؟

به همین دلیل همواره از سوی مسئولان انتظامی توصیه می‌شود از انواع تجهیزات امنیتی برای بالاتر بردن سطح ایمنی خودروها استفاده شود. هرچند این محصولات به‌طور صددرصد مانع انجام فعالیت سارقان نمی‌شود، اما تا حد بسیار زیادی می‌تواند از سرعت انجام کار آنها بکاهد و در نتیجه آنها را از تصمیم سرقت در مواجهه با این‌گونه تجهیزات باز دارد.

در ادامه با تعدادی از محصولات ایمنی خودرو و کارایی آنها که در بازار قابل تهیه است آشنا می‌شویم.

قفل کامپیوتر

خودروهای جدید بواسطه طراحی مدرن‌تر و نصب تجهیزات هوشمند بیشتر، به مرکز کنترل الکترونیکی مجهز شده‌اند که هرچند اندازه کوچکی دارد، اما به این دلیل که دارای فناوری ساخت بالایی است و تولیدکنندگان محدودی در جهان توانایی ساخت آن را دارند، بسیار گرانقیمت هستند. همین مساله موجب شده طعمه مناسبی برای سارقان باشند؛ بخصوص اگر محل قرارگیری آن مانند پژو 206، سمند و زانتیا در قسمت محفظه موتور که دسترسی به آن آسان‌تر نیز هست واقع شده باشد و معمولا با یک یا دو پیچ معمولی به بدنه اتاق متصل شده و کابل‌های دسته‌سیم نیز از طریق سوکت به آن متصل است. این مساله سبب شده تا باز کردن این قطعه برای کسانی که دست به آچار نیستند حداکثر پنج دقیقه زمان ببرد؛ حالا خودتان تصور کنید سارقان حرفه‌ای در کسری از دقیقه نیت شوم خود را عملی خواهند کرد. برای محافظت از این قطعه گران‌قیمت نصب قفل‌های کامپیوتر تاکید می‌شود. خوشبختانه در بازار برای انواع خودروهای تولیدی این محافظ طراحی و ساخته شده است.

قیمت: از 25 تا 50 هزار تومان، متناسب با مدل خودرو

قفل پنل ضبط

امروزه استفاده از سیستم‌های صوتی پیشرفته در خودروها بسیار رایج شده است. با توسعه دانش طراحی و ساخت آنها این وسایل به امکاناتی همچون پخش تلویزیونی دیجیتال و نرم‌افزارهای مسیریاب جی‌‌پی‌‌اس مجهز شده‌اند. توضیح این نکته نیز چندان ضروری نیست که هرچقدر این دستگاه‌ها جدیدتر و حرفه‌ای‌تر باشند؛ ارزشمند‌تر نیز هستند و به این دلیل که تنها مانع بین آنها و سارقان شیشه‌های کم‌مقاومت خودرو هستند، دسترسی به آنها آسان‌تر است. به همین دلیل اگر شما روی خودروی خود سیستم‌های صوتی حرفه‌ای نصب کرده‌اید و برای لذت بردن از موسیقی یا استفاده از سایر امکانات این دستگاه هزینه زیادی متقبل شده‌اید ضروری است از این محافظ ساده نیز استفاده کنید.

قیمت: از 75 تا 180 هزار تومان

قفل کاپوت

اجزای داخلی محفظه موتور با کاپوت پوشیده شده که این قسمت با اهرمی در دماغه خودرو نگهداری و مهار می‌شود تا در طول حرکت بی‌دلیل باز نشود. این قسمت با یک سیم به اهرمی داخل اتاق و معمولا زیر فرمان متصل است. داخل محفظه موتور در کنار سیلندر و بلوک اجزای کوچک و ارزشمندی همچون باتری، کامپیوتر، کوئل و... وجود دارد که سارقان بی‌شماری برای به سرقت بردن آنها به مهارت‌های کافی دست پیدا کرده‌اند. معمولا در خودروهای تولید داخل مکانیسم نگهدارنده درِ موتور از پشت شبکه جلوپنجره قابل دسترسی است و با کوچک‌ترین فشار فنر نگهدارنده آن آزاد می‌شود. در حال حاضر شرکت‌های قطعه‌ساز متعددی نسبت به رفع این مشکل اقدام و محافظ‌های مناسبی را تهیه کرده‌اند. این محافظ‌ها متناسب با مکانیسم نگهدارنده در موتور هر خودرو طراحی شده و پس از باز کردن پیچ نگه‌دارنده آنها روی آن نصب می‌شود.

قیمت: از پنج هزار تومان برای نمونه‌های بدون سوئیچ تا 30 هزار تومان برای نمونه‌های دارای سوئیچ

قفل رینگ

این وسیله بازدارنده بیشتر برای رانندگانی کاربرد دارد که یا برای خودروهای خود لاستیک‌های جدید و تازه تهیه کرده‌اند، یا از رینگ‌های فابریک و کارخانه‌ای خوششان نمی‌آید و با صرف هزینه‌های معمولا زیادی آنها را با نمونه‌های اسپرت تعویض کرده‌اند. این قفل‌ها نیز معمولا به دو صورت در دسترس است. مدل اول که بسیار ساده نیز هست به صورت پیچ چرخ است با این تفاوت که دیگر با آچار چرخ‌های مرسوم قابل باز شدن نیست و برای خارج کردن آنها باید از ابزار مخصوص آن پیچ استفاده کرد. نوع دیگر آن ساختار متفاوتی دارد و به صورت چنگال ساخته شده که با استفاده از آن از لاستیک و رینگ به صورت همزمان محافظت می‌شود.

قیمت: از 18 هزار تومان برای نمونه‌های پیچی ساده تا 250 هزار تومان برای نمونه‌های چنگالی

قفل پدال

یکی از قدیمی‌ترین وسایل بازدارنده در خودرو قفل پدال است. این ابزار که مکانیسم ساخت آسانی دارد با قرار گرفتن بین پدال‌های ترمز و کلاچ از حرکت آنها جلوگیری می‌کند. تا قبل از این که خودروها به سیستم ایموبلایزر یا ضد سرقت مجهز شوند و با حرکت دادن، موتور آنها روشن و آماده حرکت می‌شد محبوبیت زیادی داشت؛ هرچند باز و بست آن کار آسانی نبود و رانندگان برای استفاده از آن مجبور بودند تا زیر داشبورد و فرمان خم شوند. البته نمونه‌های جدیدتری از این قفل را برخی سازندگان طراحی و ساخته‌اند که استفاده از آن تا حد بسیار زیادی آسان‌تر شده است.

قیمت: از 15 هزار تومان برای نمونه‌های قدیمی تا 50 هزار تومان برای مدل‌های جدیدتر

قفل زاپاس

یکی از سرقت‌هایی که متاسفانه آمار نسبتا بالایی هم دارد، سرقت لاستیک زاپاس است. در بیشتر خودروها بویژه خودروهای هاچ‌بک که در آنها فضای بار کافی وجود ندارد، سازندگان لاستیک زاپاس را در قسمت انتهایی خودرو و در فضای بیرونی اتاق جایگذاری می‌کنند؛ به گونه‌ای که از زیر خودرو دسترسی به آن بسیار راحت است. البته این سخن به آن معنا نیست که خیال دارندگان خودروهای صندوقدار راحت باشد که سارقان سراغشان را نگیرند. حتی در خودروهایی که زاپاس داخل محفظه بار تعبیه شده نیز امکان سرقت وجود دارد. استفاده از قفل زاپاس که روی محل نگهداری لاستیک قابل نصب است خطر از دست دادن لاستیک جانبی شما را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

قیمت: از 20 تا 30 هزار تومان

سیستم ضدسرقت

شاید در خیلی از فیلم‌ها دیده باشید که افراد مختلف بدون داشتن سوئیچ و در کمتر از ده ثانیه با زدن دو سیم به یکدیگر خودروهای پارک‌شده را روشن کرده و به هر کجایی که می‌خواهند می‌برند. با استفاده از قفل‌های ضدسرقت در خودروها، روشن کردن آنها بدون داشتن سوئیچ مخصوص خودرو بسیار مشکل شده و آمار سرقت‌ اتومبیل تا حد قابل توجهی پایین آمده است.

قفل ضدسرقت با استفاده از یک مدار کوچک که با واحد کنترل الکترونیکی با ای‌سی‌یو (ECU) خودرو در ارتباط است عمل می‌کند. هنگام استارت خوردن خودرو، کدهای مخصوص سوئیچ بین این مدار و ای‌سی‌یو رد و بدل شده و فقط در صورت معتبر بودن این کدها، سیستم سوخت‌رسانی خودرو فعال می‌شود. در واقع اگر سوئیچ ساختگی یا بدلی باشد، خودرو استارت خورده اما روشن نمی‌شود. در این سوئیچ‌ها یک قطعه‌ الکترونیک در نقش فرستنده عمل می‌کند و با ارسال میدان‌های مغناطیسی مطابق با رمز ای‌سی‌یو، خودرو روشن می‌شود.

هنگام تحویل خودرو به مشتری، معمولا یک کارت کد هم همراه با سوئیچ ارائه می‌شود که در صورت گم شدن سوئیچ می‌توان با استفاده از این کارت کدهای دیگری را برای ای‌سی‌یو تعریف کرد. در خودروهای مجهز به قفل ضدسرقت، یک لامپ قرمز چشمک‌زن در صفحه‌ کیلومتر طراحی شده که روشن بودن آن فعال بودن سیستم ضدسرقت را نشان می‌دهد. با به کار افتادن سیستم سوخت و روشن شدن خودرو، این چراغ خاموش می‌شود.

معایب قفل ضد‌سرقت

بیشتر سیستم‌های ضدسرقت امروزی از تراشه‌های مگاموس (Megamos) استفاده می‌کنند و امکان دستکاری این نوع تراشه‌ها وجود دارد. انواع فرستنده‌هایی که در سیستم ضدسرقت استفاده می‌شوند امنیت کامل ندارند و امکان هک کردن آنها وجود دارد. جالب است بدانید تعریف کردن یک سوئیچ جدید برای خودرو آسان‌تر از شبیه‌سازی خود سوئیچ است.

سیستم دزدگیر

طراحی یک سیستم حفاظتی با کارایی بالا همواره جزئی از اهداف اصلی شرکت‌های خودروسازی بوده است. دزدگیر و آژیر، قفل ضدسرقت، سیستم‌های ردیابی و استفاده از تجهیزات پیشرفته و الکترونیک در خودروها، سرقت آنها را روز به روز سخت‌تر کرده است. در خودروهای مدرن، حتی در صورت ورود سارق به خودرو، وادار کردن آن به حرکت بسیار مشکل است.

دزدگیر نسبت به قفل ضدسرقت عملکرد متفاوتی دارد و این دو نباید با یکدیگر اشتباه گرفته شوند، هرچند هر دو برای جلوگیری از دزدی طراحی شده‌اند. قفل ضدسرقت معمولا هیچ‌ صدایی ایجاد نکرده و چراغ‌ها را روشن نمی‌کند، این سیستم معمولا به صورت خودکار عمل کرده و نیازی به دریافت فرمان اضافه از طرف ریموت ندارد.

سیستم دزدگیر و آژیر به منظور ترساندن سارقان و جلوگیری از دزدیده شدن ماشین و محتویات آن طراحی شده‌اند و معمولا با ایجاد صدای بلند، چراغ زدن و در بعضی سیستم‌ها با استفاده از یک پیجر، به مالک خودرو احتمال وقوع دزدی را اطلاع می‌دهند. راننده پیش از سوار شدن به خودرو با استفاده از یک ریموت می‌تواند قفل‌ها را باز و بسته کند.

دزدگیرها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

1 ـ نصب شده در کارخانه‌ (OEM)

این نوع دزدگیرها معمولا با استفاده از ریموتی که خود کارخانه به خودرو اختصاص داده فعال یا غیرفعال می‌شوند. در خیلی از خودروها با چرخاندن سوئیچ در درهای جلو آژیر از کار افتاده و قفل درها باز می‌شود. در بعضی دیگر از خودروها، اگر در راننده باز باشد و قفل دستی آن بسته شده باشد، با بستن در سیستم دزدگیر فعال می‌شود. در بعضی خودروهایی که مجهز به قفل ضدسرقت هستند با روشن شدن موتور سیستم دزدگیر از کار می‌افتد.

دزدگیرهای کارخانه‌ای معمولا نسبت به درها و در صندوق عقب حساس هستند و با استفاده از دکمه‌های ریز روی دستگیره‌ درها آژیر را به کار می‌اندازند. در بعضی خودروها این دکمه‌ها در اثر حرکت قفل درها فعال می‌شوند. دزدگیرهای کارخانه‌ای می‌توانند در اثر باز شدن کاپوت، استارت خوردن یا ضربه به بدنه خودرو هم فعال شوند.

2 ـ نصب شده بعد از خرید (Aftermarket)

دزدگیرهایی که بعد از خرید نصب می‌شوند هم مانند دزدگیرهای کارخانه‌ای با ریموت کنترل می‌شوند. این نوع دزدگیرها را معمولا نمی‌توان با استفاده از سوئیچ یا کلید فعال یا غیرفعال کرد، اما معمولا یک دکمه‌ پنهان در آنها طراحی می‌شود که در صورت گم شدن ریموت می‌توان از آن برای باز کردن قفل‌ها استفاده کرد.

دزدگیرهایی که بعد از خرید نصب می‌شوند معمولا پیشرفته‌تر بوده و حسگرهای متفاوتی برای لرزش، شوک و حرکت بدنه دارند. بعضی از این دزدگیرها به‌طور جداگانه روی سیستم‌های الکترونیک خودرو نصب می‌شوند تا هرگونه رفتار غیرمنتظره در قفل‌ها، صندوق عقب، کاپوت و استارت را حس کنند. نمونه‌های پیشرفته‌تر این دزدگیرها حتی در اثر کج شدن بیش از حد بدنه‌ خودرو نیز به کار می‌افتند. برخی امکانات این دزدگیرها را می‌توان به صورت جداگانه خریداری کرد. برای جلوگیری از آژیر کشیدن بی‌مورد (مثلا در اثر ایجاد یک صدای بلند در اطراف خودرو)، می‌توان حسگرهای این دزدگیرها را به دلخواه تنظیم کرد.

معایب دزدگیرها

می‌توان گفت حساس بودن بیش از حد دزدگیرها به عیب اصلی آنها تبدیل شده است. بیشتر دزدگیرها آنقدر حساس هستند که به صورت بی‌مورد و اتفاقی روشن می‌شوند. این موضوع باعث شده رانندگان به آژیر کشیدن خودروی خود توجه نکنند. آژیر کشیدن‌های بی‌مورد خودروها باعث شده بیشتر مردم به آن بی‌توجهی کنند. صدای موزیک و اگزوز دیگر وسایل نقلیه، توفان و رعد و برق از اصلی‌ترین دلایل فعال شدن بی‌مورد دزدگیرها هستند.

محمدرضا نجفی