از روزی که خطرات سوختهای فسیلی بیش از پیش در دنیا احساس شده، کمپانیهای متعدد خودروسازی برای جایگزینی سوختهای فسیلی دست به کار شدهاند.
تاریخچه هیبریدیها
خودروهای هیبریدی و الکتریکی در حدود دهه 20 دوران طلاییشان را پشت سر گذاشتند و درمجموع چیزی حدود 34 هزار دستگاه فقط در ایالاتمتحده آمریکا تولیدشده است، چیزی در حدود میزان تولیدات این نوع خودروها در سال 2002 در همان کشور، حال اگر دلیلی را بخواهید برای این سالهای طلایی جستجو کنید دلیل آن را میتوان در شناخت ناچیز بشریت از منابع نفتی در سراسر جهان برشمرد، زیرا در آن سالها تقاضا برای خودرو بسیار بالا رفت درصورتیکه کشف منابع جدید نفتی متناسب با تقاضا برای خودروهای جدید نبود لذا شرکتها به سمت تولید خودروهای الکتریکی رو آوردند.
نکته جالب این که تحقیقات و پژوهشهای مرتبط با این نوع خودرو بعدها به دلیل کشف منابع عظیم نفتی در جهان متوقف شد و بیشتر تمرکز خودروسازان روی ساخت خودروهای فسیلی قرار گرفت، ازاینرو تا قبل از پدیدار شدن پدیده گرمای جهانی کسی به فکر ساخت خودروهای الکتریکی در مقیاس صنعتی نبود.
از فواید این نوع خودروها میتوان بهصورت اجمالی به سازگاری با محیطزیست بودنشان نام برد و همچنین میتوان به سادهتر بودن سیستمهای محرکه این نوع خودروها به مشابه فسیلی خود نام برد و صدالبته بازده بالای این خودروها را نیز باید در نظر گرفت.
هیبریدی سازهای معروف
برخلاف دوران طلایی خودروهای الکتریکی در دهه 20 میلادی، در دوره جدید رواج این خودروها، ژاپن جای آمریکا را گرفت.
چنانکه شرکت تویوتا به همراه چند شرکت دیگر از سال 1997 به بعد وارد عرصه تولید این نوع خودرو شد و توانست موفقیت قابل توجهی در ژاپن کسب کند.
به طوری که در همان سال بیش از18 هزار خودرو به فروش رفت. بعدازاین موفقیت ژاپنیها، دیگر شرکتهای خودروسازی در جهان شروع به تولید خودروهای الکتریکی کردند ولی هیچکدام نتوانست به موفقیت تویوتا دست یابد.
جالب است بدانید شرکت هوندا برای اولین بار سال 1999 با خودروی هیبریدی خود پا به بازار آمریکا گذاشت و شرکت تویوتا سال بعد نیز توانست برای خود در بازار آمریکا جا باز کند.
البته امروزه علاوه بر شرکتهای بزرگ خودروسازی آسیایی شرکتهای بزرگ اروپایی و آمریکایی نیز باقدرت وارد عمل شدهاند و رقابت تنگاتنگی را با آسیاییها برای تصاحب این بازار شروع کردهاند.
هیبریدیها چگونه کار می کنند؟
خودروهای هیبریدی بهگونهای از خودروها گفته میشود که هم از انرژی الکتریسیته و هم از انرژی سوختهای فسیلی برای تولید نیروی پیشرانش خود بهره میگیرد، به اینصورت که علاوه بر موتور احتراق داخلی قدیمی یک یا چند موتور الکتریکی نیز بهصورت موازی با آن موتورها قرار دارند.
ترتیب قرار گرفتن نیز بهگونهای است که نیروی تولیدی توسط هر موتور اثری همپوشانی روی شفت انتقالدهنده نیرو داشته باشد و به این طریق امکان استفاده همزمان تمام موتورها یا فقط یکی از آنها فراهم باشد.
خودروهای هیبریدی بهگونهای پاسخ به مشکلات خودروهای الکتریکی بود بدین گونه که این نوع خودروها آلودگی بسیار کمتر و همچنین میزان مصرف سوخت فسیلی بسیار کمتری را نسبت به خودروهای قدیمی دارد و از منظر دیگر اشکالات خودروهای الکتریکی مثل برد کم و توان پایین را کمتر داراست.
سیستم خودروهای هیبریدی معمولاً بهگونهای طراحیشده که در مناطقی که خودرو سوخت زیاد مصرف میکند خودرو از الکتریسیته استفاده کند و در مناطقی که خودرو کمتر از سوخت استفاده میکند (مثل اتوبانها) از بنزین یا گازوییل استفاده کند و برخی اوقات از هر دو منبع انرژی به صورت همزمان استفاده میکند که این موضوع را سیستم کنترل این نوع خودروها تعیین میکند.
خودروهای الکتریکی دارای چه ویژگیهایی هستند؟
خودروهای الکتریکی دارای مزایایی نسبت به خودروهای با سوخت فسیلی هستند. ازجمله میتوان به آلودگی نکردن محیطزیست و سروصدای بسیار کمتر اشاره کرد، ولی از معایب بزرگ این خودرو علاوه بر توان پایین و برد کم میتوان از زمان زیاد شارژ کردن باتری خودرو نام برد.
خودروهای الکتریکی به گونههای مختلفی ساخته میشوند، بهگونهای که بعضی از آنها دارای یک موتور الکتریکی در محور عقب خودرو هستند و بعضی مدلهای دیگر دارای یک موتور در محور ولی برخی دیگر از نمونهها مثل مدل SLS مرسدس بنز دارای چهار موتور هرکدام برای یک چرخ هستند که توانی در حدود 740 اسب بخار را تولید میکند.
البته برای زمان زیاد شارژ مجدد باتریهای خودروهای الکتریکی راهکارهایی پیشنهادشده که برخی از آنها شامل سوپر شارژ یا ایستگاههای تعویض باتری است. سوپر شارژ به اینگونه است که در ایستگاههایی مخصوص با ولتاژ زیاد باتریهای خودروی شمارا در کمتر از یک ساعت شارژ کنند و ایستگاههای تعویض باتری نیز به این گونه است که شما در کمترین زمان ممکن باتری خودروی خود را با یک باتری شارژ شده از قبل تعویض کنید.
جالب است بدانید خودروهای الکتریکی نسبت به خودروهای فسیلی از تکنولوژی سادهتری بهره میبرند و به همین دلیل نیز هزینههای نگهداری آنها پایینتر از خودروهای فسیلی است اما همچنان به خاطر قیمت بالای قطعات، هزینه تمامشده محصول بیشتر از خودروهای فسیلی است.
مشکلات بر سر راه خودروهای هیبریدی و الکتریکی
همانگونه که بیان شد خودروهای الکتریکی و هیبریدی دارای هزینه تمامشده بسیاری هستند و فعلاً برای مصرفکنندگان مقرونبهصرفه نیست و از طرف دیگر مشکلات ناشی از باتریهای آنها هنوز به قوت خود باقی است زیرا اینگونه باتریها هنوز جاذبههای لازم را برای مصرفکنندگان فراهم نکرده و از طرف دیگر نیز شاهد آن هستیم که این نوع خودروها به دلیل کم بودن تیراژ تولید دارای قطعات یدکی و نمایندگیهای کمی در دنیا هستند که البته این مشکل با تولیدات بیشتر حل خواهد شد و نکته دیگری که باید مدنظر قرار داد نوع برقی است که با آن خودرو را شارژ میکنند مثلاً اگر ما از برق تولیدی از یک نیروگاه گازی استفاده کنیم مشکل همچنان سر جای خود باقی خواهد ماند زیرا این نیروگاهها نیز انرژی خود را از منابع فسیلی آلاینده تأمین میکنند ولی درمجموع به نظر کارشناسان عامل اصلی همهگیر نشدن این نوع خودروها قیمت سرسامآور و توان پایین آنهاست که با پیشرفت تکنولوژی، مثل ورود باتریهای لیتیومی به بازار یا تکنولوژی تولید الکتریسیته از ترمزهای ماشین بهمرور حل خواهد شد و بدون شک با توجه به محدودیتهای منابع فسیلی، آینده از آن خودروهای الکتریکی خواهد بود.
ضمیمه چمدان
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رضا جباری: درگفتوگو با «جام جم»:
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم: