بازی دوپهلوی آمریکا با برجام

جان کری، وزیر خارجه آمریکا درحالی مقابل دوربین‌ها ادعا کرد دولتش در مسیر اجرای برجام، مانعی ایجاد نکرده است که در روزهای گذشته، نه‌تنها مسئولان کشورمان بارها اعلام کرده‌اند کارشکنی آمریکا، نگذاشته بهره زیادی از برجام عاید ایران شود؛ بلکه حتی برخی مسئولان اروپایی و رسانه‌های غربی نیز از مانع‌تراشی آمریکا در مسیر برجام انتقاد کرده‌اند. نمونه یکی از این انتقادات، یادداشتی بود که بتازگی در روزنامه نیویورک تایمز چاپ شده و نویسنده در آن از سرخوردگی سیاستمداران، دیپلمات‌ها و تاجران اروپایی به دلیل همکاری نکردن آمریکا برای اجرای برجام سخن گفته است.

ماریت ساکی، رئیس هیات پارلمان اروپا در روابط با آمریکا نیز با بیان این‌که آمریکا با کمک ما توافق را به نتیجه رساند، از این‌که حالا آمریکا مانع اجرای توافق می‌شود، انتقاد کرده است. براساس این گزارش، شرکت‌های نفتی اروپا تا وقتی وزارت خزانه‌داری آمریکا مجوز استفاده از دلار را در خرید و فروش‌های نفت ایران صادر نکند، هیچ قراردادی امضا نمی‌کنند.

تاسف کری از سردرگمی بانک‌ها

در چنین فضایی، وزیر خارجه کشورمان که برای شرکت در مراسم امضای موافقت‌نامه تغییرات آب و هوایی به نیویورک رفته است، جمعه شب برای دومین بار با جان کری، وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد تا بار دیگر، مسیر دیپلماسی را برای متقاعد کردن آمریکا به اجرای تعهداتش بیازماید.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، جان کری در بخشی از این دیدار که به خبرنگاران و دوربین رسانه‌ها هم اجازه ورود به جلسه داده شده بود، در مقابل آنها با اشاره به مسائلی که درباره مانع‌تراشی آمریکا در مسیر برجام مطرح است، اظهار کرد: همان‌طور که رئیس‌جمهور اوباما و همچنین جک لو، وزیر خزانه‌داری و همچنین من، بارها گفته‌ایم، ایالات متحده مانعی در مسیر تجارت ایران با سایر کشورها در قالب برجام ایجاد نکرده و در ادامه نیز ایجاد نخواهد کرد. وی با بیان این‌که ما تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای را همان‌طور که متعهد شده بودیم، برداشتیم و حالا بانک‌های خارجی می‌توانند با ایران به تجارت بپردازند، از وجود نوعی سردرگمی در برخی بانک‌های خارجی، اظهار تاسف کرد. وزیر خارجه آمریکا افزود: هر بانک یا شرکتی، سوالی در این‌باره دارد، برای ما افتخار است که پاسخگو باشیم.

امیدواری به رفع نگرانی بانک‌ها

پس از این سخنان وزیرخارجه آمریکا، محمدجواد ظریف هم گفت: امیدواریم با این سخنان جناب کری و دیگر گام‌هایی که ایالات متحده برداشته است، شاهد محقق شدن همه منافعی باشیم که ایران باید از این توافق به دست بیاورد.

وزیر امور خارجه کشورمان با اظهار امیدواری به این‌که اظهارات کری، بانک‌ها را از نگرانی برهاند، اظهار کرد: باید به اطمینان خاطر برسیم که مذاکره و قرارداد تنها راه‌حل مناقشات بین‌المللی است و تحریم و فشار راهکارش نیست. ظریف خاطرنشان کرد: تنها زمانی که مردم ایران بتوانند این تغییرات پس از برجام را احساس کنند، ما هم می‌توانیم به روند اجرایی شدن برجام ادامه دهیم.

تشکیل گروه کاری ویژه برای تضمین لغو تحریم‌ها

البته تلاش برای رفع موانع اجرای برجام، تنها به مذاکراتی که ظریف و کری در نیویورک داشتند، محدود نبود و معاونان وزیر خارجه کشورمان هم در سفری که به وین داشتند، با حضور در سومین نشست کمیسیون مشترک اجرای برجام، هماهنگی‌های لازم را با اتحادیه اروپا برای رفع نگرانی‌های بانک‌ها و شرکت‌های خارجی انجام دادند.

هلگا اشمید، معاون هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از این نشست با مطلبی در توئیتر تاکید کرد: اتحادیه اروپا وگروه 1+5 توافق کردند برای اطمینان دادن به شرکت‌های اقتصادی درخصوص لغو تحریم‌های ایران، همکاری کنند.

به گزارش ایرنا، سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه کشورمان هم تشکیل گروه کاری رفع تحریم‌ها را از جمله نتایج کمیسیون مشترک ایران و 1+5 اعلام کرد و گفت: قرار شد هرگاه ایران احساس می‌کند تحریم‌ها برداشته نشده یا حرکت رو به جلو وجود ندارد، این مسائل در این گروه کاری، بررسی شود. وی اضافه کرد: این گروه کاری هم توصیه‌های خود را برای حل و فصل موضوع خواهد داشت و در صورت لزوم در کمیسیون مشترک به بحث گذاشته می‌شود.

عراقچی عمده‌ترین و مهم‌ترین موضوع بحث در کمیسیون مشترک را برداشته شدن تحریم‌ها و مشکلات و موانع موجود در این مسیر عنوان کرد و افزود: در بعضی بخش‌ها، پیشرفت خوبی حاصل شد و در برخی دیگر نیز به دلیل مشکلات اداری و فنی یا بعضا به دلیل کم‌کاری از سوی برخی طرف‌ها، مشکلاتی را در اجرایی شدن رفع تحریم‌ها شاهدیم که آنها را هم به طور کامل بررسی کردیم.

حمید بعیدی‌نژاد، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان هم با یادداشتی در فضای مجازی ضمن اشاره به برگزاری کمیسیون مشترک اجرای برجام در وین نوشت: با توجه به مشکلاتی که درخصوص نقل و انتقالات بانکی و ارزی میان بانک‌های ایرانی و بانک‌های بزرگ اروپایی وجود دارد، کمیسیون وقت زیادی را به این موضوع اختصاص داد.

شوی تلویزیونی اوباما

گرچه اظهارات جان کری، وزیر خارجه آمریکا و نتایج نشست کمیسیون مشترک در وین، ظاهرا مثبت است و در یک نگاه، امیدواری به آینده اجرای برجام را افزایش می‌دهد، اما سابقه عملکرد آمریکا و فریبکاری این کشور در مقاطع مختلف باعث رنگ باختن این امیدها می‌شود.

مقامات آمریکایی که کارنامه‌ای سیاه در عمل به تعهداتشان دارند، از زمان اجرای برجام هم نشان داده‌اند تنها از این توافق به عنوان ابزاری برای قدرت‌نمایی بین‌المللی و برگ برنده‌ای در رقابت‌های داخلی کشورشان استفاده می‌کنند و کوچک‌ترین تلاشی برای اجرای تعهداتشان ندارند. سخنان دیروز باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا که در انگلیس به سر می‌برد، نمونه‌ای از چنین رویکردی است. به گزارش فارس، اوباما در این سفر طی یک سخنرانی تلویزیونی تاکید کرد از این‌که موضوع برنامه هسته‌ای ایران بدون توسل به گزینه نظامی حل شده، به خود افتخار می‌کند.

وزارت خارجه به آمریکا اعتماد نکند

اسماعیل کوثری، نماینده مجلس در گفت‌وگو با جام‌جم با اظهار تاسف از آنچه خوشبینی تیم مذاکره‌کننده به طرف آمریکایی می‌خواند، می‌گوید: آمریکایی‌ها هرچه می‌گویند، تیم مذاکره‌کننده ما نیز می‌پذیرد و این درحالی است که هر موقع قولی داده‌اند، بعدا زیر آن زده‌اند.

وی با اشاره به اظهارات وزیر خارجه آمریکا که از بانک‌ها و شرکت‌های خارجی خواسته بود در صورت ابهام از آمریکا سوال کنند، این اظهارات را فریبکاری دانسته و می‌افزاید: مگر بانک‌ها و شرکت‌های خارجی می‌توانند براحتی سوالاتشان را از دستگاه‌های مسئول آمریکایی بپرسند و آیا چنین اقدامی در عمل میسر است.

کوثری ادامه می‌دهد: اگر واقعا آمریکایی‌ها در رفع نگرانی شرکت‌های اروپایی مصمم هستند، می‌توانند به این کشورها بخشنامه بدهند تا آنها نیز به شرکت‌ها و بانک‌هایشان اطمینان دهند که از تعامل با ایران آسیبی نمی‌بینند. چنین کاری اقدامی واقعی و عملیاتی است و می‌توان به آینده آن کمی امیدوار بود که البته آمریکایی‌ها نشان داده‌اند ممکن است چنین تعهداتی را نیز نقض کنند.