تهران، مقصد اصلی کالاهای قاچاق

کدام ارگان‌ها در زمینه قاچاق مسئول هستند و باید نظارت کافی داشته باشند؟

به‌طور کلی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تکلیف همه را روشن کرده است اما همان‌طور که می‌دانیم قاچاق مشکلات اقتصادی بسیار زیادی برای کشورمان ایجاد می‌کند، بنابراین، این‌که قانون مثلاً چند دستگاه خاص را مشخص کرده کافی نیست بلکه باید یک اراده ملی درست مانند دفاع مقدس در میان تمام ارگان‌ها و مردم به‌عنوان مصرف‌کننده شکل گیرد. این در حالی است که می‌توان به وزارت صنعت، معدن و تجارت، گمرک جمهوری اسلامی ایران، وزارت جهاد کشاورزی، استاندارد، نیروی انتظامی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این باره اشاره کرد.

به نظر می‌رسد در اجرای قانون قاچاق کالا و ارز، ناهماهنگی مشهودی میان سازمان‌ها و نهادهای درگیر وجود دارد، نظر شما در این زمینه چیست؟

به‌طور کلی مبارزه با قاچاق کالا و ارز موضوعی است که باید همگی دست به‌دست یکدیگر دهیم تا نتیجه داشته باشد و از آنجا که استان تهران به‌عنوان مقصد اصلی تمام کالاهای قاچاق است باید تمام ارگان‌ها و نهادهای مسئول همراه یکدیگر باشند. به‌عنوان مثال ممکن است در قانون نامی از ارگان خاصی نیامده باشد، اما باید تمام مسئولان مربوطه و دستگاه‌ها در این زمینه اقدام کنند.

آئین‌نامه‌های قانون مبارزه با قاچاق که مدت زمان مشخصی برای اجرایی شدن داشتند، چطور تاکنون اجرایی نشده‌اند؟

از سال 1393 که این قانون اجرایی شده است بخش عمده‌ای از موارد مطرح شده در آن منوط به تصویب آیین‌نامه‌ها بود که بلاتکلیف مانده بود که با پیگیری‌های بسیار جدی ستاد تا امروز 80 درصد از آن آیین‌نامه‌ها اجرایی شده‌اند. اما نباید فراموش کرد که آیین‌نامه یعنی همکاری، همفکری و هماهنگی بخش عمده‌ای از مسئولان در یک سازمان و نهاد که نیازمند زمان و زیرساخت است. با در نظر گرفتن حجم انبوهی از آیین‌نامه‌های مورد نیاز نمی‌توان گفت به آیین‌نامه‌ها بی‌توجهی شده است.

با توجه به این‌که کالای قاچاق از مرزهای کشورمان وارد می‌شود، چرا برخوردها از تهران شدت گرفته است؟

تهران در مقوله اقتصادی مثل دیگر پایتخت‌های جهان به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مقاصد قاچاق کالا است. بنابراین هنگامی که تهران تحت کنترل قرار گرفته و برای قاچاقچیان ناامن شود جای تردید نیست که باقی نقاط کشورمان نیز کاهش آمار قاچاق را شاهد خواهند بود. به همین دلیل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصمیم گرفته با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و اهمیت حمایت از تولید داخل ابتدا با شدت هرچه تمام‌تر استان تهران را تحت کنترل گرفته تا بتدریج دیگر استان‌ها نیز با استفاده از تدابیر جدید تحت کنترل قرار گیرند.

آیا ماموران ستاد در میدان مرکزی تهران مستقر نیستند که میوه‌های قاچاق شبانه وارد میدان شده است؟

بعد از این‌که رهبر معظم انقلاب از ورود میوه‌های قاچاق به کشورمان ابراز نگرانی کرده و دستور دادند با این پدیده جدی برخورد شود، از 25 بهمن ماه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز علی‌رغم این‌که نیروهای کمیسیون بازرسی اصناف و تعزیرات در میدان مرکزی میوه ‌و تره‌بار مستقر بودند، طرح تشدید بازرسی‌ها را اجرایی کرد و با بازرسی‌های گسترده‌تری این میدان و میادین دیگر استان را زیر نظر گرفت. این درحالی است که براساس تکلیفی که ستاد برعهده‌ خود می‌داند از مبداء تا مقصد سعی در رصد کالاهای موجود و وارده بازار دارد.

بازرسی‌های شما صرفاً در میدان میوه و تره‌بار بوده است؟

خیر، براساس طرح جدید صرفاً بازارها مورد بازرسی قرار نگرفته‌اند بلکه تمام فروشگاه‌های سطح شهر و البته انبارهایی که ممکن است در آن کالای قاچاق نگهداری شود نیز ارزیابی و بازرسی‌های دوره‌ای و موردی خواهند شد که بخصوص درباره میوه تمامی سردخانه‌ها و محل‌های نگهداری میوه نیز شامل می‌شود.

میزان کشفیات طی تشدید بازرسی‌های شما چقدر بوده است؟

طی دوره یاد شده که تشدید بازرسی‌ها صورت گرفته است 1400 کیلوگرم سیر خشک، 34 تن نارنگی پاکستانی، 300 جعبه سیب سبز فرانسوی، 87 جعبه آلوی سیاه آفریقایی و 690 کیلو گرم بلوط همراه مقادیری انگور، بامبو و لیموترش کشف و ضبط شده است که در این زمینه 17 نفر نیز بازداشت و برای اعمال قانون معرفی شده‌اند.

در زمینه بازرسی‌ها و میزان کشفیات آیا رشدی داشته‌ایم؟

بله، رشد قابل ملاحظه‌ای در هر دو مورد را تجربه کرده‌ایم. در بخش بازرسی‌ها سال گذشته 637 مورد بازرسی صورت گرفته بود که امسال تا چهارم اسفندماه 3238 مورد بازرسی از اصناف مختلف صورت گرفته است. در این زمینه رشد کشفیات کالایی هم 300 درصد بوده و ارزش ریالی کالاهای کشف شده نیز 220 درصد افزایش از نظر قیمتی معادل 9 میلیارد تومان داشته است.

تکلیف کالاهای مکشوفه در این‌گونه طرح‌ها چیست؟

فراموش نکنیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، مجری قانون است و آنچه قانون تعیین کند را انجام می‌دهد نه این‌که خود تعیین کننده باشد. بنابراین هنگامی که کالای قاچاق کشف می‌شود سازمان و نهاد مربوطه که باید درباره سلامت آن نظر دهد برای غیرقابل استفاده بودن کالا گواهی صادر کرده تا قانون برای انهدام آن دستور لازم را صادر کند. بنابراین درخصوص کالاهایی‌ که سلامت محور هستند مثل میوه، سیگار، دارو، انواع خوراکی و البسه براساس قانون تاکید بر انهدام کامل، حتی در صورت کیفیت بالای ظاهری محصولات است. چون همه می‌دانیم این مواد می‌توانند در صورت آلوده بودن مشکلات عمده‌ای برای جامعه ایجاد نمایند.

برخی عنوان کرده‌اند مبادی ورودی گمرک توان کنترل کامل محموله‌ها را ندارد. نظر شما در این زمینه چیست؟

به‌طور کلی اگر تمام این بازرسی‌‌ها انجام شود، اما مبادی ورود کنترل نشود این کار هیچ فایده‌ای ندارد و باید دوباره این روند تکرار شود. اما این‌که گمرک کم کاری کرده در حیطه کاری ما نیست که اظهارنظر کنیم. ولی یک نکته کاملاً مشخص در این بین وجود دارد که عمده کالای قاچاقی که می‌تواند از تاسیسات گمرک عبور کند مربوط به کالاهای ترانزیتی است. به این صورت که محموله‌ای (مثل میوه) از مبادی قانونی کشورمان با تجهیزات کامل وارد خاک ایران می‌شود و براساس اسناد و مدارکی که به مسئولان گمرک ارائه می‌دهند قرار است به یک کشور دیگر حمل شوند اما قبل از این‌که از کشورمان خارج شود در میانه راه کالا تغییر کرده و کالای دیگری از مرزهای ایران خارج می‌شود، مشکلی که در این میان وجود دارد حمل و نقل ترانزیتی است که باید با استفاده از قوانین جدیدتر آن را ایمن کنیم.

متن کامل این گفت‌وگو را در سایت جام جم آنلاین بخوانید

عماد عزتی

اقتصاد