وقتی رسانه ملی تخصصی می‌شود

شاید مهم‌ترین دلیل علمی برای تاکید بر ساختار تخصصی مدیریت رسانه ملی همین همگانی بودن و طیف گسترده مخاطبان آن باشد. انبوه گسترده مخاطبان از طیف‌های مختلف اجتماعی که این ابررسانه دارد، ضرورت نگاه تخصصی در آن را بیشتر می‌کند؛ به‌ویژه این که اکنون نسبت به یکی دو دهه پیش تعداد تحصیلکرده ها در جامعه افزایش یافته و بالطبع آن دایره مخاطبان خاص و فرهیخته رسانه ملی نیز وسیع‌تر شده است.

خوشبختانه در هفته گذشته دکتر سرافراز طی احکامی، شورای تخصصی در صدا و سیما را فعال کرد که امید است این سیاست تخصصی و علمی بتواند نقش موثر و راهگشایی در ارتقای کیفی برنامه‌های رسانه ملی داشته باشد.

واقعیت این است که امروزه به دلیل رسانه‌ای شدن فرهنگ، زندگی و روابط انسانی و به طور کلی رسانه‌ای شدن تجربه‌های زیسته انسان‌ها در جهان جدید، کسب سواد و مهارت‌های رسانه‌ای دیگر مربوط به افراد متخصص یا شاغل در این حرفه نیست و همه مردم به واسطه استفاده فراوان و روزانه از وسایل و ابزارهای رسانه‌ای به این مهارت و آگاهی رسانه‌ای نیازمند هستند؛ اما همه مردم فرصت یا توانایی و ظرفیت کسب مهارت‌های رسانه‌ای را ندارند و افراد متخصص در این زمینه می‌توانند با حضور در کانون‌ها و شوراهای تصمیم‌گیری و سیاستگذاری کمک کنند تا مصرف رسانه‌ای مردم از الگوی صحیح و سالم‌تری برخوردار شود.

در این حکم، دکتر سرافراز در احکامی دکتر احمد سفیدی را به سمت ریاست شورای تخصصی سلامت، دکتر حسین ساری را به سمت ریاست شورای تخصصی آموزش، مجید زین‌العابدین را به سمت ریاست شورای تخصصی اقتصاد، غلامرضا میرحسینی را به ریاست شورای تخصصی ورزش، محمد رضا جعفری جلوه را به ریاست شورای تخصصی خانواده و محمد سرشار را به سمت ریاست شورای تخصصی کودک و نوجوان منصوب کرد.

وی در این احکام، نامبردگان را به اخذ سیاست‌های کلان در حوزه‌های تخصصی خود برای ارتقای برنامه‌های شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی موظف کرده است. با توجه به این احکام و موضوعات تخصصی آن متوجه می‌شویم نگاه رسانه ملی در تخصصی کردن تولیدات و محتوی برنامه‌ها بیشتر به سمت مسائلی است که با زندگی مردم و دغدغه‌های آنها ارتباط دارد.

دین، خانواده، آموزش، کودک و نوجوان، مسائلی هستند که به شکل مستقیم، زندگی مردم را تحت تاثیر خود قرار داده و نگاه تخصصی به این مسائل در برنامه‌سازی‌های رسانه‌ای، فارغ از این که به ارتقای کیفی برنامه‌های تولیدی در این موارد کمک کرده به بهبود و اصلاح زندگی مردم و کارآمدتر کردن سبک زندگی آنها کمک می‌کند. کاش در این شوراهای تخصصی، گروه‌‌های کوچک‌تری از اهالی رسانه و مطبوعات و خبرگزاری‌ها‌ هم تشکیل شود تا به عنوان حلقه واسط بین روسای این شوراها و مردم قرار گرفته و با نیازسنجی و تحلیل خواسته‌های واقعی مخاطب در تصمیم‌سازی‌ها به شوراهای تخصصی کمک کنند.

این افراد که می‌توانند شامل روزنامه‌نگاران و متخصصان علوم ارتباطات و رسانه باشند از یک سو به شکل مستقیم‌تری با مردم در ارتباطند و نیازهای رسانه‌ای آنها را می‌شناسند و از سوی دیگر، درک علمی و تخصصی‌تری از سیاست‌های رسانه‌ای شوراهای تخصصی داشته و در عملی کردن آن در سطح جامعه می‌توانند موثر باشند.

به عبارت دیگر این حلقه‌های واسط از یک سو آیینه برای بازتاب نیازهای جامعه و از سوی دیگر بازو و اهرم اجرایی برای شوراهای تخصصی هستند که در نهایت می‌تواند تصمیم‌گیری و سیاست‌های این شورا را به یک شعور رسانه‌ای اجتماعی بدل کنند.

سیدرضا صائمی

جام‌جم