میوه گران نشده، میوه را گران می‎فروشند

اکنون وضعیت تولید میوه در کشور چگونه است؟

در حال حاضر تولید میوه کشور بیش از مصرف است در نتیجه گرانی معنا ندارد. ما در بخش سیب درختی و همچنین مرکبات تولید بسیار مطلوبی داریم و ذخیره‌سازی میوه برای شش ماهه دوم سال هم انجام شده و برخی تولیدکنندگان تولیدات خود را برای صادرات در نظر گرفته‌اند.

پس‌ چرا با وجود عرضه بیشتر از تقاضا، شاهد افزایش قیمت در بازار میوه و در نتیجه نخریدن منجر به ایجاد رکود هستیم؟

این موضوع چند دلیل دارد؛ یکی به بحث ورود هیات‌های تجاری در سال گذشته از سوی برخی کشورها برمی‌گردد. تعدادی از کشورها به ایران اعلام کردند که قصد دارند میوه خود را از ایران تامین کنند، اما این گفته آنها در حد حرف باقی ماند و تنها بازار داخلی میوه را به هم ریخت و مقداری افزایش قیمت را به دلیل این‌که تصور می‌شد میوه در بازار کم شود، تجربه کردیم. جالب است کشورهایی که از ایران تقاضای خرید میوه کرده بودند 35 درصد مالیات و تعرفه‌های گمرکی جداگانه در نظر گرفته بودند که در نهایت صادرات میوه برای صادرکننده صرفه اقتصادی نداشت.

دلیل دیگر این موضوع رشد تخلفات دلالان در بازار میوه و مماشات با آنهاست. امسال افزایش قیمت میوه منطقی نیست و تنها متخلفان بازار را در دست گرفته و قیمت‌ها را افزایش داده‌اند. تولید میوه بسیار بیشتر از تقاضای آن است و در این صورت قیمت‌ها باید به صورت منطقی و پایین تعیین شود. اما قیمت‌هایی که در برخی فروشگاه‌های عرضه‌کننده میوه در سطح کلانشهرها دیده می‌شود، منطقی نیست و گران است. مثلا اکنون سیب درختی در بازار عمده‌فروشان بین 800 تا 2000 تومان بسته به نوع آن، عرضه می‌شود. همچنین شلیل در همین بازار به قیمت 2000 تا 2500 تومان عرضه می‌شود، اما در برخی فروشگاه‌ها این میوه‌ها را به طور متوسط چهار برابر قیمت به مردم می‌فروشند که مصرف‌کننده نهایی متضرر می‌شود. همه این قیمت‌های بالا بر اثر دلال‌بازی و واسطه‌گری است.

راه‌حل این موضوع چیست؟

سازمان حمایت تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان باید نظارت و حضور مقتدرانه خود را در بازار بیشتر کند. اکنون تنها کسانی که از بازار میوه نفع می‌برند، سودجویان هستند. اگر چتر نظارت گسترده‌تر و همچنین اعمال جرایم سنگین برای متخلفان در نظر گرفته شود، تخلف برای این افراد سودجو دیگر صرفه نخواهد داشت. مطمئن باشید رشد قیمت میوه دلیل اقتصادی ندارد و فقط دلال‌بازی است که قیمت را به طور مصنوعی افزایش می‌دهند. لذا راه‌حل رفع رکود از بازار میوه، حذف دلال‌هاست.

محمدحسین علی‌اکبری - اقتصاد