پایش مناطق مستعد آتش‌ سوزی مهم‌ترین هدف پهپاد

در زمینه طراحی، تولید و استفاده از پهپاد نیز مسئولان این سازمان با یکی از صنایع هوایی مرتبط قراردادی امضا کرده اند و تاکنون استفاده از این وسیله در چند استان کشور همچون فارس، اصفهان، مرکزی، لرستان، گلستان و آذربایجان غربی در بوته نقد و آزمایش قرار گرفته است.

پهپاد کارایی زیادی دارد، به طوری که حدود 30 هدف را می‌توان با آن اجرایی کرد و به سرانجام رساند. از جمله مهم‌ترین این اهداف پایش و رصد کردن مناطق مستعد آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی است و از آنجا که عرصه‌های طبیعی زیادی در کشور ما وجود دارد که بسیاری از آنان بویژه در فصل خشک و گرم و همزمان با افزایش دمای هوا، مستعد حریق است و شناسایی دیرهنگام محل وقوع حریق، عامل اصلی گسترش آتش و افزایش خسارت در این زمینه است، استفاده از این وسیله می‌تواند کمک شایانی در شناسایی و تشخیص بموقع و سریع مناطق مبتلا به آتش و مساحت درگیر حریق و اطفای زودهنگام آن و کاهش خسارات آتش سوزی داشته باشد.

یکی دیگر از موارد استفاده پهپاد، سرشماری دقیق از حیات وحش و تشخیص مرگ و میرها و شناسایی لاشه آنهاست که مورد اول یعنی سرشماری حیات‌وحش به لحاظ تهیه و تدوین برنامه‌های مدیریتی مناطق حائز اهمیت است و دومین مورد یعنی شناسایی تلفات رخ داده بویژه در مناطق صعب‌العبور در راستای آگاهی از شیوع بیماری‌های احتمالی و جلوگیری از گسترش آنها اهمیت دارد.

شناسایی و مرزبندی دقیق مناطق چهارگانه محیط‌زیست، شناسایی تعارضات و تصرفات غیرقانونی در عرصه‌های طبیعی، شناسایی انواع آلودگی در مناطق ساحلی، جنگلی و تحت حفاظت سازمان حفاظت‌محیط‌زیست، ارسال تجهیزات اولیه و سبک مورد نیاز امدادرسانی به مناطق صعب‌العبور برای آسیب‌دیدگان احتمالی و شناسایی شکارچیان غیرمجاز و تصویربرداری از آنان به عنوان ابزاری بازدارنده و کاهش‌دهنده تخلفات در این زمینه، فقط برخی از توانمندی‌های پهپادها در حوزه فعالیتهای غیرنظامی است که سازمان حفاظت‌محیط‌ زیست را برآن داشته تا از این فناوری در جهت حفظ و حراست بهینه از محیط‌ زیست کشور بهره ببرد.

این وسیله توانایی چندین ساعت پرواز طی روز را دارد که این میزان می‌تواند با توجه به نیاز هر منطقه قابل تنظیم و تغییر باشد، ولی در هر صورت می‌تواند حتی با چند ساعت پرواز در روز نیاز پروازی ما را جهت مراقبت‌های زیست محیطی برآورده کند البته این فناوری نیز همچون دیگر تکنولوژی‌ها محدودیت‌هایی دارد که مهم‌ترین آن ناتوانی پرواز در شرایط بسیار بد جوی و باد و توفان شدید است، اما در هر روی از آنجا که با کمبود شدید نیروی محیط‌بان در کشور مواجه ایم، مزایای استفاده از این فناوری به محدودیت‌های آن می‌چربد و می‌تواند مکمل خوبی برای جبران کمبود نیروهای انسانی مراقب در عرصه‌های طبیعی باشد. قابل ذکر است که در کنار این فناوری استفاده از بالن نیز که محدودیت زمانی پرواز ندارد و می‌تواند 24 ساعته در آسمان پرواز و عرصه‌های طبیعی را رصد کند، در دستور کار سازمان حفاظت‌محیط‌زیست قرار گرفته و استفاده آزمایشی از آن تا آخر هفته جاری یا هفته آینده در چهار استان کشور از جمله گلستان، فارس و لرستان اجرایی خواهد شد.

سید مهدی حسینی - معاون دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور