اگر پدر بزرگ گرمازده شد...

نداشتن تعادل در فشار خون، غلظت خون و مشکلات قلبی ـ عروقی سالمندان را بیشتر از دیگران در معرض مشکل گرمازدگی قرار می‌دهد.

وقتی دمای هوا بیش از دمای طبیعی بدن است، تعریق زیادی در سطح پوست صورت می‌گیرد تا به این وسیله بدن خنک شود. این مقاومت دائمی بدن می‌تواند اشخاصی را که قدرت جسمی کمی دارند و سیستم گردش خون آنان در وضعیت سالمی قرار ندارد، خیلی زود از پا بیندازد.

توصیه اول: اگر غلظت خون دارید، خوب است بدانید فصل گرم و روزهای داغ تابستان می‌تواند خون شما را غلیظ‌تر کند و سکته و ایجاد لخته در رگ‌ها یکی از عواقب آن است. پس مصرف داروهای مورد نیاز، مصرف آب به میزان مناسب و همراه داشتن یک بطری آب را فراموش نکنید.

توصیه دوم: وقتی شما عرق می‌کنید تنها آب از دست نمی‌دهید بلکه املاح مورد نیاز بدن خود را نیز از دست می‌دهید، بنابراین همراه داشتن دوغ نمک‌دار و خنک برای این شرایط مناسب است.

دوغ می‌تواند برخی از املاح خون را که از دست داده‌اید، تامین کند. محلول یک در هزار آب نمک (یک گرم نمک در یک لیتر آب) به همراه کمی آبلیمو نیز گزینه مناسبی است. این کار سبب می‌شود قلب و مغز شما تحت فشار کمبود املاح قرار نگیرد.

توصیه سوم: لباس‌های سفید و طبیعی بپوشید. لباس‌های سفید با الیاف طبیعی پنبه و کتان برای فصل تابستان و روزهای گرم بهترین گزینه است. از پوشیدن لباس‌های چسبان خودداری کنید. این الیاف سبب می‌شود بدن شما خنک‌تر بماند. عرق را به خود جذب ‌کرده و هوا از داخل آن براحتی عبور می‌کند.

اگر نگاهی به پوشش مردم هند، عربستان، یا استان‌های سیستان و بلوچستان، بندرعباس و بوشهر بیندازید متوجه می‌شوید که مردم بومی این استان‌های گرم بخوبی از این توصیه‌های تجربی استفاده می‌کنند.

توصیه چهارم: در برنامه ورزشی خود تجدید نظر کنید. اگر هوا خیلی گرم شده است و شما عادت به پیاده‌روی داشته‌اید، بهتر است کمی در این عادت تجدیدنظر کنید و اگر وضع سلامتی شما طوری است که حتما باید این پیاده‌روی انجام شود، در فضای سرپوشیده و دارای تهویه و سردکننده‌های مناسب ملایم و آرام ورزش کنید. حتی ورزش کردن زیر باد کولر در اتاق نیز می‌تواند گزینه خوبی باشد.

توصیه پنجم: در سنین سالمندی وضعیت جسمی شما طوری است که باید مراقبت بیشتری از خود داشته باشید تا سلامت بمانید. بنابراین اگر می‌خواهید از خانه خارج شوید هدفمند و برنامه‌ریزی شده باشد و کسانی را که با آنها کار دارید، از قبل آماده کنید و با آنها تماس بگیرید که بتوانید خیلی سریع بروید و کار خود را انجام دهید و برگردید.

توصیه ششم: از کلاه‌های لبه‌دار و عینک آفتابی برای مقابله با مضرات اشعه‌های خورشید استفاده کنید، کرم ضدآفتاب را برای مبارزه با پیری زودرسی که در اثر قرار گرفتن در مجاورت تابش خورشید و گرمای شدید حاصل می‌شود حتما 20 دقیقه قبل از خروج از منزل استفاده کنید.

توصیه هفتم: بعد از بازگشت به منزل یک دوش آب ولرم بگیرید. لازم نیست آب کاملا خنک باشد. کافی است برای بدنتان خنک‌کنندگی ملایمی داشته باشد؛ در حدی که بدنتان از تحمل آب به لرزه نیفتد ولی خنکی آن را حس کنید.

توصیه هشتم: همیشه یک حوله خیس داخل یک کیسه فریزر قرار دهید و در فریزر نگه دارید. این حوله در گرمای هوا به داد شما می‌رسد و حتی وقتی دیگر سرد هم نبود، با کمک آن می‌توانید سر و سطح پوست خود را مرطوب و خنک کنید. هروقت که این حوله خشک شد، دوباره با آب‌سردکن‌های خیابان آن را خیس کنید.

توصیه نهم: دقیقا وضعیت خود را در مقابل گرما ارزیابی کنید. اگر جزو کسانی هستید که شرایط خاصی دارند، حتی‌المقدور در هوای گرم از خانه خارج نشوید و خود را در معرض آسیب قرار ندهید و در صورت ناچاری فقط با ماشین کولردار و تحت شرایطی که قبلا ذکر کردیم از خانه خارج شوید. این شرایط خاص شامل بیماری‌های قلبی ـ عروقی، چاقی بیش از حد، بیماری‌های کلیوی، اختلالات روانی و مصرف بعضی داروها می‌شود که سبب اختلال هوشیاری یا کم‌آبی بدن می‌شود. افراد بالای 50 سال بیشتر از دیگر بزرگسالان در معرض خطر قرار می‌گیرند.

توصیه‌درمانی: اگر از منزل خارج شدید و گرمای زیاد سبب شد از وضعیت طبیعی دور شوید، مراقب این علائم باشید: گرفتگی عضلات، خستگی و بی‌حالی شدید و گیجی و سرگیجه. در چنین شرایطی قبل از این‌که غش کنید به یک مغازه یا اولین مکان خنکی که سر راهتان قرار دارد بروید و وضع خود را برای کسی که آنجاست شرح دهید و بخواهید که اجازه دهد دمی آنجا استراحت کنید.

از همراه خود بخواهید یک محلول او.آر.اس شامل هشت قاشق چایخوری شکر، یک قاشق چایخوری نمک و یک لیتر آب آماده و آن را مصرف کنید. آن حوله مرطوبی که توصیه کردیم همراه داشته باشید، اینجا می‌تواند به کمک شما بیاید؛ آن را روی پیشانی و دست و پای خود قرار دهید.

اگر بدتر شدید باید به یک مرکز درمانی منتقل شوید، در غیر این صورت در صورت بهبودی با تماس با یکی از نزدیکان بخواهید که شما را تا خانه همراهی کنند.

توصیه به اطرافیان سالمند

در صورتی که مشاهده کردید شخص سالمند در مراجعت به منزل تعرق شدید، پوست برافروخته، ضعف و سرگیجه و پوستی داغ دارد، با نوشیدنی‌های خنک از او استقبال کنید و قبل از این‌که حالش وخیم‌تر شود، او را به محلی خنک هدایت کرده، پس از خارج کردن البسه وی با یک ملحفه مرطوب سطح بدنش را بپوشانید و او را در معرض باد کولر یا پنکه قرار داده، دیگر اقداماتی را که پیشتر ذکر شد، انجام دهید.

نبض ضعیف، هذیان، کاهش حجم ادرار و در موارد پیشرفته عدم هوشیاری و گرفتگی عضلات و تهوع از دیگر علائم گرمازدگی است.

اگر پس از اقدامات شما، علائم بهبودی مشاهده نکردید، سالمند را به مرکز درمانی منتقل کنید زیرا گرمازدگی برای سالمندان می‌تواند خطر مرگ داشته باشد.