دلایل عدم انتشار فکت شیت ایرانی و زمان برداشته شدن تحریم ها

بهروز کمالوندی، در پاسخ به سوالات دانشجویان در خصوص انتشار فکت شیت آمریکایی با بیان این که آن‌ها خودشان اصرار داشتند اصل همه یا هیچ را در توافق ژنو وارد کنند، تصریح کرد: آن‌ها با انتشار فکت شیت دست خودشان را بستند چرا که اگر بخواهند چیزی را در مذاکراتی که اکنون در جریان است و در مرحله نگارش تغییر دهند ما قبول نمی‌کنیم از این‌رو انتشار فکت شیت به ضررشان تمام شده است. در جلسه پایانی مذاکرات لوزان آقای ظریف به صراحت اعلام کرد بیانیه لوزان باید مورد پذیرش و توافق همه قرار گیرد و نباید این‌گونه باشد که هرکسی بیرون می‌رود آن چیزی که دوست دارد را بگوید.

او با بیان این که در 5 تا 6 سال گذشته فشارها به ایران به بهانه موضوع هسته‌ای افزایش و شدت بیش‌تری یافت تصریح کرد: این افزایش فشار به خاطر این بود که آن‌ها دیدند تلاش‌شان در تهدید و تحریم ایران کارساز نیست. با تغییر دولت در آمریکا روند تعامل و گفت‌وگو با ایران پیش گرفته شد. آمریکایی‌ها بعد از شکست در عراق و افغانستان رویکردشان را در مواجهه با موضوعات منطقه‌یی و بین‌المللی تغییر دادند و از جمله با ایران سعی کردند از سر تعامل وارد شوند.

دعوای اصلی بر سر موضوع هسته‌ای با آمریکاست

وی ادامه داد:‌ ما از همان ابتدا معتقد بودیم دعوای اصلی بر سر موضوع هسته‌ای با آمریکاست و در طول مذاکرات دو سال گذشته این موضوع به ما ثابت شد که اگر آمریکا بر سر موضوعی موافقت داشته باشد کشورهای دیگر حرفی ندارند. از این‌رو بنا شد تا کانال ارتباطی با اجازه مقام معظم رهبری میان ایران و آمریکا در سطح معاونان و صرفا در بحث هسته‌ای شکل گیرد. چرا که آن‌ها در تماس اولیه به نوعی پذیرفتند که از خر شیطان پایین بیایند؛ این گفت‌وگوها ادامه داشت و در دولت جدید شتاب گرفت. ما هنوز نمی‌توانیم به جرات بگوییم که آن چه تاکنون اتفاق افتاده است مسیر درستی را طی کرده اما حتی اگر مذاکرات به نتیجه نرسد به دنیا ثابت شد کسانی که در مذاکرات سازگار نیستند و دائم از این شاخه به آن شاخه می‌روند آمریکایی‌ها هستند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان این که در مذاکرات اصل بر بی‌اعتمادی به طرف مقابل است گفت: برخلاف آن چه در رسانه‌ها تبلیغ می‌شود مذاکره کنندگان ما اصل را بر بی اعتمادی به طرف مقابل گذاشتند و بر همین مبنا تاکنون جلو رفته‌ایم.

او بر تشریح آن‌چه که ایران در مذاکرات به دنبال آن بوده است گفت:‌ تثبیت غنی‌سازی، تولید مواد هسته‌ای و حفظ سانتریفیوژها اولین چیزی بوده است که در مذاکرات دنبال شده و خوشبختانه این هدف به دست آمده است. دومین هدف حفظ سایت فردو بود که آن هم با توجه به ماهیت این سایت که به نوعی تضمین سایت نطنز است حفظ شده است و این‌که برخی فریاد می‌زنند که فردو برای 10 سال متوقف شد و دیگر غنی‌سازی نمی‌کند، اشتباه است.

می خواستند آب سنگین اراک را به آب سبک تبدیل کنند

کمالوندی ادامه داد: اصل دیگر حفظ راکتور آب سنگین اراک بود. آن‌ها سعی داشتند به هر شکلی شده آب سنگین را به آب سبک تبدیل کنند اما نتوانستند از این رو به دنبال آن بودند که در زمینه خنک‌کننده، بازتاب دهنده و موادی که در قلب راکتور قرار می‌گیرد به نوعی اهداف خود را پیاده کنند اما باز هم نتوانستند. همین مساله سه ماه وقت برد ولی ما توانستیم خواسته خود را تامین کنیم. البته راکتور اراک مدت زمانی برای بازطراحی‌اش صرف خواهد شد. با این حال ما یک راکتور مدرن و به روز خواهیم داشت و این سرجمع به نفع ماست.

این مقام سازمان انرژی اتمی در ادامه گفت: آن‌ها حتی بر روی کارخانه آب سنگین اراک نظراتی داشتند و می‌گفتند ممکن است شما محصول این کارخانه را به کشورهای دیگر بفروشید اما ما کشوری مسوول هستیم و این طور نیست که محصول آب سنگین‌مان را به هر کشوری دهیم. امروز ایران صد تن آب سنگین دارد درحالی که رژیم صهیونیستی نیاز 25 کیلوگرمی ‌اش را از بیرون تأمین می‌کند. ما براساس مذاکراتی که صورت گرفته توافق کردیم که مازاد آب سنگین‌مان را در بازار بین المللی بفروشیم و همین مساله ما را به باشگاه تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب سنگین وارد می‌کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره ذخایر اورانیوم ایران در چارچوب توافق احتمالی جامع گفت: مجموعه موادی که قبول داریم به عنوان ذخیره داشته باشیم 300 کیلوگرم است و درباره مابقی آن که البته هم‌چنان در حال مذاکره هستیم می‌توانیم آن‌ها را صادر کنیم یا به اورانیوم طبیعی تبدیل کنیم و راه دیگر این است که به سوخت نیروگاه بوشهر تبدیل شود.

وی ادامه داد:‌ این که بخواهیم مواد خود را به اورانیوم طبیعی تبدیل کنیم منطقی نیست مثل این است که شما یک لباس بافت را بشکافید و بعد بگویید نخش را در اختیار داریم.

استفاده از مازاد ذخایر اورانیوم‌ برای تولید سوخت بوشهر

کمالوندی تصریح کرد: ما امروز توانسته‌ایم نمونه مجتمع سوخت مجازی نیروگاه بوشهر را تولید کنیم و این برای ما موفقیت بزرگی است و در برنامه‌مان است که مازاد ذخایر اورانیوم‌مان را برای تولید سوخت بوشهر استفاده کنیم.

این مقام سازمان انرژی اتمی با بیان این که ما از محدودیت در برنامه هسته‌ای‌مان استقبال نمی‌کنیم گفت: ما از همان ابتدا تاکید کردیم که شادابی صنعت هسته‌ای‌مان نباید از بین برود و به جرات می‌گویم که این مساله در مذاکرات حفظ شد و این شادابی همان تحقیق و توسعه است. ما خیلی تلاش کردیم که این موضوع در چارچوبی که می‌خواهیم تامین شود و برای تک تک ماشین‌های سانتریفیوژ جدید جنگیدیم. می‌توانیم امروز بگوییم ما غیر از تولید سانتریفیوژ در هیچ حوزه دیگری محدودیت تحقیق و توسعه نخواهیم داشت. حتی در سانتریفیوژ هم در انباشت قبل از گاز تزریق کردن هیچ محدودیتی نداریم. سو آخرین مدل سانتریفیوژ ما 24 است و ما می‌توانیم روی ماشین 100 سو کار کنیم و هیچ محدودیتی نداریم فقط نمی‌توانیم به آن گاز تزریق کنیم. الان آمریکایی‌ها ماشین‌هایی را دارند که نوع آن 300 است و سال‌هاست روی آن کار می‌کنند.

او ادامه داد:‌ تا 10 سال دیگر ما دو نیروگاه اتمی دیگر خواهیم داشت که برای تامین سوخت آن‌ها به طور طبیعی قرارداد جداگانه خواهیم داشت بنابراین نیاز چندانی نخواهیم داشت و هر سال تولید چند مجتمع سوخت مازاد بر 300 کیلو هر چقدر که باشد می‌توانیم تولید کنیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان این که هدف ما برداشته شدن تحریم‌ها بوده است گفت: اما این که چطور تحریم‌ها برداشته شود مکانیزم‌هایی دارد که موضوع مذاکره است با این حال ما گفته‌ایم که باید برداشته شدن تحریم‌ها متوازن با اقداماتی باشد که ما انجام می‌دهیم و سختی کار هم همین است که در مرحله نگارش توافق نیز با آن مواجهیم.

وی تاکید کرد: روز اعلام توافق قطعنامه شورای امنیت صادر می‌شود که قطعنامه قبلی را لغو می‌کند و توافق را تایید می‌کند.

تحریم‌ها کی برداشته می‌شود؟

کمالوندی در پاسخ به این که تحریم‌ها برداشته می‌شود یا گام به گام لغو می‌شود؟ گفت: این مساله همچنان مورد مذاکره است اما در روز اول قطعنامه‌ای صادر می‌شود و براساس آن قطعنامه‌ کشورهای غربی تحریم‌ها را همان موقع لغو می‌کنند اما اجرای لغو تحریم‌ها در زمانی که دو طرف توافق می‌کنند صورت می‌گیرد. مدل دیگر برای لغو تحریم‌ها این است که یک اقدام در مقابل اقدام دیگر صورت گیرد اما آن‌ها ممکن است مسائلی را مطرح کنند مثل این که بگویند می‌توانیم فروش نفت داشته باشیم اما پولش را برداشت نمی‌کنیم در هر صورت هنوز در این رابطه بحث است اما اطمینان می‌دهم هر اقدامی که آن‌ها انجام دهند و امکان برگشت‌پذیر بودن آن اقدام وجود داشته باشد برای ما هم همان‌طور خواهد بود و کار سخت تیم ما همین است.

کمالوندی درباره انتقاداتی که بیش‌تر از آن‌که نقض تیم هسته‌ای باشد تخریب آن‌هاست گفت: دولت‌ها می‌آیند و می‌روند اما آن‌چه نباید تغییر کند اخلاق اسلامی است؛ نباید به قیمت مسائل سیاسی و یا نفع گروهی حقیقت را کتمان کرد. نباید دروغ گفت و حق را پیچاند. انتقاد سازنده اشکال ندارد اما تخریب پذیرفته نیست. معتقدم انتقادات باید از روی دلسوزی باشد تا به دل بنشیند و کارساز باشد.

وی در رابطه با پارچین خاطرنشان کرد: آقای آمانو و دوستان‌شان مدتی این موضوع را مطرح می‌کردند اما ما به آن‌ها گفتیم چند بار اجازه بازدید از این سایت به آژانس داده شده است و دیگر آن را فراموش کنید. مساله این است که وقتی یک موضوعی به یک بحث تبلیغاتی تبدیل می‌شود کافی است درباره آن یک کلمه بگویید و بعد از آن در تفسیر آن یک کلمه می‌توان دو صفحه صحبت کرد و موضوع پارچین هم به همین شکل است. هم‌چنین ما به آن‌ها تاکید کردیم محیط نظامی محیط نظم است و هرکسی نمی‌تواند هروقت دلش خواست وارد آن شود.

او با اشاره به سخنان اخیری که از سوی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ترجمه و منتشر شده است گفت: البته آقای آمانو نگفته‌اند که باید سایت‌های نظامی‌تان را در اختیار آژانس برای بازرسی قرار دهید. به قول حقوق‌دانان از این صحبت تفسیر موسع شده است. ما به آن‌ها اعلام کردیم که بروند و پروتکل الحاقی را بخوانند. هیچ جای آن اشاره نشده است که آژانس می‌تواند به سایت‌های نظامی دسترسی داشته باشد. براساس بند C ماده پنج اگر آژانس بخواهد به سایتی دسترسی پیدا کند و کشور مقصد نتواند خواسته آژانس را اجرا کند این دسترسی می‌تواند به طور دیگری جبران شود.

کمالوندی در پاسخ به سوال دانشجویی دیگر که از وی پرسید اگر توافق به سرانجام نرسد چه خواهد شد؟ گفت: اول اینکه به طرف مقابل ثابت شد فقط از طریق تعامل و گفت‌وگو می‌تواند با ایران وارد بحث شود و از سویی ایران نشان داد که اهل تعامل است. هم‌چنین کار کشورهای غربی و آمریکا برای اجماع دوباره بر سر تحریم‌ها سخت‌تر می‌شود. اگر در مذاکرات به نتیجه برسیم تحریم ها لغو و همزمان برنامه‌ هسته‌ای‌مان ادامه پیدا می‌کند و از سویی نگرانی طرف مقابل با بازرسی‌های بیش‌تر برطرف می‌شود.

پذیرش پروتکل الحاقی

وی درباره پذیرش پروتکل الحاقی گفت: پذیرش پروتکل با مجلس شورای اسلامی است و تا وقتی مجلس قبول نکند اجرایی نمی‌شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی که در دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری سخن می‌گفت تصریح کرد: دو سه ماه آینده خیلی مهم است و ضرورت همراهی دستگاه‌های مختلف به ویژه مجلس در این موضوع ضروری است.

او تاکید کرد: مجلس شورای اسلامی در سال‌های گذشته قوانینی را در روند مذاکرات هسته‌ای و در واکنش به قطعنامه‌هایی که علیه ایران صادر شده است تصویب کرده از جمله قانون لغو همکاری‌های فراپادمانی با آژانس است که در صورت توافق هسته‌ای مجلس باید تکلیف این قوانین را مشخص کند و پس از آن درباره تصویب پروتکل صحبت می‌کنیم. (ایسنا)