افسانه شجاعان؛ سفری ‌فانتزی به چین کهن

«افسانه شجاعان» که این روزها از شبکه‌ نمایش پخش می‌شود یکی از درام‌های موفق تلویزیون چینی است که داستان هیجان‌انگیز خود را به زبان اکشن، ماجراجویانه و فانتزی تعریف می‌کند. این محصول سال 2001 چین، در عین حال از یکی از رسم‌های سنتی و محبوب مردم چین هم بهره گرفته است. منظور ورزش کاراته و هنرهای رزمی است که مردم جهان، چینی‌ها را به واسطه آن می‌شناسند و به نوعی هویت آنها به حساب می‌آید. معمولا وقتی صحبت از هنرهای رزمی می‌شود، تماشاگران بلافاصله نام بازیگران مطرحی مثل جت لی یا جکی چان را به خاطر می‌آورند. اما افسانه شجاعان بازیگران دیگری دارد و هنرنمایی‌های رزمی آنان دست‌کمی از شیرین‌کاری‌ها و حرکات محیرالعقول این بازیگران رزمی کار ندارد.

شبکه دولتی CCTV تهیه‌کننده اصلی این اکشن فانتزی رزمی است و آن را در 40 اپیزود تهیه کرده است. شکل و شمایل مجموعه‌های چینی از نظر نوع ساخت، بیشتر شبیه مجموعه‌های کره‌ای است تا آمریکایی‌ و اروپایی. به همین دلیل‌ شامل چند فصل نمی‌شوند و از ابتدای کار‌مشخص است که در چند قسمت تهیه و تولید خواهند شد. کشور چین ادبیاتی قوی دارد و بسیاری از محصولات تلویزیونی و سینمایی این کشور، برای فیلمنامه‌های خود سراغ این منبع غنی می‌روند. در عین حال، افسانه‌های سنتی هم محبوبیت زیادی در بین مردم عادی دارند.

فیلمنامه افسانه شجاعان هم داستان خود را وامدار یک کتاب پرخواننده به همین نام اثر لوئیس چا می‌داند. این نویسنده و مقاله‌نویس که اکنون 91 سال دارد، در کار نگارش فیلمنامه مجموعه با هوآنگ جیان زونگ همکاری کرد. هوآنگ جیان زونگ در عین حال کارگردان مجموعه هم هست. او این درام اکشن را با همکاری یوآن بین کارگردانی کرد. لی یا پنگ و ژو کوئینگ دو بازیگر اصلی افسانه شجاعان هستند. تهیه‌کنندگان مجموعه در سال 2005 آن را به صورت یک DVD چهار قسمتی در آمریکا وارد یا منتشر کردند. داستان مجموعه در دوران حکومت خانواده سونگ اتفاق می‌افتد. یک خانواده مغولی پسربچه‌ای به نام هان را بزرگ می‌کنند. این پسربچه‌‌ بعدها به یکی از قهرمانان ملی و افسانه‌ای چین تبدیل می‌شود و به او لقب شمشیرزن را می‌دهند. در قسمت‌های مختلف مجموعه، اتفاقات متعدد و متفاوتی برای شخصیت اصلی داستان رخ می‌دهد که او را وارد یکسری ماجراجویی می‌کند و به صورت طبیعی، او از هنرهای خود در زمینه دفاع شخصی استفاده کرده و به مصاف آدم‌های بد قصه می‌رود.

منتقدان هنری آسیایی عقیده دارند مجموعه افسانه شجاعان تا حد زیادی تحت تاثیر فیلم سینمایی «شمشیرزن» ساخته شده است. این محصول مشترک هنگ‌کنگ و تایوان در سال 1990 تولید و در زمان نمایش عمومی،‌ با استقبال بالای تماشاگران روبه‌رو شد. کینگ هو و سیوتونگ چینگ کارگردانان این فیلم پرفروش بودند. فیلمنامه شمشیرزن هم براساس داستان کتاب لوئیس چا ساخته شد، اما تهیه‌کنندگان مجموعه الهام گرفتن از این فیلم سینمایی را رد کردند و از افسانه شجاعان به عنوان یک کار اصیل و غیراقتباسی اسم بردند. به گفته اهل فن،‌ اگر این مجموعه در حال حاضر (و در شرایط متفاوت اجتماعی و سیاسی معاصر چین) ساخته می‌شد، با تفاوت‌های بسیار زیادی روبه‌رو و همراه بود. کشور چین از سال 2001 (که این مجموعه تولید شد) تا به حال، تغییرات اساسی و عمده‌ای کرده است و این تغییرات شگرف، تاثیر مستقیم خود را روی محصولات دو صنعت تلویزیون و سینمای کشور گذاشته است. هوآنگ جیان ژونگ کارگردان مجموعه در گفت‌وگویی اعلام کرد اگر دوباره آن را می‌ساخت، عناصر و عواملی را در آن داخل می‌کرد که سال 2001 ممنوع بود و برنامه‌سازان تلویزیونی اجازه یا امکان ورود به آن را نداشتند. واقعیت این است که اداره سانسور چین در سال‌های اخیر و همزمان با باز شدن درهای کشور به جهان خارج و غرب، سختگیری‌های خود روی محصولات فرهنگی و هنری را کم کرده است.

لی یاپنگ بازیگر اصلی افسانه شجاعان که در حال حاضر 43 سال سن دارد، کار بازیگری را با حضور در مجموعه‌های تلویزیونی شبکه CCTV شروع کرد. جالب است که او در ابتدای کار همزمان در دو مجموعه ظاهر شد و نکته جالب‌تر این که هر دوی آنها، اقتباسی تصویری از داستان‌های لوئیس چا بودند. افسانه شجاعان اولین کار تلویزیونی این بازیگر به حساب می‌آید. مجموعه دیگر او «افسانه قهرمانان کوندور» در سال 2003 روی آنتن رفت.

لی یاپنگ در کنار بازیگری، حضور فعالی در فعالیت‌های انسان‌دوستانه و اجتماعی دارد. به همین دلیل، رسانه‌های گروهی چین همیشه توجه ویژه‌ای به او داشته‌اند. وی در سال 2006 به کمک همسر بازیگرش فای وونگ، بنیاد فرشته‌های خندان را راه‌اندازی کرد. این بنیاد خیریه به کار برای کودکان بیمار اختصاص دارد. بیماری فرزند خود این بازیگر، یکی از دلایل اصلی راه‌اندازی این بنیاد بوده است. لی یاپنگ در سال 2010 اعلام بازنشستگی کرد و پس از آن در مجموعه تلویزیونی تازه‌‌ای ظاهر نشد. وی در سال‌های فعالیت هنری خود، فقط در شش مجموعه تلویزیونی بازی کرد که آخرین آنها سال 2005 ساخته شد. او سال 2010 فیلم رومانتیک «لحظه ابدی» را بازی کرد و همزمان با اکران عمومی آن، رسما از دنیای بازیگری خداحافظی کرد.

IMDB / مترجم : کیکاووس زیاری