واکنش‌ها به قطعنامه شورای امنیت علیه یمن

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شورای امنیت در جلسه سه‌شنبه شب خود قطعنامه 2216 را که از طرف اعضای شورای همکاری خلیج فارس مطرح شده بود، تحت بند هفتم سازمان ملل با 14 رای مثبت و رای ممتنع روسیه به تصویب رساند. همان‌طور که انتظار می‌رفت این قطعنامه بدون اشاره به تجاوز آشکار سعودی‌ها در خاک یمن، خواستار توقف حملات و خلع سلاح نیروهای حوثی شد که در معرض این حملات قرار دارند. در واقع قطعنامه یاد شده به جای جلوگیری از ادامه جنگ، به متجاوزان مشروعیت داد.

در اولین واکنش‌ها نسبت به این خبر، عبداللطیف الزیانی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس با استقبال از تصویب این قطعنامه اعلام کرد: شورای همکاری خلیج فارس امیدوار است این قطعنامه گامی در جهت تحقق ثبات و امنیت در یمن و حمایت از مشروعیت در این کشور باشد. همچنین عبدالله المعلمی، نماینده عربستان در سازمان ملل ضمن استقبال از تصویب قطعنامه اعمال تحریم‌ها علیه انصارالله در شورای امنیت اعلام کرد: این اقدام به منزله تائید آشکار عملیات ائتلاف در یمن است. وی مدعی شد: عربستانی‌ها بیشتر از دیگر طرف‌ها در مورد اوضاع غیرنظامیان در یمن نگران هستند و ما تمامی کمک‌های لازم را به آنها ارائه کرده و حتی زخمی‌شدگان را به بیمارستان‌های عربستان منتقل کردیم و همچنان به این اقدامات ادامه می‌دهیم. آمریکا نیز بلافاصله ضمن استقبال از تصویب این قطعنامه، تاکید کرد از هراقدام مهارکننده و تحریمی علیه حوثی‌ها حمایت می‌کند.

در مقابل، جنبش انصارالله تصویب قطعنامه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در شورای امنیت را بشدت محکوم کرد و از مردم یمن خواست برای محکومیت این قطعنامه امروز (پنجشنبه) به خیابان‌ها آمده و اعتراض خود را نسبت به صدور این قطعنامه اعلام کنند. محمد البخیتی عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله نیز در این زمینه اعلام کرد: کمیته‌های انقلابیون نیازی به سلاح از خارج ندارند و صدور چنین قطعنامه‌ای هیچ تاثیری در این زمینه ندارد.

قطعنامه 2216 تحت بند هفتم منشور سازمان ملل تنظیم شده و این به معنای آن است اگر حوثی‌ها به آن تن ندهند با اقدام نظامی از سوی جامعه جهانی مواجه خواهند شد؛ این در حالی است که هم‌اکنون بیش از 20 روز است ائتلافی به رهبری عربستان و متشکل از ده کشور و با حمایت اطلاعاتی و لجستیک آمریکا و اسرائیل درحال بمباران مواضع حوثی‌هاست.

اما یکی از نکات قابل تامل در جلسه سه‌شنبه شب شورای امنیت، موضع روسیه بود. مقامات مسکو که تا پیش از این از وتو کردن هرگونه قطعنامه‌ای علیه یمن سخن گفته بودند، هنگام رای‌گیری در کمال تعجب رای ممتنع دادند. در همین حال، ویتالی چورکین در نشست شورای امنیت در توضیح رای ممتنع مسکو گفت: «این قطعنامه با موضع پیشنهادی سازنده روسیه برای توقف درگیری‌ها و تمدید و گسترش تحریم‌های تسلیحاتی به همه طرف‌های درگیر،‌ کاملا در یک راستا قرار نداشت». کارشناسان بر این باورند روسیه در این بین برای منافع خود و بنا به برخی ملاحظات، پشت حوثی‌ها را خالی کرده و آنها را در مقابل حملات هوایی، دریایی و توپخانه‌ای عربستان تنها گذاشته است که دلایل آن را می‌توان در سفرهای اخیر مقامات عربستانی به مسکو جستجو کرد. روسیه که به دلیل بحران اوکراین تا حدود زیادی در مجامع بین‌المللی تحت فشار قرار دارد، ظاهرا از این‌که حمایت کشورهای نفتخیز عرب را از دست بدهد، نگران است و ترجیح می‌دهد تمام قدرت خود در مخالفت با اقدامات علیه مردم یمن را فقط با یک رای ممتنع نشان دهد.

تحولات میدانی

این قطعنامه در حالی تصویب شد که حملات جنگنده‌های عربستانی به زیرساخت‌های یمن، همچنان ادامه دارد. در همین زمینه اعلام شد جنگنده‌های متجاوز عربستان سعودی پمپ بنزین‌ها در استان صعده را بمباران کردند. در این حملات سه نفر از شهروندان یمنی کشته و سه نفر دیگر زخمی شدند. از شهر ذمار نیز خبر می‌رسد جنگنده‌های ائتلاف عربی تحت رهبری عربستان چند اردوگاه و تاسیسات ورزشی را در این شهر هدف قرار دادند. این حملات چند ساعت پس از حمله جنگنده‌های عربستانی به خطوط انتقال نیرو میان صنعا و مأرب صورت گرفت. جنگنده‌های ائتلاف همچنین محور عتق در استان شبوه در شرق یمن را هدف قرار دادند که در این حملات چند نفر کشته و زخمی شدند. یک موسسه فنی و صنعتی در شهر البیضا در جنوب شرق یمن نیز هدف قرار گرفت. در همین حال روزنامه الاخبار لبنان گزارش داد خالد بحاح، نخست‌وزیر مستعفی یمن تصمیم دارد در آینده نزدیک وارد صنعا شده تا مدیریت بحران را از آنجا برعهده بگیرد. وی چند روز پیش از سوی منصور هادی به معاونت ریاست‌جمهوری رسید.

بندهای قطعنامه ضد یمنی شورای امنیت

نگاهی کوتاه در بندهای قطعنامه 2216 شورای امنیت نشان می‌دهد در این متن تمام موارد و خواسته‌های مدنظر مقامات ریاض لحاظ شده است. به گزارش فارس، شورای امنیت سازمان ملل در پایگاه اینترنتی خود محتوای قطعنامه 2216 را منتشر کرد که بخش‌هایی از آن به این شرح است:

- شورای امنیت بار دیگر بر حمایت خود از تلاش‌های شورای همکاری خلیج فارس در کمک به دوره گذار سیاسی در یمن تاکید و از تعامل آن در این موضوع ستایش می‌کند.

- شورا بر مشروعیت عبدربه منصور هادی رئیس‌جمهور یمن تاکید مجدد کرده و بر درخواست خود از همه طرف‌ها و کشورهای عضو (سازمان ملل) برای ممانعت از اتخاذ هرگونه اقدامی که سبب تضعیف وحدت،‌ حاکمیت،‌ استقلال و تمامیت ارضی یمن و مشروعیت رئیس‌جمهور یمن بشود، تاکید می‌کند.

- شورا نسبت به تشدید حملات نظامی حوثی‌ها در بسیاری از بخش‌های یمن هشدار داده و اعلام خطر می‌کند.

- ما با نگرانی اقدامات بی‌ثبات‌کننده علی عبدالله صالح رئیس‌جمهور سابق یمن از قبیل حمایت از اقدامات حوثی‌ها را نظارت و رصد می‌کنیم.

- از قصد شورای همکاری خلیج فارس برای برگزاری کنفرانس در ریاض که به دنبال درخواست رئیس‌جمهور یمن مطرح شده حمایت می‌کنیم.

- ما این موضوع را به رسمیت می‌شناسیم که ادامه وخامت اوضاع امنیتی یمن تهدیدی جدی و رو به گسترش برای کشورهای همسایه است.

بر همین اساس بر مبنای فصل هفتم منشور سازمان ملل این اقدامات را انجام می‌دهیم

- از همه طرف‌های یمنی بویژه حوثی‌ها می‌خواهیم به طور کامل قطعنامه 2201(2015) را اجرا کرده و از اقدامات یکجانبه بیشتر که می‌تواند دوره گذار سیاسی در یمن را تضعیف کند، ‌بپرهیزند.

همچنین از حوثی‌ها می‌خواهیم فورا و بدون قید و شرط: الف) استفاده از زور را متوف کنند ب) نیروهای خود را از مناطق تحت تسلط از جمله صنعا پایتخت یمن بیرون ببرند پ) تسلیحات به‌دست آمده از نهادها و سازمان‌های نظامی و امنیتی شامل سیستم‌های موشکی را کنار گذاشته و رها کنند ت) به اقداماتی که منحصرا در اختیار دولت مشروع یمن است، پایان دهند ج) از هرگونه اقدامات تحریک‌آمیز یا تهدیداتی نسبت به کشورهای همسایه از قبیل دستیابی به موشک‌های زمین به زمین و انبار سلاح در منطقه مرزی با یک کشور همسایه اجتناب کنند چ) محمود الصبیحی وزیر دفاع یمن و همه زندانیان سیاسی را آزاد کنند ح) به جذب نیرو و استفاده از کودکان پایان دهند.

- از همه طرف‌های یمنی بویژه حوثی‌ها می‌خواهیم از ابتکار شورای همکاری خلیج فارس تبعیت کنند و همچنین ازسرگیری و تسریع در مذاکرات با میانجیگری سازمان ملل را خواهانیم.

- از همه طرف‌های یمنی توسل به مذاکره و مشورت برای حل اختلافات را درخواست می‌کنیم.

- از همه طرف‌های یمنی می‌خواهیم به تعهدات بین‌المللی‌شان از منظر حقوق بین‌الملل عمل کنند

- از کشورهای عضو بویژه کشورهای همسایه یمن می‌خواهیم همه کشتی‌ها و محموله‌ها به مقصد یمن را در سرزمین‌های خودشان بازرسی کنند.

در پایان این قطعنامه هم نام عبدالملک الحوثی رهبر انصارالله یمن و احمد علی عبدالله صالح، فرزند رئیس‌جمهور سابق این کشور به فهرست افراد تحریم‌های سازمان ملل افزوده شده است.