افزایش خوشبینی‌ها به مذاکرات مسقط

رویترز به نقل از یک مقام ایرانی خبر داده که این مذاکرات با محوریت رفع اختلافات برای «ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم» و «جدول زمانی لغو تحریم‌ها» انجام شده و نخستین دور آن صبح دیروز به مدت 3.5 ساعت طول کشید.محمدجواد ظریف در بدو ورود به مسقط به خبرنگاران گفت: «امیدواریم با توجه به این‌که پادشاهی عمان نقش قابل‌توجهی در شروع این روند داشته، با حضور در مسقط بتوانیم کار را بخوبی پیش ببریم.»

خبرگزاری رسمی عمان هم هدف این کشور از میزبانی مذاکرات هسته‌ای ایران را نزدیک کردن دیدگاه‌های ایران و غرب دانست، بویژه این‌که پیش از این نیز مسقط درباره پرونده هسته‌ای ایران نقش قابل ملاحظه‌ای ایفا کرده بود. وزیر امور خارجه کشورمان که در رأس هیأتی به عمان رفته، پس از دو دور مذاکره سه‌جانبه که صبح و عصر دیروز انجام شد، امروز نیز مذاکرات با جان کری را با حضور کاترین اشتون ادامه دهد. براساس برنامه قبلی نشست عمومی ایران و کشورهای 1+5، فردا در مسقط برگزار می‌شود و قرار است دو طرف با پایان مذاکرات مسقط هفته آینده برای آخرین دور مذاکرات راهی وین شوند.

ظریف: توافق امکان‌پذیر است

هرچند وزیر امور خارجه کشورمان پیش از آغاز مذاکرات تاکید کرد که «هنوز در مورد موضوعات اساسی فاصله بین دیدگاه‌های ایران و 1+5 قابل توجه است»، اما این را هم گفت که «از مذاکرات نیویورک به بعد، به‌جای تمرکز بر اختلاف‌ها به راه‌حل‌ها نگاه کردیم و بعضی راه‌حل‌ها از سوی طرفین بدون این‌که مورد توافق قرار گرفته باشد، مطرح شده است.»

وی در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر بیان کرد: موضوعاتی که هنوز روی آن اختلاف اساسی وجود دارد یکی حجم برنامه غنی‌سازی (و نه اصل برنامه غنی‌سازی) و دوم نحوه برداشتن تحریم‌هاست که در هر دو مورد در تهران و ژنو توافق کردیم، اما در مورد برداشتن تحریم‌ها و حجم برنامه غنی‌سازی و روند صنعتی شدن غنی‌سازی هنوز اختلاف‌نظر هست، گرچه برخی پیشنهادهای مطرح شده به سمت راه‌حل پیش رفته است بدون این‌که راه‌حلی را الزاما تا این جلسه در دسترس داشته باشیم.

او خاطرنشان کرد: بر مبنای فتوای مقام معظم رهبری، سلاح هسته‌ای و سلاح کشتار جمعی در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه اعتقادی و دکترین دفاعی هیچ جایگاهی ندارد، لذا رسیدن به راه‌حلی که غربی‌ها بتوانند اطمینان حاصل کنند برنامه ایران صلح‌آمیز است، امکان‌پذیر است اگر آنها هدف دیگری نداشته باشند و دنبال اغراض سیاسی نباشند.

ظریف در پاسخ به پرسش دیگری درباره این‌که بحث نطنز، فردو و آب سنگین اراک به‌طور مشخص از نظر فنی حل شده است یا نه؟ گفت: تمام این مباحث به جهت فنی راه‌حل‌های خیلی خوبی دارد و آنچه باعث شده تاکنون مورد توافق طرف مقابل قرار نگیرد، شاید بیشتر ملاحظات سیاسی بوده یا دنبال فرصت‌های آخر برای رسیدن به توافق است که ما امیدواریم با روش‌های فنی که برای همه این موضوعات وجود دارد بتوانیم به آن راه‌حل‌ها برسیم.

وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در فرودگاه مسقط به خبرنگاران گفت: تحریم‌ها قسمتی از راه‌حل نیست، بلکه قسمتی از مشکلی است که هیچ‌وقت کمکی به حل موضوع نکرده است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، ظریف تصریح کرد: چنانچه طرف‌های غربی بتوانند اطمینان حاصل کنند که هدف ما صلح‌آمیز است و اغراض سیاسی نداشته باشند، اکنون زمان خوبی است تا چارچوب توافق مشخص شود.

توافق هسته‌ای، به ‌نفع اعراب است

ظریف که پیش از آغاز مذاکرات سه‌جانبه، با وزیر امور خارجه عمان گفت‌وگو کرد، با قدردانی از میزبانی کشور عمان، ضمن تشریح روند مذاکرات هسته‌ای و دیدگاه‌های موجود برای حل موضوعات اختلافی خاطرنشان کرد: ایران با حسن‌نیت مذاکرات را شروع کرده و در این روند با جدیت کامل عمل کرده است. وزیر امور خارجه تاکید کرد: مصمم به یافتن راه‌حل مبتنی بر حقوق کامل هسته‌ای کشورمان هستیم.

یوسف بن علوی، وزیر مشاور در امور خارجی عمان نیز در آستانه این مذاکرات در گفت‌وگو با روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق الاوسط، با تاکید بر این‌که ایران قدرت منطقه‌ای است، از توافق هسته‌ای احتمالی میان تهران و گروه موسوم به 1+5 استقبال کرد.

وی با مردود دانستن هرگونه نگرانی بابت پیامدهای توافق هسته‌ای احتمالی میان ایران و 1+5، تصریح کرد که توافق هسته‌ای یادشده برای کشورهای عربی نیز مفید خواهد بود.

وزیر خارجه عمان در پاسخ به پرسشی درباره دلخوری برخی کشورهای عربی از حضور نداشتن در مذاکرات هسته‌ای گفت: ما طرف اصلی نیستیم. این یک موضوع بین‌المللی است و ما توانایی و تجربه مذاکره درباره برنامه هسته‌ای ایران را نداریم؛ حتی تاسیسات هسته‌ای هم نداریم. پس درباره چه می‌خواهیم مذاکره کنیم؟

به گزارش ایرنا، بن علوی همچنین درباره احتمال میانجیگری دولت متبوعش برای بهبود مناسبات تهران و ریاض، گفت که کشورش چنین قصدی ندارد، زیرا ایران و عربستان خود قادر به توسعه روابطشان هستند، هرچند مسقط، عربستان را در این زمینه تشویق می‌کند.

همزمان با مذاکرات مسقط، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌‌اس درباره گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران گفته که هنوز شکاف بسیار بزرگی در مذاکرات هسته‌ای ایران وجود دارد، شاید قادر به حل این شکاف بزرگ باشیم. به گزارش نسیم، او همچنین در پاسخ به سوالی درباره ارسال نامه به رهبر معظم‌انقلاب افزوده است که «قصد ندارم درباره برقراری ارتباط با رهبران کشورهای دیگر صحبت کنم.»

ولایتی: به عمان نرفته و نمی‌روم

سیدعباس عراقچی، مجید تخت‌روانچی، حمید بعیدی‌نژاد، مرضیه افخم و جمعی از کارشناسان، محمدجواد ظریف را برای این دور از مذاکرات همراهی می‌کنند.

پیش از این چند رسانه آمریکایی مدعی شدند که علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران نیز در گفت‌وگوهای سه‌جانبه عمان حضور خواهد داشت، اما این خبر تائید نشد.

علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام دیروز در پاسخ به این پرسش که «برخی رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که شما برای حضور در مذاکرات هسته‌ای راهی عمان می‌شوید، آیا این خبر صحت دارد؟»

گفت: در مورد خبر سفر به عمان، این خبر درست نیست و بنده نه به عمان رفته‌ام و نه بنا دارم که به این مناسبت به عمان سفر کنم.

وی افزود: اصلا چنین بحثی در ایران مطرح نشده و آنچه در برخی رسانه‌ها با منشأ غربی و آمریکایی منتشر شده است، مبنایی ندارد. او در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر این‌که آیا نامه اوباما به رهبر معظم انقلاب صحت دارد، اظهار کرد: بنده اطلاعی از آنچه آمریکایی‌ها ادعا کرده‌اند ندارم و باید از خود آنها پرسید که چگونه چنین خبری را پخش کردند.

حمایت مجلس از تیم مذاکره‌کننده

همزمان با مذاکرات مسقط، نمایندگان مجلس در بیانیه‌ای، ضمن حمایت از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، خواستار لغو کامل تحریم‌ها، استیفای کامل حقوق هسته‌ای، نپذیرفتن هیچ‌گونه محدودیت در حوزه چرخه هسته‌ای و منع هرگونه بازرسی فراتر از قوانین پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شدند. به گزارش خبرنگار واحد مرکزی خبر، این بیانیه‌ به امضای بیش از 200 نماینده رسیده است.

علاالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در حاشیه جلسه علنی دیروز پارلمان در جمع خبرنگاران، در خصوص برگزاری مذاکرات بین ایران و 1+5 در عمان گفت: اتفاقی جز این‌که زمان رو به پایان است، نیفتاده و احتمال این‌که خروجی مذاکرات عمان نوعی توافق باشد، منتفی نیست، ولی به‌ هیچ‌ وجه نمی‌توان پیش‌بینی خوشبینانه عنوان کرد که همه‌چیز در عمان به پایان خواهد رسید.

به گزارش تسنیم، وی تصریح کرد: با توجه به این‌که مواضع ایران بسیار شفاف است و بارها اعلام شده و به هیچ ‌وجه از مواضع اعلام شده عقب‌نشینی صورت نخواهد گرفت و از خطوط قرمز تعیین شده عبور نخواهد شد، اگر توافق حاصل نشود، آن را حتما باید به حساب آمریکا نوشت که احتمال دارد چارچوب منطقی توافق را نپذیرد.

کمالوندی: به دنبال تمدید مذاکرات نیستیم

روز گذشته بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در جمع خبرنگاران با اشاره به مذاکرات مسقط بیان کرد: ما به دنبال این نیستیم که تمدیدی صورت گیرد، هدف ما این است که مذاکرات به نتیجه نهایی برسد. او بیان کرد: نتیجه مذاکرات ارتباط مستقیم به رویکرد طرف مقابل دارد.

به گزارش فارس، او ادعای یک اندیشکده آمریکایی مبنی بر نقض توافق ژنو را رد کرد و گفت: ایران هیچ تعهدی برای توقف فعالیت‌های تحقیق و توسعه خود نداده و تزریق گاز به سانتریفیوژ IR5 نقض تعهدات نیست. وی افزود: آژانس، تاریخ جدیدی برای برگزاری نشست با ایران پیشنهاد داده است.

عراقچی: اگر بعضی گره‌ها در مسقط باز شود، می‌توان خوشبین بود

همزمان با حساس‌تر شدن روند گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و 1+5، سیدعباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده‌ هسته‌ای کشورمان در گفت‌وگویی با پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، به بررسی نقش رهبر انقلاب در مذاکرات هسته‌ای پرداخت.

معاون وزیر امور خارجی ایران در این گفت‌وگو بیان کرده است: رهبر معظم انقلاب در سِمت عالی نظام هستند و آن مواردی را که باید اشراف داشته باشند، دارند و در بعضی جا‌ها که تشخیص بدهند وارد جزئیات می‌شوند؛ در عین حال برای سربازان و فرماندهان خودشان در خط مقدم یک محدوده اختیاراتی برای حرکت کردن و مانور دادن قائل می‌شوند. این‌که کسانی با اغراض خاص مطرح می‌کنند که فی‌المثل «واو به واو» مذاکرات با ایشان چک می‌شود یا از طرف دیگر برخی ادعا می‌کنند که ایشان در جریان مذاکرات قرار ندارند، هر دو اشتباه است. در حقیقت یک روال معقول و منطقی در این باره وجود دارد.

بی‌تردید عقل و منطق حکم می‌کند که در مهم‌ترین موضوع کشور حتماً عالی‌ترین مقام مدیریتی کشور اشراف کامل باید داشته باشند که دارند و در جای خود راهنمایی، ارشاد و تبیین می‌کنند و این بسیار مشخص و روشن است.

او در بخش دیگری از این گفت‌وگو تصریح کرده است: باید به مذاکرات هسته‌ای فراتر از دولت‌ها نگاه کرد؛ این پرونده موضوعی است متعلق به «جمهوری اسلامی ایران»؛ یک طرح ‌بسیار مهم و حساس است که هر چند فراز و نشیب‌هایی داشته، اما باز هم به اعتقاد من در یک مسیر ثابتی حرکت کرده است؛ مسیری که در جهت احقاق حقوق مردم ایران در موضوع هسته‌ای بوده و البته با درایت و رهبری حضرت آقا پیش رفته است. من دائم بر این موضوع تأکید دارم که دولت‌ها مجری هستند و این جمهوری اسلامی ایران است که در نهایت تصمیم می‌گیرد و مسیر پرونده‌ هسته‌ای را انتخاب می‌کند.

این دیپلمات برجسته درباره حمایت رهبر انقلاب از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای گفته است: رهبر انقلاب همیشه از عاملان و مسئولان اجرایی کشور حمایت و پشتیبانی کرده‌اند. در بحث مذاکرات هم به همین ترتیب بوده است؛ البته با حمایت و ملاطفت بیشتری که واقعاً برای اعضای تیم مذاکره‌کننده بسیار تأثیرگذار و دلگرم‌کننده بوده است.

عبارت «بچه‌های انقلاب» که ایشان برای تیم مذاکره‌کننده به کار بردند، در آن شرایط سخت، برای ما یک دنیا ارزش داشت.... ایشان هر جا تشخیص داده‌اند که برای تأثیرگذاری بر روند مذاکرات لازم است وارد عرصه شوند، وارد شده‌اند و اتفاقاً در نتایج مذاکرات تأثیرگذار هم بوده است. مثلاً موضوع نیاز کشور به ۱۹۰ هزار سو، کاملاً معادلات را به نفع ما تغییر داد. پشت‌گرمی‌های ایشان، رهنمودها و راهنمایی‌ها و از سوی دیگر بیان دیدگاه‌های بدبینانه ایشان نسبت به نیات و اهداف طرف مقابل در مذاکرات، که کاملا بحق هم بود، همه و همه بر روند کاری تیم مذاکره‌کننده بسیار تأثیرگذار بوده است.

او در این گفت‌وگوی تفصیلی درباره خوشبینی به فرجام مذاکرات بیان کرده است: به نیات و اهداف طرف مقابل به‌هیچ‌وجه «خوشبین» نیستیم و اصلا نباید هم باشیم؛ اما درباره این‌که احتمال توافق هست یا نه، یک خوشبینی‌هایی وجود دارد. در عین حال عواملی وجود دارد که بدبینی‌هایی را ایجاد می‌کند. فکر می‌کنم الان در یک وضع بــینابینی قرار داریم. مذاکرات در مسقط فکر می‌کنم یکی از مقاطع کلیدی مذاکرات خواهد بود و خیلی از مسائل روشن خواهد شد. اگر بعضی از گره‌های موجود در مسقط باز شود، می‌توان خوشبین بود.