جام جم سرا: ترفندهایی که گفته میشود، ساده، ارزان و در دسترس است و آنچه مهم است، توانایی و علاقه شماست تا هر چه موثرتر این شیوهها را به کار ببندید.
بازی شماره یک ـ نقاشی حمامی
چیزهایی که لازم است آماده کنید:
1 ـ یک قاشق غذاخوری آرد ذرت
2 ـ یک قاشق غذاخوری پودر صابون یا پودرکف
3 ـ یکی دو قطره رنگ خوراکی (به تعداد رنگهایی که دوست دارید)
4 ـ نصف قاشق چایخوری آب
همه این مواد را در ظرفی مناسب با هم ترکیب کرده و بههم بزنید. میتوانید از پالتهای آبرنگ برای نگهداری این رنگهای بیخطر خانگی استفاده کنید. حالا وقت آن رسیده که نقاشی را شروع کنید.
شما میتوانید میزان غلظت رنگهایی را که ساختهاید، با اضافه یا کم کردن آرد ذرت، آب یا صابون تنظیم کنید. ممکن است دوست داشته باشید که گاهی رنگها رقیق و روان باشند و گاهی اوقات چسبندگی بیشتری داشته باشند، هر طور که مایلید نسبتها را تغییر دهید. میتوانید به فرزند خود پیشنهاد بدهید که از بدن خودش یا دیوارهای حمام بهعنوان بوم نقاشی استفاده کند.
بازی شماره 2: یک ترافیک اسفنجی
این بازی همزمان با سرگرم کردن کودکان، میتواند قوه تخیل آنها را با داستانپردازی درباره شکلهایی که ساختهاید، تقویت کند.
وسایل لازم: یک قیچی تیز و مقداری پارچه اسفنجی (ابری) یا فوم رنگی که در آشپزخانهها (مثلا کاورهای ابری که برای پوشش طبقات کابینت استفاده میکنید) و نیز در کارتن برخی اسباب بازیها یا لوازم خانگی به عنوان روکش یا ضربه گیر استفاده میشود.
کافی است از کودک خود بخواهید که روی کاغذ شکلهایی نظیر ماشین، اتوبوس، آدمک، درخت و خانه بکشد. او را راهنمایی کنید که شکلها را به گونهای حاشیهدار نقاشی کند تا بتوانید از آن به عنوان الگوی برش استفاده کنید. الگوهای کاغذی را برش دهید. آنها را روی پارچههای اسفنجی (فومها) قرار داده و دور تا دور آن را ببرید.
خوبی استفاده از اسفنجها این است که وقتی خیس میشوند، میتوانید آنها را در یک صف پشت سر هم به دیوارهای حمام یا روی کاشیها بچسبانید و به یک بوم نقاشی جالب تبدیل کنید و با جابهجا کردن شکلهای اسفنجی، صحنههای خلاقانه از ترافیک بسازید. حالا همه چیز آماده است که از کودک خود بخواهید درباره این شکلها داستانسرایی کند. مثلا «دخترک از خانه بیرون میرود و با مادرش خداحافظی میکند تا سوار اتوبوس مدرسه بشود و...»
میتوانید از فومها با تنوع رنگی بیشتری استفاده کنید و بهجای ایده ترافیک اسفنجی، اشکال مرتبط با حروف و اعداد، حیوانات و حتی اعضای بدن ساخته و نام آنها را به کودک خود بیاموزید.
بازی شماره 3 ـ تَشتک و کف
یکی از جاهایی که میتوانید از در بطرهای خالی آب معدنی یا نوشابه و... استفاده کنید، حمام است. در گذشته به در فلزی بطریهای نوشابه تشتک میگفتند و اینجا هم ترجیح میدهم از این کلمه استفاده کنم. در بطریهای پلاستیکی هم درست مانند تشتهای کوچک است.
بهتر است از تشتکهایی با رنگهای متفاوت استفاده کنید تا جذابیت بیشتری برای کودکان داشته باشد.
کودک خود را آزاد بگذارید تا تخیلاتش را بروز دهد، مثلا ممکن است که درهای بطری را با کف و خیالیاش حباب حمام پر کرده و به عنوان ظرفهای پذیرایی از مهمانان خیالیاش استفاده کند.
اگر کمی صبر کنید، خواهید دید که تشتکها به کاشیهای خیس و مرطوب حمام میچسبند و به این ترتیب میتوانید شکلهای گوناگونی روی دیوار حمام درست کنید. راه دیگر این است که این تشتکهای پلاستیکی را در وان یا لگن پر از آب بریزید، میبینید که شناور خواهند ماند، درست مانند تعداد زیادی قایق رنگارنگ!
فواید بازی تشتک و کف
1 ـ تقویت مهارتهای حرکتی و هماهنگی کودکان
2 ـ تشویق قوه تخیل و خلاقیت
3 ـ آموختن و درک مفهوم شناوری و غرق شدن
4 ـ تقویت ساخت الگوهای خلاقانه
5 ـ تقویت زبان ـ از طریق ساخت حروف و کلمات جدید با بطریها
6 ـ افزایش عزت نفس کودکان ـ از آنجا که کودک در این بازی کاملا مختار و آزاد عمل کرده و مجبور نیست قاعده خاصی را رعایت کند، نسبت به تغییر و آزمایش چیزهای جدید احساس امنیت میکند.
بازی شماره 4 ـ حباب بازی
لذتی که حبابها به کودک میدهد شگفتآور است و تا زمانی که آب گرم باشد کودک میتواند به بازی خود ادامه دهد. بازی با حباب یادآور این نکته است که با چیزهای بسیار ساده هم میتوان خوشحال شد. پس در دنیایی از حبابها غرق شوید.
فواید حباب بازی
1 ـ کودک برای لمس حبابها همزمان با تماشای آنها سر انگشتانش را به حبابها نزدیک میکند و این تمرینی است برای هماهنگی دستها و چشمها.
2 ـ طی تلاشهای پیدرپی برای گرفتن حبابها، تمرینی برای تقویت تعادل، کنترل و حرکات بدن کودک صورت میگیرد.
3 ـ همزمان با این که کودک تلاش میکند حبابها را بیابد و حرکاتشان را زیر نظر بگیرد، در واقع دایره توجه و تمرکزش در حال پیشرفت و گسترش است.
4 ـ با تکرار تک واژههایی نظیر «بگیرش»، «ترکید» و... کودک کلمات جدیدی میآموزد، پس از این طریق به تقویت زبان او نیز کمک میکنید.
بازی شماره 5 ـ بادکنکهای آبی
این یک فرصت مناسب برای درگیر کردن اندامهای حسی کودک همزمان با لذت بردن است.
پیشنهاد میشود تعداد زیادی بادکنک رنگی کوچک را با کمی آب و هوا پر کرده و گره بزنید. تنوع رنگ برای کودک بسیار جذاب است.
با توجه به این که درون بادکنکها مقداری آب هست، براحتی به اطراف پراکنده نمیشود و از طرفی چون هنوز مقداری هوا داخل آنهاست، در آب پایین نمیرود. کودکتان عاشق این است که آنها را فشار دهد، بپیچاند و با دستانش به آنها شکلهای مختلفی بدهد.
وقتی بادکنک به دست و پای کودک برخورد کند و به نوعی او را قلقلک دهد، از شدت خوشحالی قهقهه خواهد زد.
این بازی فرصت بسیار مناسبی است که کودک کلماتی توصیفی درباره آنچه تجربه میکند، به زبان بیاورد و احساساتش را بروز دهد: مثلا «لیزه، سُره، نرمه، سنگینه، صدای ترق وتروق میده و...»
چرا بازی حسی؟
1 ـ بازی حسی کودک را تشویق میکند تا با دستکاریکردن مواد و وسایل با آنها شکلهای تازه خلق کند که این سبب ساخته شدن مهارتهای حرکتی و هماهنگی او میشود.
2 ـ بازی حسی، تمام پنج حس کودک را به کار میگیرد و از این میان حس لامسه بیشتر درگیر میشود. کودکان و خردسالان از طریق همین حواس پنج گانه با محیط اطراف ارتباط برقرار میکنند، بنابراین با انجام این بازی یاد میگیرند که این حواس را کشف کنند.
3 ـ بازی حسی بر فرآیند بازی تمرکز میکند، نه بر نتیجه و ساختن یک محصول و این خالصترین نوع آموختن اکتشاف به کودکان است.
بازی حسی فرصتی است برای خود بیانگری کودکان، زیرا جواب درست یا غلطی وجود ندارد و کودک در برابر تغییر و تجربههای نو، احساس امنیت میکند و همین موضوع سبب افزایش عزت نفس او میشود. (فاطمه عمانی/منبع: learning4kids.net/ضمیمه چاردیواری)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد