مرثیه‌ای برای یک ضدقهرمان به نام «عبدی»

مرگ عبدی در پنجمین قسمت سریال مدینه، یکی از اتفاقات ناگوار برای این سریال ماه رمضانی بود و تماشاگرانش را از پیگیری‌ کشمکش‌های بعدی محروم کرد؛ زیرا مخاطب باید بلافاصله بعد از آن‌که عبدی را شناخت و پیش از آن‌که از حضورش در سریال بهره کافی گرفته باشد، توجهش را به سویی دیگر و شخصیتی تازه‌تر معطوف کند.

همیشه این قهرمان‌ها نیستند که مخاطبان یک اثر نمایشی را به همراهی و همدلی دعوت می‌کنند و بهانه‌ای برای تماشای اثر می‌شوند، فقط قهرمان‌ها نیستند که در یک قصه کشش ایجاد می‌کنند و همیشه این قهرمان‌ها نیستند که مرگشان با اندوه مخاطب همراه می‌شود. ضدقهرمان‌ها وزنه‌ای به سنگینی قهرمان‌های قصه هستند و حضورشان در مواردی بیش از قهرمان بر روند یک اثر نمایشی تاثیرگذاشته است. آنها این حق را دارند که به اندازه کافی فرصت برای دیده شدن و تاثیرگذاشتن داشته باشند و از محبت یا تنفر مخاطبان بهره ببرند. عبدی با آن شخصیت خرافاتی، درناهای کاغذی، آرزوهای پوشالی و روح زخمی یک ضد قهرمان تعیین‌کننده و جذاب بود که می‌توانست در کشمکش سریال مدینه نقش داشته باشد و تماشاگران علاقه‌مند را به پیگیری سریال جلب کند.

مرگ عبدی بعد از پنج قسمت برای مخاطبان به دو معنی است یا نویسنده سریال به تمام تاثیرات، قابلیت‌ها و کارکردهای این ضدقهرمان و بهره‌برداری از آن بی‌توجه بوده یا عبدی براستی نمرده و قرار است در قسمت‌های بعدی شاهد بازگشت او باشیم که این گزینه دوم به خاطر حضور نیروهای انتظامی و اعتراف یکی از دوستان عبدی و حضور دخترش در ادامه داستان مردود به نظر می‌رسد.

گر چه شخصیت عبدی به خاطر ادبیات و لحن خاص سعید نعمت‌الله در دیالوگ‌نویسی، شباهت‌هایی به اردلان تمجید در سریال «مادرانه» داشت و حتی گریم متفاوت و تلاش‌های مهدی سلطانی نتوانست مانع یادآوری اردلان شود، اما این ضدقهرمان در این برهه از داستان شایسته مرگ نبود. شاید سعید نعمت‌الله به تاسی از منتقدان و نویسندگانی که معتقدند یک نویسنده توانمند از مرگ شخصیت‌هایش هراسی ندارد، دست به حذف عبدی زده باشد، اما حتی با این استدلال نمی‌توان مرگ عبدی را در این زمان و بعد از پنج قسمت منطقی دانست؛ زیرا حذف شخصیت‌ها برای هر نویسنده زمانی مجاز خواهد بود که حذف هر شخصیت گره تازه‌ای برای کشف راز اصلی قصه ایجاد کند و مخاطب را بیش از پیش درگیر سازد، اما مرگ عبدی در این بخش از داستان که درام مدینه در حال قوام یافتن بود، مثل آن است که همچنان قافیه به شاعر تنگ می‌آید، عرصه به نویسنده تنگ آمده باشد. (آذر مهاجر / جام جم)