صادرات نامرئی خلیج فارس

دولت یازدهم هم با رویکرد تازه‌ای در صنعت گردشگری روی کار آمد و با روند رو به کاهش سایه سنگین تحریم‌ها در کنار روند مثبت مذاکرات هسته‌ای، شواهد این‌گونه بود که در صادرات نامرئی کشورمان بخصوص در منطقه یاد شده تغییراتی ایجاد خواهد شد. این در حالی است که وجب به وجب ساحل شمالی خلیج فارس، پتانسیل ایجاد صدها هزار فرصت شغلی را برای جوانان ایران زمین داشته و می‌تواند اقتصاد کشور را از وابستگی به دلار نفتی رهایی دهد.

به‌طور کلی گردشگری دریایی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های صادرات نامرئی یا همان گردشگری است که هم‌اکنون بسیاری از کشورهای ساحلی از آن به‌خوبی بهره می‌برند. در همین پهنه آبی بین‌المللی، همسایگان جنوبی با سرمایه‌گذاری دقیق و هدفمند در میانه راه هستند و سواحل بکر و قابل استفاده ایران کمتر در فهرست سفر گردشگران خارجی قرار گرفته است.

امکان ساخت هدفمند تاسیسات اقامتی و تفریحی، تنوع قومی و البته زیست محیطی سواحل جنوبی کشورمان می‌تواند زمینه‌ساز جذب سرمایه‌ها و گردشگران در این منطقه بین‌المللی باشد و در نهایت به توسعه شهرها و مناطق یاد شده بینجامد.

گردشگری خلیج‌فارس فقط کیش و قشم نیست

هرچند تاکنون فعالیت‌های زیادی در صنعت گردشگری حاشیه شمالی خلیج‌فارس از سوی مسئولان صورت گرفته است، اما به‌دلیل هماهنگ نکردن و برخی موازی‌کاری‌ها صرفا امکانات گردشگری در چند منطقه خاص از خلیج‌فارس متمرکز شده و دیگر مناطق یا در محاصره صنایع نفتی قرار گرفته‌اند یا به حال خود رها شده‌اند.

در صورتی که احداث اسکله‌های تفریحی برای پهلو گرفتن کشتی‌های تفریحی یا برگزاری مسابقات بین‌المللی دریایی و ساحلی در این منطقه می‌تواند هر سال میلیون‌ها دلار را سرازیر منطقه کند و زمینه‌ساز جهانی شدن جاذبه‌هایی چون بندر سیراف یا گناوه در فهرست مقاصد گردشگری دریایی علاقه‌مندان طبیعت ایران بشود، همان‌گونه که سواحل عمان هم اکنون به جاذبه‌ای جهانی برای ماجراجویان دریایی تبدیل شده است.

اگر به آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری بنگریم، اکنون گردشگری دریایی منطقه خلیج فارس محدود شده به چند بندر معروف در حاشیه جنوبی، حال آن که تمدن ایران باستان و البته وجود امکانات گسترده طبیعی می‌تواند جاذبه‌ای برای گردشگران بین‌المللی در نظر گرفته شود. بندر خرمشهر و آبادان در کنار خور موسی از غربی‌ترین نقاط ساحل جنوبی کشورمان در خلیج همیشه فارس تا چابهار و قشم قابلیت حضور در فهرست گردشگری دریایی را با رعایت اصول زیست محیطی دارند، چون از دیرهنگام محلی برای داد و ستد کالاهای تجاری بوده و آثار باستانی و تاریخی گسترده‌ای را در دل خود جای داده‌اند. جالب اینجاست که در کنار آثار طبیعی و باستانی مناطق یاد شده حتی آثار باقیمانده از دوران هشت سال دفاع مقدس در این منطقه می‌تواند به عنوان جاذبه‌ای هیجان‌انگیز برای به نمایش گذاشتن رشادت‌های جوانان این مرز و بوم به گردشگران خارجی باشد.

هیجان گردشگری ورزشی، راهکاری نوین

همان‌طور که اشاره شد گردشگری دریایی یکی از پررونق‌ترین بخش‌های صنعت گردشگری جهان است و ایران با توجه به تنوع آب و هوای خاصی که در اختیار دارد، می‌تواند در این زمینه بخصوص ورزش‌های آبی و ساحلی همواره در طول سال و فصل‌های مختلف پذیرای گردشگران سراسر جهان با رعایت اصول اعتقادی و فرهنگی منطقه باشد.

موج‌سواری، قایقرانی، پروازهای تفریحی، غواصی و انواع بازی‌های ساحلی در این منطقه قابلیت برگزاری داشته و می‌توان با برگزاری مسابقات بین‌المللی در هریک از آنها، نظر سرمایه‌گذاران خارجی و در نهایت گردشگران را به مناطق مورد نظر جلب کرد و از تمرکز تجهیزات و امکانات در مناطقی خاص در خلیج‌فارس جلوگیری کرد. شاهد مثال این امر سرمایه‌گذاری یک ایرلندی در زمینه ایجاد مدرسه موج‌سواری در منطقه چابهار است که از حدود دو سال پیش تاکنون توانسته علاوه بر رونق کسب و کار اهالی منطقه‌ای دورافتاده در چابهار، زمینه سرمایه‌گذاری‌های دیگری را در این روستا فراهم کند.

گردشگری سلامت، امتیازی گمنام در صادرات نامرئی خلیج‌فارس

اگر از بحث هیجان ماجراجویی در سواحل و آب‌های نیلگون خلیج همیشه فارس بگذریم، آرامش سفرهای سلامت در این منطقه همواره دور از نظر مسئولان بوده است، چون علاوه بر آب و هوای مناسب برای استراحت می‌توان از گِل‌فشان‌های سیستان و بلوچستان تا سنگ‌نمک‌های بوشهر و مراکز آب‌درمانی در سواحل گناوه در این زمینه استفاده کرد؛ در حالی که هم اکنون سنگ‌های نمک بوشهر برای ایجاد مراکز درمانی و درمان برخی مشکلات تنفسی به آلمان و اتریش صادر می‌شود، حال آن که آب در کوزه و ما تشنه لبان می‌گردیم.

به هر حال امسال با توجه به رویکرد دولت یازدهم نسبت به گردشگری و البته در نظر گرفتن شرایط مناسب سیاسی درباره ایران بد نیست زمینه حضور سرمایه‌های صادرات نامرئی در سواحل شمالی خلیج فارس را فراهم کنیم تا فقط این آبراهه بین‌المللی به عنوان شاهراه انرژ‌ی جهان شناخته نشود و بتوان از گردشگری، زمینه‌های رونق اقتصادی را فراهم کنیم. برقراری خطوط کشتیرانی بین‌المللی و البته ایجاد زمینه‌های مناسب انواع گردشگری در منطقه در کنار برگزاری تورهای ترکیبی همه و همه می‌تواند راهکارهایی برای حضور گسترده گردشگران داخلی و خارجی در این پهنه آبی بین‌المللی به قصد درآمدزایی گردشگری جمهوری اسلامی ایران باشد.