نگاه آمریکا به 2 انتخابات

در این میان دو تحول مهم یکی در افغانستان و دیگری در عراق در حال شکل‌گرفتن است که می‌تواند بر آینده این کشورها و حتی منطقه تاثیر گذار باشد.

در افغانستان انتخابات ریاست جمهوری برای تعیین جانشین کرزای برگزار شد و به گفته بسیاری از ناظران سیاسی احتمال کشیده شدن آن به دور دوم دور از ذهن نیست. شمارش بخشی از آرا نشان می‌دهد که عبدالله عبدالله و اشرف غنی به احتمال زیاد به دور دوم خواهند رفت.

در عراق نیز مردم و جریان‌های سیاسی خود را برای برگزاری انتخابات پارلمانی در سی‌ام آوریل (دهم اردیبهشت) آماده می‌کنند.

اهمیت انتخابات پارلمانی عراق آن است که با تعیین ترکیب پارلمان، ساختار دولت و نخست‌وزیری و حتی ریاست جمهوری عراق آشکار خواهد شد. بر این اساس مردم و جریان‌های سیاسی نگاهی ویژه به این انتخابات دارند.

گزارش‌های منتشره نشان می‌دهد که جریان‌های سیاسی از یک‌سو به دنبال ائتلاف‌های متعدد می‌باشند و از سوی دیگر برای کسب آرای مردمی فعالیت گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند.

در کنار تاثیر نتایج انتخابات سرنوشت‌ساز در افغانستان و عراق، نوع دیدگاه آمریکا به این انتخابات نیز امری قابل‌توجه است.

بررسی گزارش‌های منتشره در نشریات و مواضع مقامات غربی نشان می‌دهد آنها نیز نگاهی خاص به تحولات انتخاباتی عراق و افغانستان دارند.

حال این پرسش مطرح است که چرا تحولات و انتخابات این کشورها برای غربی‌ها بویژه آمریکایی‌ها اهمیت دارد و به صورت آشکار و پنهان به دنبال تاثیرگذاری بر نتایج آن می‌باشند؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، پرداختن به شرایط مشترک دو کشور عراق و افغانستان و تاثیر آن بر راهبردهای آمریکا امری قابل توجه خواهد بود.

نخست آن‌که انتخابات هر دو کشور تعیین‌کننده دولت آینده و ساختار سیاسی و اجتماعی آن است و آمریکا پس از 13 سال اشغال افغانستان و هشت سال اشغال عراق حاضر به پایان دادن دخالت‌هایش در این کشورها نیست و حال که در حوزه نظامی در افغانستان و عراق شکست خورده تلاش دارد تا ساختار انتخاباتی این کشورها را به سمتی هدایت کند تا دولتی برآمده از خواست خود در آن دو کشور بر سرکار آید.

گزارش‌های منتشره نشان می‌دهد که آمریکا اقدامات پنهان و آشکاری را صورت داده تا ساختار سیاسی این کشورها را براساس خواست خود چینش نماید.

دوم آن‌که آمریکا همواره تلاش دارد تا دو اصل را به جهانیان القا کند. اول این‌که کشورها توان تامین امنیت خود را ندارند و در نهایت نیازمند حضور و همراهی آمریکا خواهند بود.

این وضعیت را در بحران‌های امنیتی بسیاری از کشورها می‌توان مشاهده کرد که در نهایت به سمت حضور نظامی آمریکا یا همکاری امنیتی با این کشور پیش رفته‌اند.

ثانیا، آمریکا خود را مهد دموکراسی و مردمسالاری عنوان کرده و ادعا دارد کشورهای دیگر توان اجرای دموکراسی را ندارند.

با توجه به این دو موضوع است که فضای بحرانی و ناامنی در افغانستان و عراق در زمان برگزاری انتخابات می‌تواند مولفه‌ای مهم برای طرح‌های آمریکا به منظور تحمیل توافق‌نامه امنیتی به افغانستان و نیز احیای جایگاه نظامی خود در عراق باشد.

در همین حال آمریکا با برجسته‌سازی مساله تخلفات انتخاباتی و نیز عدم رعایت حقوق جریان‌های سیاسی و قومیت‌ها، دخالت‌های سیاسی و حتی تحمیل دموکراسی آمریکایی به این کشورها را اجرا می‌کند.

بر این اساس است که بسیاری از ناظران سیاسی تاکید دارند آمریکا مخالفتی با بحران‌سازی‌های طالبان در افغانستان و نیز گروه‌های تروریستی از جمله داعش در عراق بخصوص در زمان برگزاری انتخابات در این کشورها ندارد؛ چرا که این فضا از یک سو مهر تائیدی بر لزوم حضور آمریکا برای تامین امنیت این کشورها خواهد بود و از سوی دیگر در حالی که آمریکا برگزاری انتخابات را دستاوردی برآمده از سال‌های حضور خود در عراق و افغانستان عنوان می‌کند، استمرار حضور خود را هم به عنوان مولفه‌ای برای تکمیل روند دموکراسی جا می‌اندازد.

با توجه به آنچه ذکر شد می‌توان گفت انتخابات افغانستان و عراق بجز برای مردم این کشورها برای سایر کشورها از جمله آمریکا نیز دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای است.

آمریکا که نتوانسته منافع گسترده‌ای در این کشورها کسب کند به‌دنبال بهره‌گیری از نتایج این انتخابات برای احیا و گسترش دخالت‌های خود در آینده این کشورهاست.

دو اصل امنیت و دموکراسی بهانه‌ای است که آمریکا به این زودی آنها را از دست نخواهد داد.

قاسم غفوری ‌‌- جام‌جم