محققان و دانشمندان تا سالهای پیش بر این تصور بودند که شادی و غم با شیوه رفتاری و الگوی زندگی اشخاص در ارتباط است، اما نتایج تحقیقات اخیر پژوهشگران نشان میدهد که ژنها در احساس خوشحالی و شادی نقش قابل توجهی بر عهده دارند.
تاثیر مصرف مواد مخدر در شادیهای کاذب
محققان با آزمایشهای مختلف بر «دی.ان.ای» اشخاص به این نتیجه رسیدند که دو نسخه از ژن شادی وجود دارد؛ نسخهای بسیار فعال و نسخه کمتر فعال. افرادی که تنها یکی از این دو نسخه را داشته باشند نسبت به سایرین شادتر هستند.
کانابیس (حشیش یا ماری جوانا) از گونه گیاه شاهدانه «کانابیس ساتیوا» به دست میآید. اصلیترین ماده شیمیایی فعال در این روانگردان تتراهیدروکانابینول Tetrahydrocannabinol یا THC است. گیاه شاهدانه حاوی 483 ماده موثر است که تتراهیدروکانابینول تنها یکی از آنهاست و اغلب بر سلولهای مغزی تاثیر مستقیم دارد. محققان معتقدند که مصرف حشیش باعث سرخوشی، آرامش کاذب و تغییرات ادراکی میشود.
در زمان مصرف حشیش، تتراهیدروکانابینول وارد جریان خونی شده سپس به مغز رسیده و خود را به گیرندههای ماری جوانای داخل سیستم کانابینوئید (گیرندههای کانابینوئید در مغز، کبد، ریه، کلیه و جدار عروق یافت میشوند) میچسبانند. اتصال این ماده شیمیایی خطرناک به گیرندههای عصبی باعث تغییرات ادراکی، شناختی و کاهش سطح هوشیاری میشود. گیرندههای کانابینول، بخشی از گیرندههای مرتبط با «پروتئین جی» هستند.
اما در صورت مصرف نکردن حشیش، همان مقدار مختصر از ماده کانابینوئید (مشابه حشیش) که در بدن انسان تولید میشود بر گیرندهها تاثیر گذاشته و بدن انسان را از پوکی استخوان، نازایی، بیماریهای قلبی، کلیوی و مغزی محافظت میکند، اما مصرف مواد مخدر باعث مختل شدن این چرخه میشود.
عملکرد متفاوت دو ژن
«دی.ان.ای» از چهار ماده شیمیایی «آدنین» (آ)، «سیتوزین» (سی)، «تیمین» (تی) و «گوانین» (جی) تشکیل شده است. نسخههایی از ژن سیتوزین و تیمین باعث احساس خوشبختی یا بدبختی میشوند.
تحقیقات محققان ژاپنی نشان میدهد، افرادی که از میزان نسخه سیتوزین (ُسی) بیشتری برخوردارند، شادتر و خوشحالتر هستند، اما خوشحالی و شادی به چه معناست؟ روانشناسان شادی و خوشحالی را این گونه ترجمه میکنند: «احساس شادمانی همیشگی نه موقتی، احساس خوشبختی، رضایت از زندگی یا نوع نگریستن به زندگی.»
اما محققان چگونه به این نتایج دست یافتند؟ محققان در پژوهشی، عکسالعمل و واکنش اشخاص مختلف را در زمان تماشای فیلمهای کمدی مورد بررسی قرار دادند. افرادی که از میزان سیتوزین بیشتری برخوردار بودند، واکنشهای سریعتر و شادتری داشتند. از سوی دیگر، قشر پره فرونتال مغزی آنها نیز احساسات منفی را حذف و در نتیجه بیشترین احساساتی که در این افراد بروز میکند، شادی و احساس رضایت از زندگی است.
برخی از علائم مربوط به افسردگیهای حاد روانی با قطع ارتباطات نورونی بین نواحی پره فرونتال و سایر بخشهای مغزی یعنی روش لوبوتومی پره فرونتال تسکین قابل توجهی یافتند.اما خوشبختانه، گیرندهها قادر به شناخت و غلبه بر احساسات شخصی نیستند. پس تلاش کنیم تا با آگاهی و تصمیمات هوشمندانه لحظات خوبی را در زندگیمان خلق کنیم.
مترجم: ندا فراهانی / جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد