فرهنگ زیر ذره​بین نقد

مجری ـ کارشناس برنامه و مینا خاندانی‌ها با سردبیر برنامه در حال گفت‌وگو هستند که محسن شریف‌زاده، مدیر رادیو فرهنگ نیز وارد استودیوی پخش می‌شود. بعد از سلام و احوالپرسی محسن شریف‌زاده با عوامل برنامه نقد فرهنگی صحبت کوتاهی می‌کند. در همین زمان، مهمانان برنامه می‌آیند. با نزدیک شدن به ساعت پخش برنامه صدابردار تست صدا را انجام می‌دهد و راس ساعت 19 و 30 دقیقه آرم برنامه پخش می‌شود. لیدا وحیدی مجری ـ کارشناس برنامه می‌گوید: «هزاران درود به شما شنوندگان عزیز رادیو فرهنگ. امشب همچون گذشته از طریق سامانه پیامکی 30000558 و شماره تلفن 22055800 و 22040085 شما خوبان می‌توانید درباره موضوع برنامه اظهارنظر کنید. در ضمن مدیر رادیو فرهنگ نیز در استودیو حضور دارند و می‌توانید با ایشان درباره برنامه نقد فرهنگی گفت‌و‌گو کنید.»

فرهنگ هفته

در بخش اول برنامه که فرهنگ هفته نام دارد، اخباری درباره موضوعات فرهنگی مطرح می‌شود. در برنامه امشب اطلاعاتی درخصوص مراسم عصر حافظ که در حوزه هنری برگزار شده، ارائه می‌شود. یکی از رویدادهای فرهنگی مهم هفته، بیستمین جشنواره فیلم کودک و نوجوان است که در همدان برگزار می‌شود و اخباری در زمینه این مراسم به اطلاع مخاطبان برنامه نقد فرهنگی می‌رسد.

در بخش دیگر برنامه که نگاه نزدیک نام دارد با حضور کارشناسان و افراد صاحب‌نظر، مسائل فرهنگی کشور مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. در برنامه امشب مسائل و چالش‌های پیش‌رو در زمینه بهره‌وری با حضور مهندس علی‌اکبر اولیا، دبیر هفتمین همایش بهره‌وری و دکتر محمد علی‌محمدی، استاد دانشگاه عضو هیات علمی و مشاور ارشد بهره‌وری سازمان مدیریت صنعتی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.

مهندس اولیا می‌گوید: اول خرداد روز بهره‌وری است که به دلیل مصادف شدن این ایام با انتخابات ریاست جمهوری، هفتمین همایش بهره‌وری امسال در دهم مهر ماه برگزار شد. قصد داریم از این طریق در جهت عزم ملی و استفاده بهینه از منابع و سرمایه‌های کشور گام‌های موثری برداشته شود.

دکتر محمدی به سوال مجری ـ کارشناس برنامه که آیا فرهنگ عمومی جامعه در راستای بهره‌وری است و ما چه جایگاهی از لحاظ بهره‌وری داریم، می‌گوید: وضع بهره‌وری در کشور ما قابل قبول نیست، حتی میان کشورهای آسیایی در جایگاه مناسبی قرار نگرفته‌ایم. بهره‌وری کل و عوامل تولید در بهره‌وری که شامل عامل انسانی و سرمایه است روند مناسبی طی نکرده است، یعنی در عمل کاری انجام نشده است، ولی با برگزاری سمینارها و انتقال اطلاعات و تجربه‌هایی که از داخل و خارج کشور به ‌دست می‌آید تلاش می‌شود گفته‌ها از شعار به عمل تبدیل شود. در ادامه برنامه، مسائل و مشکلات بهره‌وری کشور بیشتر مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در انتهای برنامه از لیدا وحیدی پرسیدم چه فاکتوری برای اجرای برنامه‌های گفت‌و‌گومحور و چالشی مهم است که در پاسخ می‌گوید: اطلاعات به‌روز داشتن عامل بسیار مهمی است.

مولفه‌های تاثیرگذار

مرتضی صداقت‌گو، تهیه‌کننده برنامه نقد فرهنگی می‌گوید: در چنین برنامه‌هایی که در حوزه مباحث نظری و تئوریک است مشکلات، کمی‌ها و کاستی‌ها همچنین نقاط قوت و برجسته بیان می‌شود تا ظرفیت‌های فرهنگی هر بخش بیشتر شناخته شود. چون برنامه نقد فرهنگی، گفت‌وگومحور است با به‌کارگیری مولفه‌های مناسب و تاثیرگذار همچون موسیقی‌هایی که براساس نوع خبرها و موضوعات برنامه انتخاب می‌کنم به نوعی برنامه رنگ‌آمیزی می‌شود تا روند آن یکنواخت نباشد. همچنین با فاصله‌هایی که میان بحث‌ها ایجاد می‌شود نه‌تنها برنامه کسل‌کننده نمی‌شود، بلکه انگیزه مخاطب برای شنیدن برنامه بیشتر نیز می‌شود.

مینا خان‌دانی‌ها، سردبیر برنامه می‌گوید: هدف از ارائه این برنامه نقد سازنده است. رویدادها و اتفاقات مهم فرهنگی در این برنامه نقد می‌شود و سعی می‌کنیم در همه عرصه‌های فرهنگی که مرتبط با وزارتخانه‌ها، نهادها و سایر سازمان‌هاست با مشارکت مسئولان ذی‌ربط همان بخش مسائل و مشکلات همچنین نقاط قوت و ضعفی که در عرصه‌های فرهنگی آن بخش‌ها وجود دارد، مورد بررسی قرار گیرد.

همین جا صمیمانه دست یاری به سوی مجلس شورای اسلامی، وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف دراز می‌‌کنیم تا در راستای مسائل فرهنگی و ارائه هرچه بهتر این برنامه با ما همکاری کنند. دستگاه‌های ذی‌ربط در هر حوزه کاری می‌توانند مسائل فرهنگی خود را با برنامه نقد فرهنگی در میان بگذارند و در صورتی که قابلیت رسانه‌ای شدن داشته باشد در برنامه مطرح می‌شود. برای مثال در برنامه امشب محورهای همایش بهره‌وری، چالش‌ها و ضرورت‌های آن در زمینه توسعه اقتصادی، با توجه به شعار امسال که حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی است مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.

ویژه‌برنامه‌های محرم

محسن شریف‌زاده می‌گوید به دلیل نزدیک شدن به ایام سوگواری حسینی، برنامه‌های گوناگونی در دست تهیه است. به محل ضبط برنامه‌های تولیدی ماه محرم رفتم تا درخصوص روند تولید برنامه با عوامل آنها صحبت کنم و از آنجا هم به پخش آمدم.

شریف‌زاده می‌افزاید: همان‌طور که امام صادق‌(ع) فرمودند: برای امام حسین(ع) در دل‌های مومنان شعله‌ای است که هیچ‌گاه به خاموشی نمی‌گراید، هر‌سال که می‌گذرد نسبت به سال‌های گذشته مراسم ایام محرم و صفر باشکوه‌تر برگزار می‌شود. شبکه رادیویی فرهنگ نیز به‌عنوان بخشی از جامعه ولایی، مومن و متعهد وظیفه خود می‌داند در برجسته‌سازی شعائر حسینی همچون سال‌های گذشته گام بردارد. هم‌اکنون بخشی از برنامه‌ها در دست تولید است و بخشی دیگر نیز به صورت زنده در ایام محرم روی آنتن رادیو فرهنگ می‌رود.

شریف‌زاده در ادامه برخی از کارها را به اختصار توضیح می‌دهد و می‌گوید: از اول محرم تا اربعین حسینی هر شب ساعت 23 و 57 دقیقه سلام به ساحت آقا امام حسین(ع) پخش می‌شود. مدت این برنامه سه دقیقه است. این بخش سال گذشته خیلی مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.

برنامه سخن آشنا هر روز ساعت 4 بامداد طی 12 برنامه از اول محرم پخش می‌شود که به سخنرانی بزرگان و مشاهیر برجسته در ارتباط با فلسفه قیام امام حسین(ع) اختصاص دارد. در دهه اول محرم برنامه «هفت کوچه» که روزهای شنبه، دوشنبه و پنجشنبه ساعت 8 و 30 دقیقه صبح به مدت 60 دقیقه پخش می‌شود، به مراسم و آیین‌های عزاداری در نواحی مختلف ایران می پردازد.

همچنین برنامه شب قصه که هر شب ساعت 22 پخش می‌شود در دهه اول محرم قصه‌هایی در مورد حماسه حسینی پخش می‌کند. در برنامه هفت اقلیم با اهالی تئاتر، سینما، موسیقی، صنایع دستی و میراث فرهنگی در حوزه معرفی هنرمندان و آثار هنری که مرتبط با سوگواری حسینی است برنامه‌های ویژه‌ای پخش می‌شود.برای روز تاسوعا و عاشورای حسینی برنامه‌های از گلوی فرات، ترانه باران، طواف در طف، سراپرده راز، اشک جیحون و شام غریبان در نظر گرفته شده است. هدف از ارائه این برنامه‌ها آن است که چون فلسفه قیام امام حسین (ع) خیلی پر راز و رمز است و تمام افراد جامعه از کوچک و بزرگ می‌توانند از حیث عرفان و عشق‌ورزی در راه حق، از شهدای کربلا و بزرگمردی همچون آقا امام حسین(ع) که حتی برای دشمنان خود نیز دعا می‌کرد و می‌فرمود: «الهی رضا هستم به رضای تو»، الگوبرداری کنند. چنین فردی در قله عرفان قرار دارد، پس می‌توان از چشمه زلال حسینی کسب فیض کرد.

با عنایت به این‌که مخاطبان رادیو فرهنگ، فرهیختگان و اهل نظر هستند، در ویژه‌برنامه‌های محرم سعی می‌کنیم لایه‌های پنهان حماسه حسینی را مورد بحث و بررسی قرار دهیم تا ناگفته‌ها نیز گفته شود.

سیما پویا