مشارکت ایران و روسیه لازمه دستیابی به صلح در سوریه

«آناتول لیون» استاد دپارتمان مطالعات جنگ کالج لندن، در ابتدای این یادداشت با اشاره به اینکه «آمریکا نمی‌خواهد هیچ یک از طرف‌های درگیر در سوریه، پیروز نبرد شوند»، نوشته است حتی اقدام نظامی علیه سوریه برای جلوگیری از به کارگیری مجدد تسلیحات شیمیایی هم نمی‌تواند این مشکل در سیاست‌های آمریکا را رفع کند.

سیاستگذاران آمریکایی هم به خوبی از این موضوع مطلعند و همین امر هم موجب محافظه‌کاری «باراک اوباما» در مورد اقدام نظامی علیه سوریه شده است. وی می‌افزاید:‌ اکنون لازم است تا دولت نگاهی جدی به ابعاد واقعی صلح در سوریه بیاندازد و بحران سوریه را به موقعیتی برای بازنگری در مورد راهبردهای کلی خود در خاورمیانه بدل کند.

وی ادامه می‌دهد: تنها راهی که بتوان از تجزیه کشور سوریه در بلندمدت جلوگیری کرد، رسیدن به راهکاری است که در آن حق تمام گروه‌های مختلف قومی و مذهبی در نظر گرفته شده باشد. واضح است که مشارکت روسیه، ایران و عراق در دستیابی به چنین راهکاری، ضروری است.

این عضو ارشد بنیاد آمریکای جدید با بیان اینکه آمریکا باید فعلا از توجیه کردن ابعاد اخلاقی اقدام نظامی علیه سوریه دست بردارد، توجه دولت را به دو نکته جلب می‌کند.

وی در توضیح این نکات می‌نویسد: اولین نکته این است که واهمه روسیه از تبعات پیروزی شورشی‌ها، نه نادرست است و نه غیرمنطقی. بلکه حتی این نگرانی‌ای است که ذهن بسیاری از تحلیلگران سازمان «سیا»، وزارت خارجه آمریکا و اسرائیل را نیز به خود مشغول کرده است.

دومین نکته این است که در سال 1988 زمانی که «صدام» در حلبچه در برابر نیروهای ایرانی و مخالفان کُرد از سلاح شیمیایی استفاده کرد، آمریکا برای آنکه به ایران در جنگ با عراق کمک نکرده باشد، در برابر این حمله سکوت اختیار کرد.

البته این بدان معنا نیست که سکوت آمریکا در آن دوره می‌تواند توجیهی برای بی‌تفاوتی امروز باشد، اما دستکم نباید اجازه دهد کسانی که به دلایل مشروع و قابل قبول از تبعات اقدام آمریکا علیه سوریه، نگرانند، تخریب شوند. ادبیات آمریکا در قبال مسکو، تهران و پکن باید بر اساس مخالفت‌های محترمانه شکل بگیرد، نه بر مبنای قلدری‌های متکبرانه و ریاکارانه.

لیون با بیان اینکه بحران سوریه، به دلیل روابط روسیه با حزب «بعث» و همچنین ایران، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای مسکو برخوردار است، نوشته است: یکی از تبعات به شدت منفی تشدید بحران در سوریه، تضعیف احتمال باز شدن راه مذاکره با ایران است که اخیرا با روی کار آمدن «حسن روحانی» به عنوان رئیس‌جمهوری میانه‌رو، قوت گرفته بود.

نویسنده این یادداشت سپس نسبت به تبعات وخیم تشدید «اتحاد ضدایرانی آمریکا با کشورهای دیکتاتوری عرب حامی مخالفان مسلح سوری» هشدار داده و نوشته است: این اتحاد به هیچ وجه با ارزش‌های سکولار و دموکراتیک آمریکا، با تعهد این کشور به اتحاد با کشور شیعی عراق و همچنین امید آمریکا برای پیشرفت در روابط با جهان اسلام، سنخیتی ندارد. حمایت برخی از این کشورها از گروه‌های تندرو، امنیت ملی آمریکا را در معرض تهدید قرار می‌دهد و تنفر آن‌ها از تفگر شیعی، موجب تشدید درگیری‌های مصیبت‌بار در خاورمیانه می‌شود.

«آناتول لیون» در پایان با بیان اینکه دستیابی به صلح در سوریه به دشوار است، در مورد راهکار بلندمدت برای این موضوع می‌نویسد: با این حال، ابعاد اصلی راهکار بلندمدت صلح در سوریه، از پیش معلوم است، و آن هم لزوم مشارکت ایرانی‌ها و روس‌هاست. واشنگتن در حالی که تلاش می‌کند با استفاده از قوای نظامی علیه تسلیحات شیمیایی پیامی روشن به دمشق و دیگر دولت‌ها بدهد، باید همزمان تلاش‌هایش جهت رسیدن به مبنایی دیپلماتیک برای راه‌حل احتمالی را نیز دوچندان کند.(فارس)