محقق ایرانی کلید ژنتیکی وبا را کشف کرد

پروفسور پردیس ثابتی استادیار زیست شناسی اورگانیسمیک و تکاملی دانشگاه هاروارد توانست بر اساس داده های ژنتیکی جمع آوری شده از صدها شهروند بنگلادشی، تعدادی از نواحی را در ژنوم شناسایی کند که برخی از آنها مسئول عملکردهای خاصی از سیستم ایمنی هستند در حالی که بقیه به از دست دادن مایع مرتبطند که ظاهرا با مقاومت به وبا ارتباط دارند.

این پروژه با همکاری بیمارستان عمومی ماساچوست انجام شده است.

آزمایش های بعدی تفاوت های ژنتیکی بین افرادی که به این بیماری مبتلا شده بودند و آنهایی که در معرض این بیماری قرار داشتند اما بیمار نشده بودند، را نشان داد.

ثابتی گفت: این تحقیقات از آن جهت بسیار هیجان انگیز است که نشان دهنده توان و قدرت راهبرد ژنتیکی در رمز گشایی از این بیماری است.

این دانشمند ایرانی افزود: این نخستین بار است که از یک راهبرد ژنومیک برای شناخت مقاومت به وبا استفاده می کنیم اما این گام نخست است و بررسی های بسیاری باید انجام شود.

به اعتقاد وی، اگرچه وبا یک بیماری بسیار قدیمی و شایع است اما آنچه که در مورد ایمنی میزبان در این بیماری ممی دانیم بسیار اندک است.

صابری ابزار امیدواری کرد با شناخت بهتر از اینکه چرا که برخی افراد در برابر این بیماری مقاوم و ایمن هستند، بتوانیم واکسن و داروهایی را ساخته و این بیماری را از بین ببریم و از شیوع و گسترش وبا مانند آنچه که در سالهای اخیر در هائیتی و آفریقا روی داد پیشگیری کنیم.

وبا بیماری است که از طریق آب توسط باکتری ویبریوکلرا ایجاد می‌شود. این بیماری در گذشته در ایران به نام مرگامرگی خوانده می‌شده‌ است. این باکتری با نوشیدن آب آلوده یا خوردن ماهی نپخته یا خوردن صدف‌ها وارد بدن می‌شود. در ایران بیشترین راه انتقال وبا، سبزی‌های آلوده‌است.

سبزی‌هایی که در هنگام کاشته شدن با کود انسانی (پساب) تغذیه می‌شوند دارای بیشترین آلودگی هستند.

وبا در طول تاریخ هفت بار همه‌گیری جهان‌گستر داشته‌است. در قرن نوزدهم چندین بار در اروپا همه‌گیر شد اما امروزه وبا بیشتر در کشورهای جهان سوم به علت وضعیت ناسالم و غیر بهداشتی آبهای آشامیدنی دیده می‌شود.

آغاز ناگهانی اسهال آبکی شدید و بدون درد و تب از نشانه‌های بیماری وبا است. اسهال وبا به اسهال آب برنجی معروف است و فرد بیمار گاه روزانه بیش از ۳۰ لیتر آب دفع می کند که این مقدار دفع آب باعث اسیدوز و نهایتاً می تواند منجر به مرگ فرد شود. کمتر از پنج درصد بیماران وبایی تب دارند.

گاهی در آغاز بیماری استفراغ دیده می‌شود. بیمار احساس تشنگی دارد و بی‌قرار است از درد پشت ساق پا شاکی است، زبان خشک، چشم‌ها گودرفته، نبض ناتوان است.

نتایج این تحقیقات در نشریه Science Translational Medicine منتشر شده است.(مهر)