کسی مرا نمی‌فهمد

نوجوانی یکی از آسیب‌پذیرترین دوران زندگی است،‌ بویژه اگر این دوره انتقال از کودکی به بزرگسالی با افسردگی نیز همراه باشد. نوجوانی را دوران آشفتگی نیز نامیده‌اند، به این دلیل که فرد ناچار است تغییرات جسمانی، عاطفی و اجتماعی را تحمل کند که می‌تواند باعث اضطراب و نگرانی او در برخورد با عوامل استرس‌زا شود.

تغییر روحیه و خلق و خو در دوران نوجوانی تا وقتی زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار ندهد، طبیعی است. توجه داشته باشید بین یک روحیه بد زودگذر با اضطراب‌ها و نگرانی‌های مزمن تفاوت قائل شوید. نگرانی‌های مفید به فرزندان ما کمک می‌کند تا با تغییرات ایجاد شده بخوبی سازگاری یابند؛ اما دلهره‌های غیرعادی برای موضوعات کوچک طبیعی نیست. والدینی که نمی‌توانند در این دوره حساس با نوجوانان خود ارتباط برقرار کنند، فرزندان خود را که از بیان ترس‌ها و نگرانی‌های خود هراس دارند، گریزان می‌کنند. این کار باعث می‌شود آنها به جوانانی افسرده تبدیل شوند.

در مقابل، آن دسته از والدین که با هوشیاری برای نوجوانانشان وقت و انرژی می‌گذارند و در صورت لزوم مبالغی را هزینه می‌کنند می‌توانند به نوجوان خود کمک کنند تا آینده خود را بسازد و بسرعت بر نگرانی‌های دوره نوجوانی غلبه کند. حمایت از نوجوانان در طول این سفر گذار از کودکی به جوانی بسیار آسان‌تر است تا این که بعدها برای بازگرداندن سلامت روانی او به دردسر بیفتید.

لازم نیست همیشه او اول باشد

فشار والدین برای سرآمد و بهترین بودن در دروس و در مقابل بی اعتنایی کامل نسبت به دیگر فعالیت‌های فوق برنامه می‌تواند در ذهن فرزند آنها به یک مشکل بغرنج و پیچیده تبدیل شود. این کار او را بین علایق اساسی خود و برآوردن انتظارات والدین سرگردان می‌سازد.

بعضی جوانان در مواجهه با برنامه‌های سختگیرانه و غیر قابل انعطاف که آنها را برای برنده و بهترین بودن در همه چیز، از مطالعه دروس گرفته تا موسیقی، نقاشی و حتی بازی‌ها تحت فشار قرار می‌دهد، دچار تنگنا می‌شوند. علاوه بر این، فشارهای مدرسه نیز باعث می‌شود نوجوان عزت نفس و خود باوری خود را از دست بدهد.

باید نوجوانان را تشویق کرد تا مهارت‌هایی را بیاموزند که به آن علاقه‌مندند و به آنها انگیزه می‌دهد؛ همچنین لازم است این اطمینان را در آنها ایجاد کنید که کاملا طبیعی است گاهی بعضی چیزها را بخوبی یاد نگیرند و تنها چیزی که برای آموختن نیاز دارند، زمان و تمرین بیشتر است.

به فرزندان خود کمک کنید تا غرور خود را بازسازی کنند. موفقیت‌های آنان در عرصه‌های مختلف را که ممکن است یک هنر، ورزش یا مطالعات درسی و غیره باشد، تشویق کنید. از پیشداوری و پیش‌بینی بی‌موقع خودداری کنید. اجازه دهید نوجوان گام‌های طبیعی خود را در مسیر رشد بردارد و او را با انتظارات خود یا ایجاد دیگر مسوولیت‌های خانوادگی به زحمت نیندازید.

با آنها در مورد موضوعاتی نظیر فشار همسالان، انتخاب یک برنامه روزمره، دوستیابی، مسائلی نظیر سیگار کشیدن، مواد مخدر و مسائل جنسی تا حدی که امکان دارد و می‌تواند برای آنها مفید باشد، صحبت کنید.

روابط بین فردی سالم در خانواده می‌تواند در تشخیص بموقع علائم افسردگی در نوجوانان مفید باشد. با فرزندان خود گفتگو کنید و اجازه دهید این رابطه در هر زمانی که به آن نیاز دارند، حتی اگر خسته هستید، برقرار شود. آنها را برای آخر هفته منتظر نگذارید، اما در عین حال آنقدر در دسترس نباشید که وقتی برای تنها بودن و خلوت کردن نداشته باشند. برای با هم بودن ارزش قائل شوید و به جای این که بعدها برای درمان افسردگی آنها وقت بگذارید، همین حالا هر زمان که به شما نیاز دارند، در دسترس باشید.

درباره نمونه‌ها و موقعیت‌هایی که خودتان توانسته‌اید زندگی را کنترل کنید و با عوامل استرس زا بخوبی برخورد داشته‌اید، مثال‌هایی بیاورید. در باره مشکلات خانواده یا دیگر موضوعات به نحوی که بر آنها تاثیر منفی نداشته باشد و آنها را نگران نکند، صحبت کنید. در عین حال فرزند خود را تشویق کنید تا احساسات غمبار خود یا هر نگرانی دیگری که دارد را هر طور می‌خواهد با شما در میان بگذارد. شنونده‌ای صبور و منبع امیدواری برای فرزند خود باشید، زیرا بیشتر اوقات تنها گوش دادن به عواطف آنان برای برطرف کردن افسردگی موثر است. علائم افسردگی در نوجوانتان نباید شما را ناراحت کند و مهم‌تر این که رفتاری پرخاشگرانه با او نداشته باشید و هرگز او را مسخره نکنید.

به طور کلی کودکان خجالتی یا غمگین و کودکانی که در رفتار و کارهای خود دچار پسرفت می‌شوند را افسرده تلقی می‌کنند. همچنین کودک دشواری که در خانه و مدرسه ایحاد زحمت می‌کند نیز ممکن است افسرده باشد و رفتار او می‌تواند واکنشی نسبت به استرس باشد. بعضی نوجوانان نیز از درس و مدرسه گریزان می‌شوند و نمرات کمتری نسبت به قبل می‌گیرند.

بسیاری از آنان در تلاش برای مقابله به مثل دچار خشم غیرقابل کنترل و تنفر نسبت به خانواده می‌شوند. ممکن است کودک منزوی باشد و از والدین، دوستان و مردم دوری کند. او ممکن است فکر کند هیچ‌کس واقعا او را درک نمی‌کند و برایش اهمیت قائل نیست. به جای این که او را سرگردان کرده یا در اشتباه نگه دارید،‌ محبت خود را به او ابراز کنید و نشان دهید واقعا نگرانش هستید.

موضوع را جدی بگیرید

نوجوانان افسرده همچنین رفتار خودآزارگونه و خود تخریبی از خود بروز می‌دهند و درباره مرگ و خودکشی صحبت می‌کنند. والدین باید درباره این گونه احساسات نوجوانان، بدون ترس از ایجاد افکار خودکشی در ذهن آنان گفتگو کنند. چنین صحبت‌هایی را یک هشدار تلقی کرده، آن را جدی بگیرید و به دنبال دریافت کمک باشید.

روابط ناسالم در خانه و بیرون از آن یا نبود یک فرد صمیمی‌می‌تواند افسردگی نوجوان را تشدید کند. با فرزند خود برخورد منفی نداشته باشید و از طعنه و کنایه زدن و انتقاد خودداری کنید، زیرا او این عمل شما را طرد کردن خود تلقی می‌کند.

علائم جسمی ‌و روانی دیگری نیز وجود دارند که پیامد طبیعی افسردگی‌های درمان نشده دوران نوجوانی محسوب می‌شوند. از این پیامدها می‌توان به احساس بی ارزش بودن، زیاده روی در انجام فعالیت‌های سرگرم کننده و تفریحی، تغییر کلی در انجام کارهای روزمره و بی‌اهمیت شمردن کارهایی که قبلا جزو وظایف روزمره به حساب می‌آمد، بی‌علاقگی نسبت به بیشتر فعالیت‌ها و نگرانی‌های افراطی از این که اتفاقاتی که برای آنها می‌افتد غیرقابل برگشت و دائمی‌ است، اشاره کرد. این افکار و رفتارها از یک سو تمرکز و تصمیم‌گیری را مشکل می‌سازد و از طرف دیگر باعث عدم موفقیت و در نتیجه شرمساری نوجوان می‌شود. این چرخه خطرناک همین طور ادامه می‌یابد.

شما باید بدانید این افکار از کجا پیدا شده‌اند تا بتوانید رفتار مناسبی در مقابل آنها داشته باشید. ببینید چه چیزهایی می‌تواند باعث افسردگی در فرزندتان شود. شاید لازم است بعضی از رفتار خود را صحیح کنید. بیشتر عواملی که باعث ایجاد افسردگی در نوجوانان می‌شوند، قبل از این که نیازی به یک روان درمان و روان‌شناس باشد، در خانه قابل برطرف شدن هستند.

روان درمانی و رفتار درمانی مربوط به زمانی است که والدین مشکل نوجوان خود را بسیار حاد و ناامیدکننده ببینند و نتوانند آن را در خانه کنترل کنند. این نوع درمان‌ها می‌تواند برای ایجاد یک نگرش مثبت نسبت به رفتار و بهتر ساختن روابط بین فردی مفید باشد. تکنیک‌های مراقبه و آرمیدگی نیز می‌تواند روند بهبود را کامل کند. مربی یا فرد دلسوز و آگاهی که نوجوان بتواند براحتی با او درددل کند، مورد مناسبی است برای این که او احساسات سرکوب شده خود را تخلیه کند. داروهای ضد افسردگی نیز برای درمان موارد حاد افسردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

والدین عزیز، مراقبت دلسوزانه و هوشیارانه این امکان را ایجاد می‌کند تا در سال‌های انتقال از کودکی به بزرگسالی همراه نوجوانان خود باشید و به آنان کمک کنید به یک بزرگسال بالغ و مسوول تبدیل شوند. شما باید نسبت به واکنش‌های خود در رابطه با نوجوانتان هوشیار باشید و به آنها اهمیت دهید.

سعیده کافی
منبع: Buzzle.com