«ملک‌آباد»؛ بازتابی هنرمندانه از زیست فرهنگی مردمان سیستان
سریال تلویزیونی «ملک‌آباد» با نگاهی هنری و دغدغه‌مند، تلاش دارد سبک زندگی، باورها و زیست اجتماعی مردمان سیستان‌وبلوچستان را در قالبی نمایشی به تصویر بکشد. این مجموعه نه‌تنها یک اثر تلویزیونی، بلکه تلاشی فرهنگی برای بازتعریف هویت‌های محلی و تقویت پیوندهای قومی در ایران است. مجموعه ملک‌آباد به سفارش سیمافیلم تولید می‌شود.
محمدرضا معینی، کارگردان سریال ملک‌آباد درباره ساختار روایی و ویژگی‌های هنری اثر به قاب‌کوچک توضیح داد: ملک‌آباد یا آسباد یک درام سوررئالیستی است که در بستری واقع‌گرایانه جریان پیدا می‌کند. به همین دلیل، روایت ما به کمک بازی‌ها، میزانسن‌ها و دکوپاژهایی مستندنما شکل می‌گیرد. به نحوی که جنبه‌های فانتزی و کمدی هم به نحو متناسب با این رویکرد روایی در قالبی خلاقانه در تار و پود اثر تنیده شود.
او با تأکید بر اهمیت جغرافیای فرهنگی در شکل‌گیری فضای سریال اظهار داشت: جغرافیای هر اثر سینمایی یا تلویزیونی یکی از مهم‌ترین عوامل تمایز آن از آثار مشابه با داستان‌ها و تم‌های یکسان است. برای من، اتمسفر فرهنگی و جغرافیایی که داستان در آن روایت می‌شود، همواره از جنبه‌های قابل تأمل و جذاب بوده است.
خاستگاه تمدنی و باستانی این سرزمین، تنوع لباس‌ها، گویش‌های محلی و چالش‌های زیست در سرزمینی دشوار اما مهربان و پذیرا، از عناصر فرهنگی و جغرافیایی سیستان‌وبلوچستان هستند که در عمق و بطن روایت فانتزی ملک‌آباد جریان دارند.
معینی درباره شخصیت‌پردازی سریال نیز گفت: معمولا هر شخصیت و یا هر عنصر از عناصر فیلم به هنگام خلق، از یک واقعیت بیرونی تأثیر گرفته است که سریال ملک‌آباد هم از این نظر استثنایی به شمار نمی‌آید. شخصیت‌های قصه ما از تاریخ، تمدن و زندگی روزمره مردم سیستان‌وبلوچستان الهام گرفته‌اند. اما نحوه پرورش و پرداخت شخصیت‌های داستان به گونه‌ای است که به جذابیت‌های فانتزی، تخیلی و کمدی کار هم کمک کرده باشد.
او در ادامه با اشاره به انتخاب بازیگران افزود: سیستان‌وبلوچستان از استان‌های تئاتری کشور به‌شمار می‌رود و ما با آگاهی از این موضوع سعی کردیم بیشترین استفاده را از بازیگران استان به‌عمل‌آوریم. برای من درست‌بودن لهجه محلی در فیلم اهمیت زیادی دارد. بنابراین سعی ما بر این بود که تا جای ممکن برای نقش‌هایی که در قصه اهل و ساکن سیستان‌وبلوچستان هستند و قرار است لهجه سیستانی یا بلوچی داشته باشند، از هنرمندان استان و برای بقیه نقش‌ها از بازیگران تراز اول ملی و سرشناس استفاده شود.
کارگردان سریال در پایان به پیام‌محوری اثر اشاره کرد و گفت: پیام اصلی ما در سریال ملک‌آباد این است که هویت، اصالت و داشته‌های فرهنگی ما شایسته توجه و ارزش بیشتری هستند و قرارگرفتن در مسیر پیوستگی تمدنی کهن ما می‌تواند مشکلات کلان امروزی جامعه (مثل کمبود آب) را با ارائه راهکارهای بومی و درون‌زا حل‌وفصل کند.
او تأکید کرد: برای تمدن کهن ایرانی، ساخت سریال‌هایی مانند ملک‌آباد که تلاش می‌کند تصویری واقعی و شاد از گوشه‌ای از این سرزمین رنگارنگ ارائه دهد، از نان شب واجب‌تر است؛ زیرا شرایط کنونی جهان به‌گونه‌ای است که می‌تواند برای کشوری مانند ایران فرصت‌های ارزشمندی فراهم و درعین‌حال، آن را با چالش‌های جدی روبه‌رو کند.
متأسفانه برخی فیلم‌ها و سریال‌هایی که در سال‌های اخیر در سیستان‌وبلوچستان تولید و در سطح ملی نمایش داده شده‌اند، اغلب بر جنبه‌های منفی متمرکز بوده و گاه تصویری خشن و نادرست از مردم این منطقه ارائه کرده‌اند که با واقعیت موجود فاصله بسیار دارد.توجه به تولید آثار تازه و مناسب می‌تواند به بازسازی مناسب نقش مردم سیستان‌وبلوچستان در ذهن مردم ایران کمک کرده و به صنعت توریسم و تجارت منطقه‌ای هم رونق بیشتری ببخشد.
سریال ملک‌آباد تلاشی جسورانه و هنرمندانه برای بازنمایی زیست فرهنگی مردمان سیستان‌وبلوچستان در قاب رسانه‌ملی است؛ روایتی که در دل خود، هم دغدغه‌های بومی دارد و هم نگاه ملی. این مجموعه با بهره‌گیری از عناصر فرهنگی، جغرافیایی و انسانی منطقه، می‌کوشد تصویری واقعی، صمیمی و درعین‌حال خلاقانه از مردمانی ارائه دهد که کمتر در روایت‌های رسمی دیده شده‌اند. ملک‌آباد می‌تواند نقطه عطفی در مسیر بازتعریف هویت‌های محلی و تقویت پیوندهای فرهنگی میان اقوام ایرانی باشد. ازجمله بازیگران این سریال می‌توان به وحید رحیمیان، مجید پتکی، حسنا قبادی، مهدی صدیقی، مرتضی نوروزی، سعید پادینی، مرتضی مودی، زینب شعبانی، ساغر کیخا و ... اشاره کرد.
او با تأکید بر اهمیت جغرافیای فرهنگی در شکل‌گیری فضای سریال اظهار داشت: جغرافیای هر اثر سینمایی یا تلویزیونی یکی از مهم‌ترین عوامل تمایز آن از آثار مشابه با داستان‌ها و تم‌های یکسان است. برای من، اتمسفر فرهنگی و جغرافیایی که داستان در آن روایت می‌شود، همواره از جنبه‌های قابل تأمل و جذاب بوده است.
خاستگاه تمدنی و باستانی این سرزمین، تنوع لباس‌ها، گویش‌های محلی و چالش‌های زیست در سرزمینی دشوار اما مهربان و پذیرا، از عناصر فرهنگی و جغرافیایی سیستان‌وبلوچستان هستند که در عمق و بطن روایت فانتزی ملک‌آباد جریان دارند.
معینی درباره شخصیت‌پردازی سریال نیز گفت: معمولا هر شخصیت و یا هر عنصر از عناصر فیلم به هنگام خلق، از یک واقعیت بیرونی تأثیر گرفته است که سریال ملک‌آباد هم از این نظر استثنایی به شمار نمی‌آید. شخصیت‌های قصه ما از تاریخ، تمدن و زندگی روزمره مردم سیستان‌وبلوچستان الهام گرفته‌اند. اما نحوه پرورش و پرداخت شخصیت‌های داستان به گونه‌ای است که به جذابیت‌های فانتزی، تخیلی و کمدی کار هم کمک کرده باشد.
او در ادامه با اشاره به انتخاب بازیگران افزود: سیستان‌وبلوچستان از استان‌های تئاتری کشور به‌شمار می‌رود و ما با آگاهی از این موضوع سعی کردیم بیشترین استفاده را از بازیگران استان به‌عمل‌آوریم. برای من درست‌بودن لهجه محلی در فیلم اهمیت زیادی دارد. بنابراین سعی ما بر این بود که تا جای ممکن برای نقش‌هایی که در قصه اهل و ساکن سیستان‌وبلوچستان هستند و قرار است لهجه سیستانی یا بلوچی داشته باشند، از هنرمندان استان و برای بقیه نقش‌ها از بازیگران تراز اول ملی و سرشناس استفاده شود.
کارگردان سریال در پایان به پیام‌محوری اثر اشاره کرد و گفت: پیام اصلی ما در سریال ملک‌آباد این است که هویت، اصالت و داشته‌های فرهنگی ما شایسته توجه و ارزش بیشتری هستند و قرارگرفتن در مسیر پیوستگی تمدنی کهن ما می‌تواند مشکلات کلان امروزی جامعه (مثل کمبود آب) را با ارائه راهکارهای بومی و درون‌زا حل‌وفصل کند.
او تأکید کرد: برای تمدن کهن ایرانی، ساخت سریال‌هایی مانند ملک‌آباد که تلاش می‌کند تصویری واقعی و شاد از گوشه‌ای از این سرزمین رنگارنگ ارائه دهد، از نان شب واجب‌تر است؛ زیرا شرایط کنونی جهان به‌گونه‌ای است که می‌تواند برای کشوری مانند ایران فرصت‌های ارزشمندی فراهم و درعین‌حال، آن را با چالش‌های جدی روبه‌رو کند.
متأسفانه برخی فیلم‌ها و سریال‌هایی که در سال‌های اخیر در سیستان‌وبلوچستان تولید و در سطح ملی نمایش داده شده‌اند، اغلب بر جنبه‌های منفی متمرکز بوده و گاه تصویری خشن و نادرست از مردم این منطقه ارائه کرده‌اند که با واقعیت موجود فاصله بسیار دارد.توجه به تولید آثار تازه و مناسب می‌تواند به بازسازی مناسب نقش مردم سیستان‌وبلوچستان در ذهن مردم ایران کمک کرده و به صنعت توریسم و تجارت منطقه‌ای هم رونق بیشتری ببخشد.
سریال ملک‌آباد تلاشی جسورانه و هنرمندانه برای بازنمایی زیست فرهنگی مردمان سیستان‌وبلوچستان در قاب رسانه‌ملی است؛ روایتی که در دل خود، هم دغدغه‌های بومی دارد و هم نگاه ملی. این مجموعه با بهره‌گیری از عناصر فرهنگی، جغرافیایی و انسانی منطقه، می‌کوشد تصویری واقعی، صمیمی و درعین‌حال خلاقانه از مردمانی ارائه دهد که کمتر در روایت‌های رسمی دیده شده‌اند. ملک‌آباد می‌تواند نقطه عطفی در مسیر بازتعریف هویت‌های محلی و تقویت پیوندهای فرهنگی میان اقوام ایرانی باشد. ازجمله بازیگران این سریال می‌توان به وحید رحیمیان، مجید پتکی، حسنا قبادی، مهدی صدیقی، مرتضی نوروزی، سعید پادینی، مرتضی مودی، زینب شعبانی، ساغر کیخا و ... اشاره کرد.
