هدف اصلی شبکه مستند، درواقع ایجاد فضایی است که علاوه بر سرگرمی، امکان آموزش و اطلاعرسانی دقیق را برای تمامی اقشار جامعه فراهم آورد و از این رو نقش مهمی در ارتقای سطح دانش عمومی ایفا میکند. با توجه به تحولات سریع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، اولویتهای برنامهسازی شبکه به سمت پرداختن به موضوعات روز و چالشهای معاصر جامعه حرکت کرده است. از مسائل زیستمحیطی گرفته تا فناوریهای نوین و موضوعات اجتماعی، این شبکه با ارائه تحلیلهای عمیق و مجموعهای متنوع از مستندها، تلاش کرده تا مخاطبان را در درک بهتر واقعیتهای پیرامون خود یاری دهد و نقش مؤثری در شکلگیری گفتمان عمومی ایفا کند. در مصاحبهای اختصاصی با مدیر شبکه مستند، اولویتهای جدید این شبکه در پرداختن به موضوعات روز را مورد بررسی قرار دادیم.
ابلاغ اولویتهای تازه به شبکه مستند
حسین زارعزاده، مدیر شبکه مستند درخصوص اولویتهای تازهای که برای سالجاری به این شبکه ابلاغ شده به جامجم میگوید: براساس اولویتبندیهای محتوایی و ابلاغی به شبکه مستند، برخی موضوعات بهعنوان محور اصلی فعالیت ما تعیین شدهاند. این اولویتها شامل پرداختن به مفاخر علمی، فرهنگی و تاریخی کشور است و محورهایی مانند مسائل مسجد، جمعیت، زبان فارسی و نقد غرب نیز در کارویژه شبکه مستند جایگاه ویژهای دارد.
هدف شبکه مستند این است که با تمرکز بر این موضوعات کلیدی، علاوه بر تولید آثار کیفی، نقش مهمی در معرفی هویت فرهنگی و تاریخی ایران ایفا کند و مسائل روز جامعه را با رویکرد تحلیلی و انتقادی به تصویر بکشد. وی درخصوص رویکردهای جاری شبکه نیز بیان میکند: شبکه مستند موظف است رویکردی متمرکز و جاری داشته باشد، اما در کنار آن به موضوعات عمومیتر نیز همواره میپردازد. بهطورمثال، مستندهای حیاتوحش و محیطزیست از جایگاه ویژهای در کنداکتور شبکه برخوردارند و همواره برای مخاطبان پخش میشوند.
زبان، محور تمدن
اما یکی از اولویتهای این شبکه، بحث زبان فارسی است. این مسأله از آنجا اهمیت دارد که رهبر معظم انقلاب نیز بارها در توصیههای خود به بحث حفظ و پاسداشت زبان فارسی تاکید کرده بودند. زارعزاده با تاکید بر اولویت ویژه شبکه مستند به بحث زبان فارسی بیان میکند: شبکه مستند در این زمینه به نقش افراد تاثیرگذار در ماندگاری، ترویج و توسعه زبان فارسی، چه در گذشته با مفاخر ادبی و چه در زمان حال با شخصیتهای علمی و دانشگاهی میپردازد. همچنین به زبان فارسی بهعنوان یکی از محورهای تمدنی اشاره میکند و نشان میدهد این زبان نهتنها در ایران، بلکه در کشورهای مختلف مورد استفاده است. وی همچنین عنوان میکند: زبان فارسی بهعنوان یک حلقه وصل و نخ تسبیح، نقش کلیدی در شکلگیری و استمرار فرهنگ و تمدن ایرانی داشته و این پیوند عمیق تا امروز ادامه یافته است. این نگاه، رویکرد اصلی ما در پرداختن به موضوع زبان فارسی در شبکه مستند است. یکی دیگر از نکات مهم، موضوع مفاخر بوده که شبکه مستند در تلاش است با تولیدات متنوع خود، به این حوزه نزدیک شود؛ از مستندهای تبیینی گرفته تا مستندهای پرترهای که مخاطبان خاص خود را دارند. هدف این است که مفاخر بیشتر از گذشته در قاب سیما جای بگیرند و به جایگاه آنان بیش از پیش اشاره شود. مدیر شبکه مستند با اشاره به بحث مفاخر میگوید: هدف اصلی شبکه، ارتقای کیفیت آثار و معرفی هویت فرهنگی و تاریخی ایران از طریق مستندهای فاخر و اجتماعی است تا بتواند وحدت و پیوستگی اقوام مختلف و تأثیر زبان فارسی را در سطح ملی و فراملی به نمایش بگذارد. اما یکی از نکات مهم در پرداختن به موضوعات در تولید مستند، نبرد ۱۲روزه اخیر است. زارعزاده در این رابطه با اشاره به تداوم فعالیت این شبکه در محتوای مرتبط با این نبرد بیان میکند: در حوزه جنگ ۱۲روزه، نیازی به اولویتبندی نبود چون پرداختن به این موضوع از همان ساعات اولیه جزو وظایف اصلی ما بوده و همچنان ادامه دارد. تاکنون مجموعهای از کارهای کوتاه، میانبرنامه، فیچر و ... در این زمینه تولید کردهایم و چند مجموعهبرنامه و مستند بلند نیز در دست تولیداست.
به گزارش جامجم، شبکه مستند در طول جنگ ۱۲روزه با تولید مستندهای مختلف، همراه با اولویتهای روز مخاطبان و تبیین برخی واقعیتها به آنها بود. به نظر میرسد که این اولویت حالا با تداوم تولید در حوزه مورد اشاره ادامه یافته تا برخی ناگفتههای دفاع مقدس ۱۲روزه بیشتر از قبل برای مخاطبان بیان شود.
تداوم یک جشنواره سراسری
یکی از فعالیتهای برجسته شبکه مستند در سالهای گذشته، برگزاری جشنواره مستند تلویزیونی است که تلاش کرده ضمن شناسایی و معرفی آثار برتر مستندسازان ایرانی و ایجاد بستری برای دیدهشدن آنها در سطح گسترده، عدالت فرهنگی را در این حوزه برقرار کند. این جشنواره تلاش میکند با نمایش مستندها در نقاط مختلف ایران و حمایت از مستندسازان شهرستانها، زمینه رشد و توسعه این هنر را در سراسر کشور فراهم کند. زارعزاده، مدیر شبکه مستند در این رابطه با اشاره به تاخیر در ارائه فراخوان، از آخرین خبرها پیرامون جشنواره مستند گفته و اعلام میکند: بهدلیل وقایع دفاعمقدس ۱۲روزه، برگزاری این جشنواره در سال جاری با کمی تأخیر مواجه شد اما امسال جشنواره با فراخوان عمومی برگزار میشود و مستندسازان طی یکماه تا یکماهونیم فرصت دارند کارهای خود را ارسال کنند. جشنواره قطعا برگزار خواهد شد و منتظریم تا جزئیات نهایی اعلام و همه چیز رسما منتشرشود.
اضافه شدن بخشهای جدید به جشنواره تلویزیونی مستند
نهمین جشنواره تلویزیونی مستند در پنج بخش اصلی آغاز به کار کرد و فراخوان آن منتشر شد. به گزارش روابطعمومی نهمین دوره جشنواره تلویزیونی مستند، شبکه مستند سیما بهمنظور حمایت از این گونه فیلمها، آثار خلاقانه، کشف استعدادهای نو و ترویج فرهنگ تماشای آثار مستند، این رویداد را با دعوت از فیلمسازان، عکاسان و اهالی قلم از سراسر کشور برگزار میکند. این جشنواره در پنج بخش اصلی فیلم مستند، مجموعه مستند، عکس مستند، مستندنگاری و گزارش مستند تصویری خبری برگزار خواهد شد و شرکتکنندگان تا دهم شهریور ماه فرصت دارند در سایت جشنواره ثبتنام و آثار خود را ارسال کنند.در بخش فیلم مستند، فیلمسازان مستند سراسر کشور باید آثار خود که از ابتدای سال ۱۴۰۱ به بعد تولید شده، ارسال کنند. همچنین عکاسان فعال در این حوزه میتوانند با ارسال آثارشان در این رویداد ملی شرکت کنند. در بخش مستندنگاری نیز جشنواره پذیرای کتابهای مستند نویسندگان، گزارشهای اهالی قلم، خبرنگاران و روزنامهنگاران خواهد بود. گزارش مستند تصویری خبری نیز بخش جدیدی از جشنواره امسال است که به گزارشهای مستند با مضامین خبری اختصاص دارد؛ در این جشنواره نیز میتوانند شرکت کنند. علاقهمندان برای مطالعه فراخوان ثبتنام در جشنواره و کسب اطلاعات بیشتر میتوانند به آدرس اینترنتی www. festdoctv. com یا صفحه آن در شبکههای اجتماعی به آدرس festdoctv. ir@ مراجعه کنند.