شوک ‌به تبهکاران

درچنین بستری، تیم حرفه‌ای این مجموعه با شناسایی آسیب‌های اجتماعی گوناگون و تعامل با سازمان‌های مرتبط و مسئول درخصوص این مسائل، دغدغه‌های اجتماعی روز را از طریق نمایش مستند و عینی به مخاطب عرضه کرد. مجموعه شوک با رویکرد رو به پیشرفت خود توانست در طی این سال‌ها، مخاطبان زیادی را از گروه‌های سنی مختلف به خود جذب کرده و به هدف اصلی خود، یعنی آگاهی‌بخشی به جامعه و بیان مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی از طریق مستند‌هایی که جنبه هشداردهنده و تامل‌برانگیز دارند، برساند. 
   
موضوعات و محتوای برنامه شوک
یکی از دلایل محبوبیت مجموعه شوک را می‌توان موضوعات و محتوای جذاب آن دانست. موضوعات برنامه شوک بسیار متنوع بوده و شامل مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی بهداشتی می‌شود. از بررسی برخی معضلات اجتماعی همچون اعتیاد گرفته تا موضوعات محیط‌زیستی و ترس‌های اجتماعی، همگی در این برنامه تحت پوشش سازندگان آن قرار گرفته است. این مجموعه که در حال حاضر به تهیه‌کنندگی و کارگردانی حسن علیزاده‌فرد روی آنتن می‌رود، با رویکرد آسیب‌شناسی در حوزه‌های مختلف، دغدغه‌های طیف‌های گوناگون جامعه، به‌خصوص جوانان را در گفت‌وگو با کارشناسان واکاوی کرده و با بررسی مصداق‌های عینی آسیب‌ها، به تحلیل آنها می‌پردازد. همچنین برخی از قسمت‌های این برنامه با حضور تعدادی از شخصیت‌های معروف عرصه ورزش، سینما و تلویزیون تولید شده است. از برخی از عناوین قسمت‌های مختلف مستند اجتماعی شوک می‌توان محتوای آن را حدس زد. عناوینی همچون: قاچاق حیوانات، مواد مخدر و شیشه، من HIV مثبت هستم، چاقی و لاغری ــ فست فود، بازی با زندگی، آرزوی بازیگری ــ رؤیای اجرا،سوانح رانندگی، تب خوانندگی،مرگ خاموش،کیف‌قاپی و سرقت مسلحانه، مقررات رانندگی‌‌-رانندگی ایرونی، تخلفات اینترنتی، زمین‌لرزه، تخریب منابع طبیعی، مهریه و ازدواج، شرط‌‌‌‌بندی فوتبال، رمالی، سودای شهرت، سرعت و خطر، زمین‌خواری و... که هم وجه هیجانی انسان را ارضا می‌کنند و هم جنبه آموزشی و پیشگیری دارند. 
   
نحوه ارائه برنامه
یکی از دلایل موفقیت مجموعه شوک را باید در نحوه ارائه و قالب منحصربه‌فرد آن دانست. این برنامه معمولا شامل مستند‌هایی با روایتی تأثیرگذار و بیانی مستدل است که در تلفیقی حرفه‌ای با تصاویرواقعی و جذاب،ارائه می‌شود.نویسندگان و تهیه‌کنندگان برنامه، با بهره‌گیری از شیوه‌های مختلف سینمایی و رسانه‌ای توانسته‌اند به‌خوبی از عهده جذب مخاطب برآیند. در هر قسمت از این مجموعه تلاش می‌شود تا موضوعی خاص جهت آگاهی‌بخشی و آموزش بینندگان بیان شود و جنبه‌های مختلف آن مورد بررسی قرار گیرد. 
   
اثرات اجتماعی 
مستند شوک به مرورزمان توانسته تأثیر قابل‌توجهی بر جامعه بگذارد.این برنامه باپوشش موضوعات حساس و بحرانی، منعکس‌کننده بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی به مردم بوده و از این طریق مخاطبان خود را از مسائل پیرامونی خود آگاه ساخته است.  این برنامه حتی در مواردی توانسته اقدامات مؤثری درخصوص حل مشکلات اجتماعی صورت دهد و در موارد متعدد، توجه مسئولان را به بحران‌های بهداشتی، محیط زیستی و...  - از طریق پوشش مسائل این حوزه‌ها در برنامه - به خود جلب کند. 
   
شوک در نگاه مخاطبان
مخاطبان برنامه شوک نظرات مختلفی درخصوص این مجموعه دارندکه شاید برخی از آنها را بتوان مثبت وبرخی رامنفی تلقی کرد‌؛ اگرچه همه آنها در پیشبرد اهداف سازندگان، مؤثر است.درذیل برخی ازنظرات متداول مخاطبان درمورد این برنامه را بیان می‌کنیم.
   
چالش‌ها و انتقادات
مجموعه شوک اگرچه برنامه‌ای موفق و مؤثر بوده اما در طی مسیر خود با چالش‌ها و انتقاداتی هم مواجه شده است. همان‌طور که در نگاه مخاطبان و منتقدان بیان کردیم‌؛ برخی از محتواهای پخش شده در این مستند، به مذاق برخی خوش نیامده و گاهی جنبه‌های اخلاقی و رسالت رسانه‌ای برنامه را زیر سؤال برده است. پخش برخی صحنه‌های خشن و دلهره‌آور در بعضی قسمت‌ها، عده‌ای را نگران این موضوع کرده که ممکن است این برنامه در برخی موضوعات به جای آگاهی‌بخشی، موجب افزایش نگرانی و استرس در جامعه شود و شاید به صورت مستقل، تماشای آن برای کودکان و نوجوانان مناسب نباشد. اگرچه تهیه‌کنندگان برنامه در موارد متعدد، ضمن اعلام درک این چالش‌ها، بارها عنوان کرده‌اند که هدف اصلی شوک افزایش آگاهی و توجه به مسائل مهم جامعه بوده و همواره تلاش دارند تا محتوای برنامه را مسئولانه و با دقت بیشتری انتخاب کنند. از سوی دیگر، مدیریت تماشای برنامه توسط بزرگسالان و هشدارهای لازم به صورت زیرنویس و مشخص کردن گروه سنی برای تماشای برنامه، از دیگر راه‌حل‌هایی بوده که در این خصوص ارائه شده است.  البته باید این نکته را از نظر دور نداشت که نشان دادن واقعیت‌های جامعه -هر چند تلخ - از نیازهای اقشار جامعه و جزئی از رسالت رسانه محسوب می‌شود و اتفاقا لازم است که عموم مردم و به‌ویژه مسئولان و دست‌اندرکاران تحت تأثیر قرار بگیرند تا بیشتر به فکر بیفتند و اقدامات جدی‌تری انجام دهند. به‌عنوان مثال، طبق آمارهای منتشرشده در رسانه‌ها، ما در سال حدود ۳۰ هزار کشته بر اثر تصادفات داریم که این آمار گاهی چندین برابر شهیدان دوران جنگ تحمیلی است! این امر، یک فاجعه است و باید به‌طور جدی در این‌‌خصوص فکری جدی صورت گیرد.  اگرچه تنها با یک برنامه نمی‌توانیم فرهنگ رانندگی‌کردن را به‌طور کامل تغییر دهیم و تمام آموزش‌های فرهنگ درست رانندگی‌کردن را به مردم القا کنیم‌ اما باید این را هم در نظر بگیریم که تنها نیروی انتظامی و پلیس متولی امر ترافیک و حوادث رانندگی نیستند‌؛ بلکه تلویزیون، سینما و دیگر رسانه‌ها نیز در این خصوص وظیفه خود را دارند. 
در همین مثال تصادفات رانندگی‌؛ هم کسی که قربانی تصادف و هم کسی که مرتکب آن می‌شود و هم خانواده‌های آنها از این حادثه متضرر می‌شوند و سلسله‌وار آسیب‌های اجتماعی دیگری نیز گریبان آنها را خواهد گرفت. با وجود چنین اتفاقاتی، نمی‌توان صرفا به خاطر خشن بودن برخی صحنه‌ها، از آگاهی‌بخشی در این خصوص و هشدار دادن در مورد آن خودداری کرد. 

نظرات مثبت
آگاهی‌بخشی: بسیاری از مخاطبان از این‌که شوک به موضوعات حساس و مهم اجتماعی می‌پردازد و اطلاعاتی را در اختیار مردم قرار می‌دهد که در زندگی روزمره آنها کاربرد دارد، احساس رضایت می‌کنند و نسبت به آن حس قدردانی دارند. 
تولید محتوا: دیدگاه مخاطبان در مورد کیفیت تولید مستندهایی که در این برنامه پخش می‌شود، مثبت و تحسین‌کننده است. در دیدگاه این مخاطبان، نمایش تصاویر واقعی با روایتی تأثیرگذار، جذابیت و گیرایی برنامه را افزایش داده است. 
احساس مسئولیت اجتماعی: برخی از مخاطبان معتقدند که با دیدن این برنامه احساس مسئولیت بیشتری نسبت به مشکلات و چالش‌های اجتماعی پیدا کرده‌اند و این موضوع به تغییرات اجتماعی مثبت در آنها منجر شده است. 

ای کاش‌‌ها 
استرس‌زا بودن: یکی از مهم‌ترین انتقادات مخاطبان این است که برنامه شوک ممکن است احساس نگرانی و استرس را در بیننده‌ افزایش دهد. این نگاه به‌ویژه نسبت به قسمت‌هایی که به موضوعات جنجالی و حوادث ناخوشایند می‌پردازد، مطرح شده است. 
جنبه اخلاقی: برخی مخاطبان به این موضوع اشاره دارند که ممکن است نحوه پوشش برخی از مسائل، صرفا تبدیل به نمایشی از مشکلات شده و جنبه اخلاقی و انسانی موضوعات، کمتر مورد توجه قرار ‌گیرد. 
انتخاب موضوعات: در نگاه برخی مخاطبان، بعضی از موضوعاتی که در برنامه مطرح می‌شود، بیش از حد جنبه تقلیدگرایانه و تکراری دارد و نیاز به تنوع بیشتری در موضوعات احساس می‌شود. 

شوک در آینده
با توجه به موفقیت‌های برنامه شوک درطی سالیان گذشته، انتظارات از ادامه تولید محتواهای باکیفیت و اثرگذار بالاست. اگرچه آینده این برنامه تا حد زیادی به توانایی تیم تولید وابسته‌ است‌ اما مخاطبان این برنامه منتظر موضوعات جدید و جذاب و نیز روایت‌های خلاقانه و تأثیرگذار از این مجموعه هستند تا همچنان از هیجان و آگاهی‌بخشی آن بهره برده و یک شوک دلنشین را تجربه کنند.