صرفه‌جویی سالانه ۱۳۸ هزار متر مکعب آب در خراسان رضوی

به گزارش جام‌جم آنلاین؛ جعفر جوادی اظهار کرد: تاکنون ۱۹۸ هزار هکتار از اراضی تحت کشت استان از محل تسهیلات بانکی یا کمک‌های بلاعوض دولتی به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است.

وی افزود: از سطح مذکور ۴۸ هزار و ۷۰۰ هکتار به سامانه آبیاری بارانی، ۹۳ هزار و ۵۰۰ هکتار به سامانه آبیاری موضعی و ۵۵ هزار و ۸۰۰ هکتار به سامانه آبیاری کم‌فشار مجهز شده است.

مدیر آب و خاک و امور فنی‌مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: سطحی معادل ۹۴ هزار هکتار از اراضی استان نیز بدون استفاده از منابع دولتی و از طریق خود اجرایی به انواع سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده است. 

جوادی ادامه داد: از آنجا که منابع آبی استان به‌عنوان عامل اصلی محدودکننده در بخش کشاورزی با مشکل مواجه است، توسعه سامانه‌های نوین آبیاری به‌عنوان یکی از راهکار‌های اصلی در راستای حفاظت کمی و کیفی از منابع آب و خاک و پایداری تولید مورد استقبال چشمگیر بهره‌برداران قرارگرفته است.

وی با اشاره به لزوم اجرای دستگاه‌های آبیاری نوین در استان عنوان کرد: کمبود اعتبارات، افزایش هزینه‌های اجرا و افزایش سهم مشارکت بهره‌بردار تا ۵۰ درصد هزینه کل، نبود اعتبار دولتی، تسهیلات و نداشتن توان مالی کشاورز جهت اجرای زیرساخت‌های طرح ازجمله خط انتقال، استخر و برق از جمله مشکلات پیش روی اجرای این طرح‌ها است.

مدیر آب و خاک و امور فنی‌مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: برای حل این مشکلات باید اقداماتی در راستای افزایش اعتبارات، افزایش سهم اعتبار دولتی به نسبت افزایش هزینه‌ها، پرداخت سهم بلاعوض تا ۸۵ درصد هزینه کل طرح و زیرساخت‌ها در طرح‌های تجمعی و افزایش تسهیلات بانکی با سود کم جهت تأمین خودیاری انجام داد. 

حفظ قنوات استان نیازمند اعتبار 

جوادی خاطرنشان کرد: تخصیص اعتباری معادل ۳هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال به‌عنوان اعتبار اولیه و تخصیص سالانه ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال در ادامه کار، می‌تواند ضمن حفظ شرایط موجود قنوات استان، وضعیت را تثبیت کرده و اجازه ندهد قناتی خشک و از چرخه بهره‌برداری خارج شود. حیات قنوات ارتباط مستقیمی با بارش‌ها دارد و از آنجا که طی سال گذشته بارش‌های زمستانی بسیار محدودی به ثبت رسید، لذا میزان توان آبدهی قنوات کاهش‌یافته که این امر، ضرورت استفاده بهینه از منابع آبی را دوچندان می‌کند. زمانی که آبدهی یک قنات کاهش پیدا می‌کند، امکان از بین رفتن آن بیشتر می‌شود و بر این اساس باید اقدامات مرمت و احیای قنوات از طریق منابع دولتی و ... به‌طور مستمر انجام شود.

وی با اشاره به وجود ۶۹۷۰ رشته قنات در خراسان رضوی تصریح کرد: در سال جاری ۸۴۰ میلیارد ریال اعتبار ملی بلاعوض دولتی با مشارکت مردم برای لایروبی و مرمت قنوات تخصیص پیدا کرده است. با جذب خیرین در حوزه آب به همراه تخصیص اعتبارات دولتی، در سال جاری ۳۲۰ رشته قنات لایروبی و بازسازی‌شده است. گرچه هنوز قنوات دیگری وجود دارند که نیازمند لایروبی و بازسازی هستند، اما محدودیت اعتبارات مانع از این کار می‌شود. 

مدیر آب و خاک و امور فنی‌مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به تخصیص ۴۵۰ میلیارد ریال اعتبار استانی برای لایروبی و حفظ وضعیت موجود سایر قنوات استان، عنوان کرد: خوشبختانه در چند سال گذشته با تلاش‌های صورت گرفته اجازه داده نشد قناتی در استان خشک شود و اگر قناتی در استان خشک‌شده مربوط به دهه گذشته بوده که دلیل آن رها شدن عملیات لایروبی و مرمت بوده است. 

جوادی با بیان اینکه شناسایی مسیر قنوات و تلاش برای حفظ حریم آن‌ها در دستور کار جهاد کشاورزی قرار دارد، بر لزوم حفظ حریم قنوات به‌ویژه توسط جوامع روستایی تأکید کرد و گفت: با تخصیص اعتبارات دولتی و استانی، همچنین جذب خیرین و مشارکت مردم تلاش شده وضعیت موجود قنوات حفظ و از تجاوز به حریم آن‌ها جلوگیری شود. برای ۶۹۷۰ رشته قنات دایر در استان بالغ بر ۱۳ هزار کیلومتر کوره در زیرزمین وجود دارد که تلاش بسیاری زیادی برای احداث این تعداد قنات از گذشته‌های دور صورت گرفته است. با اعتبارات امروزی، امکان احداث حتی یک‌رشته قنات وجود ندارد؛ لذا براین اساس لازم است وضعیت موجود این تعداد قنات که برای احداث آن‌ها زحمات زیادی توسط گذشتگان کشیده شده است، حفظ شود.