آمدم ای شاه پناهم بده

درمنابع شیعی، به‌دلیل غربت امام هشتم(ع)زیارت حرم مطهر ثامن‌الحجج بافضیلت‌ترین زیارت‌ها و حتی مقدم بر زیارت کربلا دانسته شده است. در این روایات فضیلت تحمل سختی، سرما و گرما و حتی قطره‌ای از باران در راه زیارت حضرت رضا(ع) عامل رهایی از آتش آورده شده است. از دیرباز در دهه آخر صفر که بسیاری از معتقدان برای رفتن به کربلا با پای پیاده قصد سفر می‌کردند اما عده‌ای از عاشقان نیز برای حضورمعنوی وزیارت حریم رضوی رهسپارمشهد مقدس، پایتخت معنوی ایران می‌شدند. «زائران پیاده» برخی از زائران حرم مطهر امام رضا(ع) هستند که بدون استفاده از هر وسیله و صرفا با پای پیاده از محل سکونت خویش تا حرم مقدس رضوی راهپیمایی می‌کنند. بررسی اخبار و مطالب منتشره در روزنامه‌ها، به‌ویژه مطبوعات یکصد سال اخیر نشان می‌دهد این افراد از ابتدا با نیت پیاده‌آمدن از شهر و دیار خود به طرف مشهد حرکت می‌کنند و برای این‌که بتوانند سختی‌های راه را تحمل کنند، به‌صورت گروه‌های دو یا چندنفری همسفر می‌شوند. اگرچه به‌یقین نمی‌توان نخستین کسی را که پیاده به قصد زیارت مرقد منور ثامن‌الائمه(ع)به مشهد آمده، معرفی کرد اما به احتمال شاه‌عباس صفوی، اولین فردی است که پیاده به زیارت حرم مطهر امام رضا(ع) شتافت. وی به سال۱۰۱۰قمری با گروهی از افرادش مسیر اصفهان تا مشهد راطی ۲۸ روز پیاده سپری کرد و سنت حسنه زیارت پیاده مشهد را بنیان نهاد. شاه‌عباس به محض ورود به مشهد مقدس، به زیارت روضه مقدسه رفت. وی چند روزی در مشهد ساکن شد و شب تا صبح در حرم مطهر امام رضا(ع) ماند.شاه‌عباس زمانی که درحرم حضور داشت، مانند خدام حرم مطهر به جاروکشی صحن و روشن یا خاموش‌کردن شمع‌ها مشغول بود. در این سفر شاه‌عباس چیزهای زیادی را وقف کرد که هنوز آثار آنها موجود است. کتاب زائران پیاده حرم مطهر امام‌رضا(ع) به روایت مطبوعات اثر سیدمهدی سیدقطبی و محمدمهدی مرتضوی‌فر، دستاورد دوساله بررسی و مطالعه گزیده مطبوعات فارسی‌زبان است. پژوهشگران کتاب علاوه بر تصحیح، پژوهش و گزینش یکایک متن زائران پیاده، تاریخچه زیارت با پای پیاده و اسنادی از زائران پیاده حرم مطهر امام‌رضا(ع) را بیان کرده‌اند.

برشی از کتاب
در بخشی ازکتاب زائران پیاده حرم مطهرامام رضا(ع)به روایت مطبوعات می‌خوانیم: درعهد سلاطین صفوی، به‌ویژه شاه‌عباس اول، در خصوص زیارت به مشهد از طرف پادشاهان صفوی تشویق به عمل می‌آمد که از جمله این اقدامات تشویقی، سفر پیاده شاه‌عباس به مشهد است که با تبلیغات زیادی انجام گرفت و توسط کاتبان درباری با آب‌وتاب نگاشته شد. در منابع متأخر آمده است که چون شاه‌عباس اول از کودکی در خراسان نشو ونما یافته بود و نیز مقدمات فرمانروایی‌اش در آنجا فراهم شده بود و در مشهد بر تخت سلطنت نشسته بود، خود را مدیون و مرهون امام هشتم(ع) می‌دانست و بدان حضرت علاقه خاصی نشان می‌داد و از آغاز سلطنتش که قسمتی از خراسان به تصرف ازبکان درآمده بود و آستانه مقدس توسط آن قوم به تاراج رفته بود، همیشه مصمم بود که در نخستین فرصت، مشهد را از دست ازبکان خارج ساخته، خرابی‌ها و خسارات وارده بر آن را جبران کند. سفر پیاده شاه‌عباس و همراهانش در روز پنجشنبه پانزدهم جمادی‌الاول سال۱۰۱۰قمری از کاخ سلطنتی نقش جهان دراصفهان آغازشد وشاه واردوی همراه او آن روز تا «مسجد طوقچی» که در بیرون دروازه شهر اصفهان بود،رفتند وروز دیگر ازآنجا به طرف «دولت‌آباد برخوار» (دهستان برخوار بخش حومه اصفهان) در سه‌فرسنگی اصفهان روانه شدند...