سلمان ایران فخر جهان اسلام
پیامبر اکرم(ص) در وصفش فرموده؛ «سلمان بحر العلم لا یقدر عن نزحه» یعنی «سلمان دریایی ژرف از علم است که آب آن را نتوان کشید.» یا جای دیگر نیز با همین مضمون درباره این شخصیت نقل کرد «سلمان بحر لا ینزف و کنز لا ینفد. سلمان منا اهل‌البیت سلسل البرهان یمنح الحکمه و یؤتى: سلمان دریایی ژرف و گنجی است که پایان ندارد. سلمان از ما اهل‌بیت است. چون آبشار گوارا و خنکی است که حکمت می‌بخشاید و برهان و حجت ارزانی می‌دارد.»
کسی که پیام‌آور خرد و راستی درباره‌اش چنین گفته از تبار ایرانیان است و در این خاک زاده و بالنده شده. روزبه ملقب به سلمان فارسی، از صحابه پیامبر همواره مورد‌ستایش ایشان بود. در زمان حیات تاثیر بسزایی در پیروزی اسلام داشت و مسیر زندگی وی نیز درسی ناتمام است که هر فصل آن می‌تواند در روایات کتبی و تصویری مورد بهره‌برداری قرار گیرد. برای مخاطبانی که تشنه تماشای زندگینامه‌های قهرمانان به‌ویژه خردمندان و اهالی اندیشه و فضل این سرزمین هستند، سلمان فارسی نمونه‌ای بی‌بدیل است که اهالی فن و قلم باید زودتر از این به ساخت اثری پیرامون زندگی‌اش مبادرت می‌کردند.
در مسیر خودشناسی
این مهم چندسالی است که به دستان توانای داوود میرباقری در جای‌جای این وطن پهناور درحال انجام است. گروه سازنده سریال سلمان فارسی در این سال‌ها بسیار سفر کردند و جز این هم انتظار نمی‌رفت چرا که سلمان نیز به‌دنبال گمشده خود جهان را درنوردید تا در سایه‌سار مهربان رسول اسلام به آرامش درونی رسید. گویی گمشدهاش را پیدا کرد و از پس آن خود را یافت.برای انسان امروز که درگیر اضطراب‌های این زندگی تکنولوژیک شده و همواره احساس گمگشتی می‌کند اگر روایت این قهرمان وطن را که جزو نخبگان دینی نیز بود، بشنود و ببیند، شاید او نیز خود را بیابد. شاید او هم مثل سلمان مترصد شود تا سفرهای زیادی را برای شناخت خود آغاز کند. دنباله‌رو نباشد بلکه خود کشف کند یا پلهای بالاتر از آن بیافریند. این ویژگی از برترین خصلت‌های روزبه بود که او را سلمان تاریخ کرد؛ شخصیتی که در منابع تاریخی ترسیم شده نشان می‌دهد که هرگز پیرو چشم و گوش بسته نبود. همین شد که از خانواده و آیین و مذهبش خود را جدا کرد تا در مسیر خودشناسی که در امتداد شناخت هستی است، قدم بردارد. بسیار سفر رفت تا اندیشه‌هایش خام نماند و پخته شود.
سفری به مقصد حقیقت
روزبه روستازاده‌ای بود که در خطه‌ای که امروز خوزستان خوانده می‌شود، زاده شد. نسب پدر سلمان به فرزندان پادشاهان پیشدادی ایران می‌رسید و همواره کوشش می‌کرد دین و اندیشه اجداد خود را به فرزندانش منتقل کند اما سلمان پس از مدتی این مسیر را تغییر داد و بهایش را نیز با زندگی دشواری که در پیش گرفت، پرداخت.زرتشتی، مانی و مسیحی و در نهایت اسلام ادیانی بود که این فاضل و عالم دینی در مدت حیات خود به آنها گروید. مدتی رانیز صرف آشنایی بایهودیت کرد. به‌هرحال آسودگی‌ای که او می‌توانست در وطن داشته باشد با پیمودن شام، انطاکیه، حلب، اسکندریه، موصل، نصیبین و عمو‌یه برای رسیدن به حقیقت خدشه‌دار شد. اوجش زمانی بود که در حجاز به بردگی رفت و سرازمدینه درآوردوآشنایی با پیامبر(ص) نقطه‌عطف زندگی‌اش شد. بهای آزادی این برده دانا، کاشت ۳۰۰ نخل خرما بود که پرداخت شد واوحتی دررهایی از بند نیزمایه نفع زمین و زمینیان شد.ازدیگر ویژگی‌هایی که می‌تواند سلمان فارسی را به‌عنوان قهرمان و گنجینه‌ای از خرد و حکمت معرفی کند جایگاه ویژه او در میان صحابی پیامبر(ص) و همچنین نقش پررنگ او در زدودن انحرافات از دین و ساده‌زیستی در زمان حکمرانی بر مدائن است. درواقع هریک از این موارد می‌تواند خود دستمایه‌ای برای توجه به یک شخصیت تاریخی یا معاصر باشد و این همه در یک تن جمع شده است.
نقطه وصل ایران و اسلام
سلمان، نه یک شخصیت بلکه دریایی از علوم، حق‌خواهی، احساس، معرفت و بسیاری از خصایل نیک است که سال‌ها تدبرش در ادیان و اندیشه‌های مختلف و آشنایی‌اش با اقوام متفاوت و زندگی با آنان چنین دستاوردهایی را برایش به ارمغان آورد. برخی منابع زمان درگذشت وی را هفتم ماه صفر دانسته‌اند. مطابق با حفر خندق در جنگ خندق که با زیرکی و پیشنهاد وی انجام شد. او نقطه وصل فرهنگی و تمدنی ایران و اسلام است و به‌همین‌خاطر تاریخ ذکرشده که به‌تازگی از آن عبور کردیم روز بزرگداشت سلمان نام‌گذاری شده است.
۲۰ سال زندگی میرباقری با سلمان
روایت روزبه، فخر ایران و جهان اسلام در اثری فاخر با قلم و دوربینی که با هدایت داوود میرباقری و سال‌ها پژوهش و پیش‌تولید به حرکت درآمدند، به‌تصویر کشیده می‌شود. داوود میرباقری به‌راستی شایسته سکانداری بزرگ‌ترین پروژه تاریخ نمایش ایران است. از قلمش واژه‌های آهنگین و پرمغز بر صفحات فیلمنامه‌های ماندگاری حک شده است و سریال ماندگار و پراثر امام‌علی(ع) او فراموش‌نشدنی است. با سریال‌های دیگر این کارگردان توانا نیز همچون رعنا، معصومیت ازدست‌رفته و مختارنامه درخشیده است. توانایی او در به‌تصویرکشیدن تاریخ اسلام بارها ثابت شده است چراکه زمان زیادی را صرف تحقیق می‌کند، هم دست به قلم است و هم راز و رمز کارگردانی، سینما و جادوی تصویر را به خوبی می‌شناسد.او نگارش سریال سلمان‌فارسی را سال ۱۳۷۸ به پایان رساند. به گفته خود، ۲۰ سال از عمرش را صرف این اثر کرده است که به یقین بیش از سریال‌های دیگرش می‌درخشد و درخور شخصیت این بزرگمرد تاریخ ایران و اسلام بر پرده شیشه‌ای ظاهر می‌شود.
خرد و تمدن ایرانی در قالب یک شخصیت
حسین طاهری، تهیه‌کننده سریال «سلمان فارسی» در بخش‌هایی از گفت‌وگویی که به‌مناسبت برزگداشت شخصیت سلمان منتشر شد،اظهار داشت: نگاه ما و آنچه که در این سریال آن را دنبال می‌کنیم برای بازنمایی شخصیت حضرت سلمان فارسی بر این مهم استوار است که سلمان فارسی با نگاه به شخصیت بزرگی که نمادی از ایران، خرد و تمدن ایران و اندیشه و فرهنگ ایران در صدر اسلام است را به مخاطب در قالب نگاهی چند‌بُعدی ارائه کنیم. مخاطب به‌واسطه سریال سلمان فارسی با نگاه شخصیت قهرمانی چون حضرت سلمان فارسی برگه‌های تاریخ صدر اسلام را ورق می‌زند و آن تاریخ را مرور و عبور می‌کند. در نهایت جمیع مخاطبان این سریال فاخر با تمامی حوادث آن تاریخ باشکوه تمدن اسلام به‌واسطه این شخصیت و جایگاهش در آن بازه تاریخی مواجه خواهند شد. درحال حاضر بیش از۲۵ قسمت این سریال مراحل تصویربرداری(«راف کات‌ها»؛ تصاویر اولیه پیش از تدوین) را پشت سر گذاشته و فصل بعدی مربوط به ایران را از نیمه‌دوم سال۱۴۰۲آغاز؛ محوریت ساختوساز بناها، ساختمان‌ها و معماری مدنظر در شهرک سینمایی غزالی صورت پذیرفته و در حال انجام است. دراین مسیر با همه دشواری‌های موجود سازمان صداوسیما نهایت همکاری را با گروه تولید سلمان فارسی داشته واین همراهی تاامروز نیز با قدرت ادامه دارد. خوشبختانه با توجه به برنامه‌ریزی دقیقی که صورت‌گرفته برای امسال از نظر ساختوساز دیگر مشکلی نخواهیم داشت وطبق روال برنامه ازپیش تعیین‌‌شده، کار تولید این سریال در حال انجام است.این تهیه‌کننده گفت: باهمت وبرنامه‌ریزی آقای‌جبلی،مجموعه سازمان صداوسیما و حضور مستمر آنها در بخش‌های مختلف فیلمبرداری، همگی باعظمت این پروژه بیش از پیش آشنا شده‌اند.به همین دلیل تمرکز دوستان ومدیران حاضردرپروژه مبنی‌بر امتیازبندی، سلامت کار، کیفیت، دقت پیشنهادها و میانبرهایی است که بتواند در کنار سرعت‌بخشیدن به روند تولید سریال مانع افت کیفی آن نشود. در این مسأله تردیدی وجود ندارد که شخص آقای میرباقری مشتاق‌ترین فرد در گروه تولید این سریال است که پخش این اثر طبق زمان‌بندی اعلام‌شده بدون وقفه در اختیار مخاطب قراربگیرد. این رابا‌قطعیت می‌گویم که این اشتیاق جنبه شعاری ندارد و بارهاوبارها در کلام خود آقای میرباقری برآن تأکید شده که اوبیش ازمخاطبان، مشتاق نهایی‌شدن این اثر، پخش آن و در معرض‌دید مخاطب قرار‌گرفتن سریال سلمان فارسی است.درکم‌ترین حالت روندروزانه فعالیت برای تولید سریال سلمان بازه‌زمانی ۱۶تا۱۸ساعت فعالیت روزانه است. می‌توانم بااطمینان بگویم که سرعت امسال روند تولید این سریال باتوجه به نهایی‌شدن بخش اعظمی از معماری‌ها و ساخت‌وسازه‌ها نسبت به سال پیش، دو‌و‌نیم برابر افزایش پیدا کرده‌است.
در مسیر خودشناسی
این مهم چندسالی است که به دستان توانای داوود میرباقری در جای‌جای این وطن پهناور درحال انجام است. گروه سازنده سریال سلمان فارسی در این سال‌ها بسیار سفر کردند و جز این هم انتظار نمی‌رفت چرا که سلمان نیز به‌دنبال گمشده خود جهان را درنوردید تا در سایه‌سار مهربان رسول اسلام به آرامش درونی رسید. گویی گمشدهاش را پیدا کرد و از پس آن خود را یافت.برای انسان امروز که درگیر اضطراب‌های این زندگی تکنولوژیک شده و همواره احساس گمگشتی می‌کند اگر روایت این قهرمان وطن را که جزو نخبگان دینی نیز بود، بشنود و ببیند، شاید او نیز خود را بیابد. شاید او هم مثل سلمان مترصد شود تا سفرهای زیادی را برای شناخت خود آغاز کند. دنباله‌رو نباشد بلکه خود کشف کند یا پلهای بالاتر از آن بیافریند. این ویژگی از برترین خصلت‌های روزبه بود که او را سلمان تاریخ کرد؛ شخصیتی که در منابع تاریخی ترسیم شده نشان می‌دهد که هرگز پیرو چشم و گوش بسته نبود. همین شد که از خانواده و آیین و مذهبش خود را جدا کرد تا در مسیر خودشناسی که در امتداد شناخت هستی است، قدم بردارد. بسیار سفر رفت تا اندیشه‌هایش خام نماند و پخته شود.
سفری به مقصد حقیقت
روزبه روستازاده‌ای بود که در خطه‌ای که امروز خوزستان خوانده می‌شود، زاده شد. نسب پدر سلمان به فرزندان پادشاهان پیشدادی ایران می‌رسید و همواره کوشش می‌کرد دین و اندیشه اجداد خود را به فرزندانش منتقل کند اما سلمان پس از مدتی این مسیر را تغییر داد و بهایش را نیز با زندگی دشواری که در پیش گرفت، پرداخت.زرتشتی، مانی و مسیحی و در نهایت اسلام ادیانی بود که این فاضل و عالم دینی در مدت حیات خود به آنها گروید. مدتی رانیز صرف آشنایی بایهودیت کرد. به‌هرحال آسودگی‌ای که او می‌توانست در وطن داشته باشد با پیمودن شام، انطاکیه، حلب، اسکندریه، موصل، نصیبین و عمو‌یه برای رسیدن به حقیقت خدشه‌دار شد. اوجش زمانی بود که در حجاز به بردگی رفت و سرازمدینه درآوردوآشنایی با پیامبر(ص) نقطه‌عطف زندگی‌اش شد. بهای آزادی این برده دانا، کاشت ۳۰۰ نخل خرما بود که پرداخت شد واوحتی دررهایی از بند نیزمایه نفع زمین و زمینیان شد.ازدیگر ویژگی‌هایی که می‌تواند سلمان فارسی را به‌عنوان قهرمان و گنجینه‌ای از خرد و حکمت معرفی کند جایگاه ویژه او در میان صحابی پیامبر(ص) و همچنین نقش پررنگ او در زدودن انحرافات از دین و ساده‌زیستی در زمان حکمرانی بر مدائن است. درواقع هریک از این موارد می‌تواند خود دستمایه‌ای برای توجه به یک شخصیت تاریخی یا معاصر باشد و این همه در یک تن جمع شده است.
نقطه وصل ایران و اسلام
سلمان، نه یک شخصیت بلکه دریایی از علوم، حق‌خواهی، احساس، معرفت و بسیاری از خصایل نیک است که سال‌ها تدبرش در ادیان و اندیشه‌های مختلف و آشنایی‌اش با اقوام متفاوت و زندگی با آنان چنین دستاوردهایی را برایش به ارمغان آورد. برخی منابع زمان درگذشت وی را هفتم ماه صفر دانسته‌اند. مطابق با حفر خندق در جنگ خندق که با زیرکی و پیشنهاد وی انجام شد. او نقطه وصل فرهنگی و تمدنی ایران و اسلام است و به‌همین‌خاطر تاریخ ذکرشده که به‌تازگی از آن عبور کردیم روز بزرگداشت سلمان نام‌گذاری شده است.
۲۰ سال زندگی میرباقری با سلمان
روایت روزبه، فخر ایران و جهان اسلام در اثری فاخر با قلم و دوربینی که با هدایت داوود میرباقری و سال‌ها پژوهش و پیش‌تولید به حرکت درآمدند، به‌تصویر کشیده می‌شود. داوود میرباقری به‌راستی شایسته سکانداری بزرگ‌ترین پروژه تاریخ نمایش ایران است. از قلمش واژه‌های آهنگین و پرمغز بر صفحات فیلمنامه‌های ماندگاری حک شده است و سریال ماندگار و پراثر امام‌علی(ع) او فراموش‌نشدنی است. با سریال‌های دیگر این کارگردان توانا نیز همچون رعنا، معصومیت ازدست‌رفته و مختارنامه درخشیده است. توانایی او در به‌تصویرکشیدن تاریخ اسلام بارها ثابت شده است چراکه زمان زیادی را صرف تحقیق می‌کند، هم دست به قلم است و هم راز و رمز کارگردانی، سینما و جادوی تصویر را به خوبی می‌شناسد.او نگارش سریال سلمان‌فارسی را سال ۱۳۷۸ به پایان رساند. به گفته خود، ۲۰ سال از عمرش را صرف این اثر کرده است که به یقین بیش از سریال‌های دیگرش می‌درخشد و درخور شخصیت این بزرگمرد تاریخ ایران و اسلام بر پرده شیشه‌ای ظاهر می‌شود.
خرد و تمدن ایرانی در قالب یک شخصیت
حسین طاهری، تهیه‌کننده سریال «سلمان فارسی» در بخش‌هایی از گفت‌وگویی که به‌مناسبت برزگداشت شخصیت سلمان منتشر شد،اظهار داشت: نگاه ما و آنچه که در این سریال آن را دنبال می‌کنیم برای بازنمایی شخصیت حضرت سلمان فارسی بر این مهم استوار است که سلمان فارسی با نگاه به شخصیت بزرگی که نمادی از ایران، خرد و تمدن ایران و اندیشه و فرهنگ ایران در صدر اسلام است را به مخاطب در قالب نگاهی چند‌بُعدی ارائه کنیم. مخاطب به‌واسطه سریال سلمان فارسی با نگاه شخصیت قهرمانی چون حضرت سلمان فارسی برگه‌های تاریخ صدر اسلام را ورق می‌زند و آن تاریخ را مرور و عبور می‌کند. در نهایت جمیع مخاطبان این سریال فاخر با تمامی حوادث آن تاریخ باشکوه تمدن اسلام به‌واسطه این شخصیت و جایگاهش در آن بازه تاریخی مواجه خواهند شد. درحال حاضر بیش از۲۵ قسمت این سریال مراحل تصویربرداری(«راف کات‌ها»؛ تصاویر اولیه پیش از تدوین) را پشت سر گذاشته و فصل بعدی مربوط به ایران را از نیمه‌دوم سال۱۴۰۲آغاز؛ محوریت ساختوساز بناها، ساختمان‌ها و معماری مدنظر در شهرک سینمایی غزالی صورت پذیرفته و در حال انجام است. دراین مسیر با همه دشواری‌های موجود سازمان صداوسیما نهایت همکاری را با گروه تولید سلمان فارسی داشته واین همراهی تاامروز نیز با قدرت ادامه دارد. خوشبختانه با توجه به برنامه‌ریزی دقیقی که صورت‌گرفته برای امسال از نظر ساختوساز دیگر مشکلی نخواهیم داشت وطبق روال برنامه ازپیش تعیین‌‌شده، کار تولید این سریال در حال انجام است.این تهیه‌کننده گفت: باهمت وبرنامه‌ریزی آقای‌جبلی،مجموعه سازمان صداوسیما و حضور مستمر آنها در بخش‌های مختلف فیلمبرداری، همگی باعظمت این پروژه بیش از پیش آشنا شده‌اند.به همین دلیل تمرکز دوستان ومدیران حاضردرپروژه مبنی‌بر امتیازبندی، سلامت کار، کیفیت، دقت پیشنهادها و میانبرهایی است که بتواند در کنار سرعت‌بخشیدن به روند تولید سریال مانع افت کیفی آن نشود. در این مسأله تردیدی وجود ندارد که شخص آقای میرباقری مشتاق‌ترین فرد در گروه تولید این سریال است که پخش این اثر طبق زمان‌بندی اعلام‌شده بدون وقفه در اختیار مخاطب قراربگیرد. این رابا‌قطعیت می‌گویم که این اشتیاق جنبه شعاری ندارد و بارهاوبارها در کلام خود آقای میرباقری برآن تأکید شده که اوبیش ازمخاطبان، مشتاق نهایی‌شدن این اثر، پخش آن و در معرض‌دید مخاطب قرار‌گرفتن سریال سلمان فارسی است.درکم‌ترین حالت روندروزانه فعالیت برای تولید سریال سلمان بازه‌زمانی ۱۶تا۱۸ساعت فعالیت روزانه است. می‌توانم بااطمینان بگویم که سرعت امسال روند تولید این سریال باتوجه به نهایی‌شدن بخش اعظمی از معماری‌ها و ساخت‌وسازه‌ها نسبت به سال پیش، دو‌و‌نیم برابر افزایش پیدا کرده‌است.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
لزوم کامل‌تر شدن حکم قابل تحسین دادگاه لاهه
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
تکرار اتهامات واهی علیه ایران
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
بازی اروپا در پازل اسرائیل | رای شجاعانه دادگاه کیفری بین‌المللی
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
قطعنامه اتحادیه اروپا دست ایران را باز کرد
گفت و گو
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
واقعیت غرب در آیینه یک جشنواره
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛