علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب وادبیات ایران دیروز درنشستی خبری دراین باره درپاسخ به پرسش خبرنگارجامجم درخصوص ارزیابیهای حاصل از داوری آثار کودک و نوجوان، از ارائه دومین شماره تکتا (تصویر کتاب ایران) در حوزه ادبیات کودک و نوجوان خبر داد و گفت: در این ارزیابی۳۱سال فعالیت در حوزه کتاب کودک و نوجوان را از منظر پدیدآورندگان، ناشران، جمعیت، مخاطب و گستره جغرافیایی بررسی کردهایم. براساس نظر کارشناسان در حوزه نوجوانان بسیار ضعیف هستیم و این باعث شده از کتابهای بزرگسالان برای نوجوانان استفاده شود. وی اضافه کرد: در تربیت نویسندگان کودک و نوجوان دچار انقطاع نسلی شدهایم و خلئی در تربیت شاعران و نویسندگان داریم که برگزاری دورههای آموزشی قاصدک برای رفع همین مشکل طراحی شده است.محمد حمزهزاده، دبیر علمی جشنواره هم در این باره با اشاره به اینکه تعداد کتاب بهخصوص در گروه سنی نوجوان زیاد نیست، گفت: با عدم توازن کمیت تولیدات برای گروههای سنی مواجهیم و همین امر باعث شد که نتوانیم در داوریها دستهبندیهای گروههای سنی خردسال، کودک و نوجوان را با وجود اجازهای که آییننامه به ما میداد، انجام دهیم؛ چرا که در برخی حوزهها مانند خردسالان حتی پنج کتاب شاخص که بتوانیم آنها را نامزد کنیم، وجود نداشت.
استمرار سادهتر است
رمضانی در پاسخ به پرسشی درخصوص احتمال برگزار نشدن جشنواره در دولت چهاردهم، گفت: جشنواره ملی کودک و نوجوان آییننامه مصوب وزیر ارشاد دارد و آن را ما بهعنوان وزارتخانه برگزار میکنیم، ضمن اینکه توجه به حوزه کودک و نوجوان مورد توجه مسئولان راهبر کشور هم هست و در نمایشگاه سال گذشته و امسال هم دیدید که رهبرمعظم انقلاب به این امر توجه ویژه داشتند. وقتی مطالبهای در این سطح به صورت جمعی و عمومی وجود داشته باشد، استمرار جشنواره سادهتر است. هر اتفاقی میتواند بیفتد، اما اگر اصحاب این حوزه پیگیر جشنواره باشند، ادامه پیدا میکند.مدیرعامل خانه کتاب وادبیات ایران گفت: در سالیان مختلف برگزاری نمایشگاه،حوزه ناشران آموزشی و کمک آموزشی بهواسطه قیمت کتابها معمولا در صدر جدول ریالی قرار داشتند و صدر جدول از نظر تعداد در اختیار ناشران کودک و نوجوان بود، اما در دوره گذشته نمایشگاه، ناشران کودک و نوجوان صدر جدول ریالی را هم در اختیار گرفتند و سه ناشر پرفروش نمایشگاه، ناشران کودک و نوجوان بودند و این مسأله ضرورت برگزاری چنین رویدادهایی را علنی کرد.
جایزه مقصد نیست
محمد حمزهزاده، دبیر علمی این جشنواره نیز با بیان اینکه جدا کردن کتاب کودک و نوجوان از بقیه ادبیات کشور در جایزه کتاب سال، کار درست و بسیار مهمی بود؛ افزود: در جوایز کتاب سال سر آثار کودک و نوجوان بیکلاه میماند؛ در جشنوارهای که کتابی چند هزار صفحهای در بخش پژوهش دارد، توجهی به کتاب ۴۰ ــ ۳۰ صفحهای داستان کودک و نوجوان نمیشود. این اشکال و قیاس معالفارق بود که خدا را شکر رفع و این جشنواره راهاندازی شد. این نویسنده و فعال فرهنگی با بیان اینکه جشنواره و جایزه در ادبیات، مقصد نیست؛ افزود: مفهوم جایزه مترادف است با راهنمایی و نشان دادن مسیر. جوایز تابلوهای راهنمایی هستند که در مسیر رسیدن به مقصد نصب میشوند. ما در این مسیر تابلوهای راهنمای کمی داریم؛ جایزه مدالی است که به سینه نویسندهها نصب میشود و داخل کشوی نویسندهها نمیماند؛ بنابراین جایزه ملی و بینالمللی کتاب کودک و نوجوان جایگاه مهمی دارد.
افتخاری به نام ادبیات کودک و نوجوان
حمزهزاده گفت: ما در حوزه ادبیات کودک بعد ازانقلاب اسلامی وبهدلیل فرهنگی بودن انقلاب وانفجار جمعیت باجامعه چندین میلیونی از کودکان و نوجوانان روبهرو بودیم که نیازمند ادبیات کودک و نوجوان است. این سبک از ادبیات باتوجه به بافت جمعیتی یک وضعیت ویژهای در کشور مادارد وسبب این شد جامعه نویسندگان و پدیدآورندگان این حوزه نیز رشد کنند که عدد و رقم افتخارآمیزی دارد و فکر نمیکنم در دنیا کشوری باشد که تا این حد افراد و آثار مهم در حوزه کودک و نوجوان داشته باشد. محتوایی که نویسندگان ما تولید میکنند قابلیت صادر شدن به کشورهای مختلف دارد و ما میتوانیم مخاطبانی در سراسر دنیا داشته باشیم و بازاری در این حوزه شکل بگیرد که نیازهای اقتصادی و تجاری حوزه کتاب کودک را هم پوشش دهد.حمزهزاده با بیان اینکه نویسندههای ما اصلا از بهترین نویسندههای دنیا چیزی کم ندارند و حتی به نظر من یک سر و گردن هم بالاترند، گفت: امیدوارم به روزی برسیم که نویسندگی و تصویرگری برای کودکان به یک کسبوکار و شغل پردرآمد تبدیل شود تا شاهد اوضاع بهتری باشیم. او تأکید کرد که ما در زمینه نگارش و تصویرگری کتاب وضع خوبی داریم اما در مرحله بعد از نوشتن که کار ناشر شروع میشود، ضعفهایی داریم بهگونهای که برخی کتابها نتوانستند در داوری بالا بیایند، چون انتخابهای ناشرانشان اشتباه بود.
نامزدهای نهایی جشنواره
کلیات: دانشنامه قرآن کریم ویژه نوجوانان اثر مظفر سالاری و دوتوک، عروسک کوچک بلوچی اثر زهره پریرخ.
شعر: آسمان مگر تمام میشود سروده منیره هاشمی،باران چه مینویسد سروده خاتون حسنی،بارون میآد سروده مهری ماهوتی، بهار از کوچ برگشت سروده بابک نیکطلب، پنج و ده دقیقه سروده طاهره شهابی، فرشتههای برف سروده مریم زرنشان و قطار دکمهای سروده مریم هاشمپور.
داستان کوتاه: جنگل پشت پنجره اثر نیره باقری، خاطرات چهلتیکه نوشته محمد گودرزیدهریزی، ماهینا اثر پروین پناهی، مجموعه ماجراهای دخترانه اثر کلر ژوبرت و مجموعه یک پاورقی اثر امیرحسین زنجانبر و محمد دهریزی.
داستان بلند و رمان: آتش در آشیانه اژدها اثر رویا منوچهری، اردو در قبرستان ژغاره اثر زهرا جلائیفر، روز اول، روز آخر اثر معصومه میرابوطالبی، روز جهانی سوپ دو احمق اثر فریبا کلهر، قصههایی که شهرزاد نگفت اثر داریوش عابدی، کتانیهای کوکام اثر فاطمه جدیدی و همه سیبها زمین را دوست دارند اثر آویسا شرفی.
تصویرگری: انسانهای کوچک؛ آرزوهای بزرگ و پیچوله کوچوله هر دواثراسماعیل چشرخ،بهرام و ماجراهای هفت گنبد اثر نرگس محمدی، پابلند اثر نیلوفر برومند، پسر اقیانوس اثر هاله قربانی، خورشیدی در صحرای ترکمن اثر نجلا مهدویاشرف و رهایم نکن اثر اعظم واضحیمقدم.
پژوهش: هیات داوران در این بخش هیچ اثری را به عنوان نامزد انتخاب نکرد.
جشنواره از نگاه آمار
بخش شعر
۲۲۵ کتاب
بخش داستان کوتاه
۲۱۲۵ کتاب
بخش داستان بلند و رمان
۱۶۰ کتاب
کلیات
۵۵۶ کتاب
پژوهش
۴۰ کتاب
تصویرگری
۳۱۰۶ کتاب
تعداد ناشران
۷۴۶ کتاب
بیشترین نامزدی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
۸ کتاب