روضه‌های خانگی در شب‌های محرمی

رسانهملی از چند سال قبل با پخش آیین سنتی و برنامههای مختلف، تلاش کرده فرصتی برای آنهایی فراهم کند که امکان حضور در هیاتها و حسینیهها ندارند. قاب تلویزیون دراین چند سال، خود به یک حسینیه بزرگ برای عزاداران حسینی تبدیل شده است. برنامه «حسینیه بهشت» که در محرم امسال روی آنتن رفته، بر همین اساس و با دستفرمانی متفاوت، در کنار عزاداران محرمی قرار گرفته است. حسینیهای که خودمانی است و فضای واقعی یک هیات را برای مخاطبان تداعی میکند. هیاتی با حضور اعضای مختلف خانواده که نه اعتراضی به حضور بچه کوچکی میشود که یک خوراکی ساده به واعظ تعارف میکند و نه کسی ابایی از این دارد که دست بر پیشانی بگذارد و حالت تباکی به خود بگیرد. حسینیه بهشت قرار است در ۱۲ شب، همراه عزاداران باشد. این برنامه به تهیهکنندگی علیرضا کاردان امین و کارگردانی محمدحسام مدنی، ساعت ۲۱:۳۰ از شبکه دو روی آنتن میرود و سه بار در طول روز بازپخش میشود. دورهمی عزاداران حسینیمحمدحسام مدنی، کارگردان این برنامه درخصوص جزئیات این برنامه به جامجم میگوید: برنامه حسینیه بهشت پیرامون پیرغلامان و شاعران است و با حالوهوای یک حسینیه واقعی روی آنتن رفته است. قصد داشتیم اشارهای به محفل روضههای دورهمی خانگی داشته باشیم و بگوییم چنین روضههایی وجود دارد که عدهای در منزل خود و عدهای در حسینیه دور هم جمع میشوند و روضه میگیرند.روضههایی که یک واعظ یا پیرغلام و مداح حضور دارد و شاعران آیینی هم میآیند و بهطور کلی دورهم به هیات کمک میکنند.درواقع هزاران اتفاق خوب و دستگیری برای حل مشکلات در این روضهها صورت میگرفت. در حقیقت برای این که بتوانیم بزرگداشت پیرغلامان و روضهخوانان قدیمی را داشته باشیم و به مقام پیرغلامان ارج نهیم، این برنامه را جلو بردیم تا بگوییم جایگاه خاصی در روضه دارند. ۳ بخش برای یک هیات وی در توضیح کلیات این برنامه هم اینطور بیان میکند: کلیت برنامه به این صورت است که در ۴۵ دقیقه ترکیبی از یک روضه خانگی میبینیم. واعظ این هیات، شیخ اسماعیل رمضانی که جزو واعظان خوب کشور است که حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روضهخوانی میکنند و طی ۱۰ روز تا عاشورا مجلس جلو میرود. بخش اول برنامه واعظ و بخش دوم پیرغلامان حضور دارند. همچنین از شاعران آیینی مثل احمد بابایی، آقای جان فدا، آقای علی ذوالقدر، آقای قاسمی و بسیاری از شاعران آیینی دیگر شعرخوانی داریم که در بخش سوم نمایش داده میشود. در این قسمت، از دو شاعر دعوت میکنیم و اشعاری که سرودند یا اشعار گذشتگانی که در بین ما نیستند را میخوانند و برنامه به پایان میرسد و در انتها حاج آقا دعا میکند. مدنی با اشاره به اینکه این برنامه به صورت خاص چیزی به نام مجری ندارد، اشاره میکند: قابی که ما نمایش میدهیم یک هیات خانگی است که تلاش کردیم با محوریت خانواده آن را نمایش دهیم. حاجآقایی که روی منبر میرود و همه کسانی که در حسینیه مینشینند، در یک هیات خانگی هستند که با محور تلویزیون آن را ضبط کردهایم. یعنی هیات خودشان را در تلویزیون آوردیم. دکورمان یک حسینیه و خانهای است که پارچه سیاه و پرچم زدند. پرسش و پاسخی از جنس حسینیهاما یکی ازمواردی که در سرخطهای این برنامه عنوان شده، تبیین قیام امام حسین(ع) است. از مدنی در این رابطه میپرسیم که اینطور پاسخ میدهد: در مسیر صحبتهای واعظ، بحث تبیین قیام امام را هم داریم. وجه تمایز این برنامه با برنامههای مشابه، شکل نمایش آن است که یک فضای گفتوگویی بین حاجآقایی که درمنبر حضوردارد ومهمانان شکل میگیرد، یعنی مثل همه هیاتها نیست که یک جمع بنشینند و فقط واعظ را نگاه کنند. همه حاضران دراین حسینیه همدل هستند و با هم همراهند. اما پرسش اینجاست که این جمع خودمانی چطور شکل گرفته وبرای حضور در برنامه ازچه افرادی دعوت شده است.مدنی اینطورمیگوید:هرکسی که با حاجآقا آشنایی داشته و اکثر بچههای هیات منطقهای که ایشان بودند رادعوت کردیم.آنهایی آمدهاند که میخواستندروضه گوش کنند. دوربین نامحسوس است از مدنی درباره نحوه بیان شرکتکنندگان و بدهبستان با واعظ میپرسیم که به نکته مهمی اشاره میکند: دوربینهای برنامه نامحسوس است و اینطور نیست که یک محیط مثل استودیو داشته باشیم. کلیت برنامه یک برنامه معمولی است که در کل کشور رواج دارد و همه شهرها چنین برنامهای دارند. در واقع مخاطبان احساس میکنند هیات خودشان است. این برنامه، یک هیات تلویزیونی برای آنهایی است که به هر دلیل امکان حضور در هیات یا حسینیههای محرم را به شکل حضوری ندارند. به گونهای برنامه را جلو بردیم که مخاطب با آن ارتباط بگیرد. نحوه بیانات و سخنرانی واعظ هم بهگونهای است که طبق روایت هر شب که به نام یکی از شهدای عاشوراست، مباحث را جلو میبریم تا به شامغریبان برسیم.