ناگفته‌های یک سیل مرگبار

موضوع مهم دیگر در ماجرای سیلاب مشهد، انتقاد فعالان رسانه‌ای و محیط زیست است که همگی یک‌صدا می‌گویند تخریب اکوسیستم طبیعی، عامل اصلی جاری شدن سیل بوده است؛ موضوعی‌که به نظر می‌رسد با بی‌توجهی مسئولان استانی و شهری همراه بوده است تا به فاجعه سیلابی برسیم که در حال حاضر شاهد آن هستیم. فاجعه‌ای که ساعت سه بعد از ظهر روز چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت خود را با تاریک شدن ناگهانی آسمان نشان داد و برخی اهالی در حالی تصاویر و فیلم‌های آسمان سیاه و تاریک را در لنز دوربین خود ثبت و ضبط کردند که هیچ‌کدام حتی تصورش را هم نمی‌کردند دقایقی بعد قرار است با چه فاجعه هولناکی روبه‌رو شوند؛ فاجعه‌ای‌که در نهایت سفر وزیرکشور به مشهد را به همراه داشت و معاون اول رئیس‌جمهور نیز در یک ارتباط تلفنی، از مسئولان اجرایی استانی خواست تا نیاز‌های ضروری برای رفع‌کمبود‌های احتمالی را گزارش‌کنند.

به گفته رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، سیل مشهد نیز نظیر سیل ۵ فروردین ۱۳۹۸دروازه قرآن شیراز نشان داد که نباید در مسیر آبراهه‌ها دخل و تصرف کرد و اگر اجباری هست حتما باید امکان جریان آزاد روان‌آب‌ها لحاظ شده باشد. شهرسازی‌ها در کشور ما باید با مبانی مدیریت ریسک مخاطرات طبیعی عجین شود و این درس بزرگی از سیلاب‌های شهری است. بارش حدود ۳۸.۵میلی‌متری باران درکمتر از۴۰دقیقه درمشهد به‌خصوص درخیابان سیدی و میدان انقلاب، چنان سیلاب قدرتمندی به راه انداخت‌که بسیاری از اهالی شاید نظیر آن را به چشم ندیده بودند. سیلاب در خیابان سیدی، خودرو‌های سبک و بعضا سنگین را درحالی‌که حامل سرنشین بودند، مثل پرکاه از جاکند و با خود برد. صدای وحشت‌زده زنان و کودکان از طبقات بالای برخی خانه‌ها شنیده می‌شد که با ترس فریاد می‌زدند و درخواست‌کمک می‌کردند. کوچه سیدی یکی از نقاطی است‌که آسیب زیادی دید. 

خسارات سیلاب
یکی از اهالی محله می‌گوید که خانه‌ها در حال نابود شدن است. برخی ازخانه‌هایی‌که در طبقه همکف هستند، تا سقف پر از آب شده. پشت دیواری‌که در انتهای کوچه وجود دارد، دره‌ای بودکه مسئولان آن دره را پر و جدول‌کشی‌کردند تا خانه بسازند. سیلاب دیوار را خراب‌کرد و وارد خانه‌های مردم شد. در همین‌کوچه یک خانم میانسال با دو بچه‌اش جان خود را از دست دادند. هیچ اعتباری به خانه‌های این کوچه نیست و هر لحظه ممکن است روی سر ساکنانش آوار شود. همزمان با گله و شکایت مردجوان، زن دیگری با بغض به وضعیت خانه‌ها و سیلاب وگل و لایی‌که زیر پایش جاری است، خیره شده بود. سیلاب چنان قدرتی داشت که برخی خودرو‌ها را از جاکنده و روی خودرو‌های دیگر سوارکرده بود. بعضی خودرو‌ها هم آن‌قدر توسط سیلاب به هرطرف‌کوبیده شده بودکه بدنه‌شان مثل خودرو‌های تصادفی است. برخی رانندگان تاقسمت قفسه سینه زیرآب بودند و سعی می‌کردند خودروی‌گرفتارشان را از دهان سیلاب بیرون بکشند. عبور و مرور خودرو‌ها در برخی تقاطع‌ها چنان به هم گره خورده بود که فرماندار به محل آمد تا با هدایت رانندگان، گره کور ترافیک را بازکند. سیلاب، سه روستای تربت حیدریه را هم بی‌نصب نگذاشت و به آن‌ها خسارت زد. در فریمان هم اوضاع نابسامان است. به‌گفته معاون سیاسی فرماندار فریمان، پنج روستای دهستان سنگ بست بخش مرکزی این شهرستان شامل روستا‌های المجق، هدایت‌آباد، موسی‌آباد، احمدآباد و بزجانی دچار سیلاب شده و ۲۰۰ خانه روستایی دچار آبگرفتگی یا آسیب شدند. روستای ۱۲ خانواری المجق تخلیه شده، اما دو نفر از اهالی‌که در حال عبور از مسیر سیلاب در منطقه سنگ‌بست بودند تاکنون مفقود هستند. در سبزار هم بارش باران و تگرگ باعث تلف شدن دام برخی دامداران و خسارت سنگین به آن‌ها شد. محمودی، رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر نیز از امدادرسانی به بیش از یک‌هزار نفر در سیل و آبگرفتگی استان خراسان‌رضوی از شب پنجشنبه تاکنون خبر داد و گفت:۲۰۳۹ نفر ازسیلاب خراسان‌رضوی متأثر شده‌اند که امدادگران تا ساعت ۲۲ شب، ۲۷ اردیبهشت به۱۱۶۲نفر آسیب‌دیده ازسیلاب امدادرسانی‌کردند و ۱۸نفر نیزازسیل نجات داده شدند. متأسفانه در سیلاب، هفت نفر مفقود شدند که چهار مفقودی پیدا شده و عملیات جست‌وجوی سه مفقودی دیگر ادامه دارد. 

عزل مدیر بحران شهرداری مشهد
در بحبوحه امدادرسانی به سیل‌زدگان، فایل صوتی از گفت‌وگوی یک خبرنگار مشهدی با مدیر بحران شهرداری مشهد منتشر شد که در آن خبرنگار از وخامت اوضاع سیلاب با مدیر مربوطه صحبت می‌کرد، اما این مقام مسئول با خنده و شوخی، سیلاب را «آبگرفتگی جزئی» خواند و ادعاکرد مشکل مرتفع شده است. با انتشار این فایل صوتی و با دستور استاندار و رئیس ستاد بحران استان خراسان‌رضوی به شهردار مشهد، مدیر بحران شهرداری مشهد عزل‌شد.