خطر ایجاد حاشیه برای حاشیه‌نشینی

پرداختن به حاشیه‌نشینی مدت‌هاست که در سخنرانی‌های مدیران و مسئولان مطرح می‌شود. به تازگی نیز مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران از ورود شهرداری به این موضوع سخن به میان آورده، لازم به یادآوری است که آمارهای متفاوتی در خصوص حاشیه‌نشینی در کشورمان مطرح می‌شود برخی آمار ساکنان مناطق کم برخوردار را تا 20 میلیون نفر نیز مطرح می‌کنند که به عبارت دیگر می‌توان گفت حدود یک چهارم جمعیت کشور در چنین مناطقی ساکن هستند.

در کلانشهر تهران نیز آمارهای مختلفی از این مناطق مطرح می‌شود و دست‌کم می‌توان گفت حدود 50 منطقه کم برخوردار وجود دارد. این درحالی است که برای پرداختن به این مساله باید نکاتی را در نظر گرفت، زیرا اقدمات و مصوباتی در این خصوص از قبل انجام شده است و برای حل مشکلات شهروندان در این مناطق نباید با ایجاد ساختار جدید فرصت مداخلات را از دست داد.

فراتر از دستوری که رئیس جمهور به شهردار تهران در این خصوص داده است در کشورمان ستاد ملی بازآفرینی شهری وجود دارد که در وزارت راه و شهرسازی مستقر است و رئیس آن نیز رئیس جمهور است. علاوه بر این سال 93 سندی در هیات دولت تصویب شد به نام سند ملی راهبردی احیاء، بهسازی و نوسازی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری‌. براساس این سند قرار شد در هر شهرستان‌ ستاد بازآفرینی هر شهر تشکیل شود که ریاست آن ‌ با فرماندار و دبیری آن با شهرداری‌ها است.

براساس این سند تقریبا حدود 27 دستگاه برای بازآفرینی شهری مسئولیت دارند، لذا بهتر است بجای اینکه دوباره ایجاد ساختار جدیدی در دستور کار قرار گیرد، ساختار تصویب شده در سال 93 فعال شود، ساختاری که اختیارات مناسبی دارد و تکالیف دستگاه‌ها در آن مشخص شده است. در واقع به این شکل می‌توان از ظرفیت دستگاه‌های مختلف استفاده کرد و با توجه به اینکه‌ دبیرخانه آن نیز در اختیار شهرداری‌ها‌ست، شهرداری می‌تواند براساس مصوبات این ستاد و سند بالا دست همه دستگاه‌ها را به قول معروف پای کار بیاورد و از ظرفیت فرمانداری و استانداری‌ها نیز استفاده کند.

بنابراین مشکل ما در مدیریت و ساماندهی مناطق کم برخوردار این است که‌ نتوانسته‌ایم این سند را اجرایی کنیم. ‌ این درحالی است که وزارت راه و شهرسازی نیز در این خصوص فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد. به همین دلیل ایجاد ساختار جدید سبب به تاخیر افتادن مداخلات، افزایش موازی کاری و تضعیف هماهنگی‌های بین بخشی خواهد شد.