خاطرات فتح به روایت «تجربه ماندگار»

این مجموعه مستند که در صد قسمت تهیه و تولید شده، تنها دو قسمت را در سال گذشته روانه آنتن کرده که مربوط به مرحوم طالب‌زاده بود. تجربه ماندگار در قسمت‌های بعد، سراغ همکاران دیگر گروه جهاد تلویزیونی رفته تا سختی‌های تولید برنامه توسط گروه جهاد تلویزیونی را به نمایش بگذارد. گروهی که روایت‌هایش از دوران دفاع‌مقدس با آن صدای ماندگار شهید آوینی، برای همیشه در خاطر مخاطب ماند. 

انتظامی در گفت‌وگوی خود با جام‌جم به برخی چالش‌های تولید این برنامه اشاره کرده و از دغدغه‌های تیم خود برای ساخت تجربه ماندگار می‌گوید. او به این نکته هم اشاره می‌کند که تولید این مجموعه مستند سه‌سال‌ونیم طول کشیده و برای رسیدن به یک خط سیر زمانی در بیان روایت، تازه حالا آماده پخش شده است. انتظامی در این گفت‌وگو به چالش‌های دسترسی به آرشیو و برخی نکاتی اشاره می‌کند که در طول سه‌سال‌ونیم برای تولید مجموعه مستند دیده است. 

یاسر انتظامی، کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه مستند تجربه ماندگار درخصوص سرخط اصلی این برنامه، به جام‌جم می‌گوید: برنامه تجربه ماندگار روایتی از تاریخ شفاهی بچه‌های گروه جهاد تلویزیونی است. یعنی بچه‌هایی که در طول جنگ و بعد از آن، درباره دفاع‌مقدس کار کردند و در گروه جهاد تلویزیونی فعال بودند. این گروه بود که برنامه روایت فتح را ساخت. بعد از جنگ این گروه منحل شد و مؤسسه‌ای به‌نام روایت فتح به وجود آمد که شهید آوینی و همکاران‌شان به تولید آثار مستند اقدام کردند. او شهید شد و روایت فتح هنوز در حال ادامه فعالیت‌هایش است. کاری که کردیم این است که با همکاران شهید آوینی که در بازه سال‌های ۵۸ تا ۷۲ کار می‌کردند، مصاحبه کردیم. درواقع همان تاریخ شفاهی گروه جهاد تلویزیونی است.

وی ادامه می‌دهد: این مستند صد قسمت است که با افراد مختلفی همچون صدابردار، فیلمبردار، راننده و برخی افرادی صحبت کردیم که در تولید مجموعه روایت فتح همراهی داشتند. تصویربرداری این کار در سال۹۹ شروع شد. قبل از آن برخی تغییرات داشتیم. الان بعد از سه‌سال‌ونیم قرار است خروجی مستند را روی آنتن ببریم. از سال۹۹ تا الان، سه نفر از افرادی که با آنها مصاحبه داشتیم از دنیا رفته‌اند. روایت فتح سال‌ها قبل مصاحبه‌ای با دو نفر داشت که قبل از شروع کار ما از دنیا رفتند. توانستیم با دسترسی به این مصاحبه‌ها، درواقع گفت‌وگویی هم از آنها داشته باشیم و مصاحبه آرشیوی آنها را در کار اضافه کنیم. درحقیقت خاطره‌ها و دریافت افراد از تولیدات روایت فتح را در مستند تجربه ماندگار بیان کردیم. مبنای اصلی هم همین خاطرات شخصی بوده.

انتظامی درخصوص اهمیت تولید چنین مجموعه مستندی از لحاظ ارجاع تاریخی به برخی اتفاق‌ها هم می‌گوید: از اطلاعات این مجموعه مستند، می‌توان استفاده‌های مختلفی کرد. مثلا این‌که فیلمسازی در آن دوران چگونه بوده یا چطور در جبهه تصویربرداری می‌شده. اینها درواقع تاریخ معاصر ماست. مصطفی دالایی، فیلمبردار و مجری ــ کارشناس برنامه، خودش از فیلمبرداران گروه جهاد بوده تا از خود همین افراد و به موضوع مسلط باشد. محقق کار هم علی‌محمد ذوالفقاری و از گروه روایت فتح است.

یاسر انتظامی، کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه مستند تجربه ماندگار در خصوص دلیل تاخیر در پخش این مستند با وجود شروع کار از سه سال قبل، عنوان می‌کند: ما از سه‌سال‌ونیم قبل کار را شروع کردیم. ابتدا بنای کارمان این بود که مصاحبه‌ها به ترتیبی که ضبط می‌شود روی آنتن برود، اما وقتی جلو رفتیم به این نتیجه رسیدیم که برنامه‌ها را براساس تاریخ جلو ببریم. گروه جهاد تلویزیونی از سال۵۸ کارش را شروع کرد و یک بازه ۱۴ساله فعال بود. درواقع پخش آن براساس خط سیر اتفاق‌هایی است که دراین بازه زمانی افتاده است. افرادی که سال۷۰ به گروه پیوستند، خاطراتی را بیان کردند که در برنامه‌های آخر آن را آوردیم. درواقع ترتیب مصاحبه‌شونده‌ها در تدوین، براساس سال‌های فعالیت گروه جهاد تلویزیونی بوده است. علت طولانی‌شدن کار همین خط زمانی است. برنامه یک کار گفت‌وگومحور است که فیلم‌هایی که درباره آن صحبت می‌کنند در خلال گفت‌وگو پخش می‌شود. زمان زیادی از فعالیت‌های این گروه گذشته و مسأله دسترسی به آرشیو فیلم‌ها هم خود یک چالش بوده.