تاراج آب و خاک کرمانشاه به دست کشاورزان مهاجر

جام جم آنلاین-پریاامیری پریان؛چند سال است که مدیران کرمانشاه فریاد می زنند که باید با کشاورزان مهاجر برخورد شود، اما مشخص نیست منتظر هستند چه کسی این برخورد را آغاز کند!

تا زمانیکه مدیران استان در حال تاکید بر حل مشکلات، صرفا در جلسات هستند و هیچ کمیته یا کارگروهی برای این منظور را تشکیل ندهند، کشاورزان مهاجر همچنان در حال نابودی هکتار به هکتار خاک کشاورزی کرمانشاه هستند.

کشاورزانی که شاید از آب و خاک استان خود ناامید شدند و حالا سراغ منابع کرمانشاه آمده اند تا زمین ما را نیز به سرنوشت زمین خود دچار کنند.

خبرهای ناراحت کننده از وضعیت وخیم آب و خاک شهرهای دیگر ایران کم نیست، از کم آبی شدید همدان تا خطر فرونشست بیخ گوش دشت‌های اصفهان و حالا این شرایط برای کرمانشاه دور از انتظار نیست زیرا کشاورزان برخی از این نقاط به کرمانشاه سرازیر شدند و حالا قصد جان آب‌ها و دشت‌های کرمانشاه را کرده‌اند.

اجاره اراضی کشاورزی به کشاورزان مهاجر دو بعد اساسی دارد، بعد اقتصادی و فرهنگی.

قیمتی که کشاورزان مهاجر برای اجاره زمین‌های کشاورزی مرغوب کرمانشاه می‌دهند آنقدر اغواگر است که کشاورزان را که عمدتا افراد با درآمد پایین هستند ترغیب می‌کند بدون آنکه زحمتی بکشند درآمد هنگفت کسب کنند غافل از اینکه کشاورزان مهاجر برای اینکه چند برابر پولی که پرداخت کردند درآمد کسب کنند، فشار شدیدی به زمین کشاورزی و چاه‌های اطراف وارد می‌کنند.

چند سال دیگر این اراضی کشاورزی کاملا لم یزرع شده و دیگر قابل کشت نخواهد بود و کرمانشاه نیز به تدریج به بیابانی بدون استفاده تبدیل می‌شود.

بعد دیگر ماجرا فرهنگی است و به خود صاحبان اراضی برمی‌گردد که حاضرند برای چند سال راحتی و درآمد مناسب، زمین کشاورزی و چاه‌های آب خود را برای همیشه از دست بدهند که این موضوع از فرهنگ کار ضعیف کرمانشاه منشا می‌گیرد.

شنیده‌ها حاکی از آن است که این کشاورزان با هدف افرایش راندمان تولید، مواد اسیدی به آب چاه‌ها تزریق می‌کنند تا همراه آب به زمین کشاورزی برسد که این امر نابودی و آلودگی منابع آب زیرزمینی را به همراه خواهد داشت.

وجود کشاورزان مهاجر هیچ سودی به حال کرمانشاه ندارد و آنها حتی مطلقا نیروی کار کرمانشاه را نیز استفاده نمی‌کنند بلکه از همان استان خود کارگر می‌آورند و حتی خرید مایحتاجی که دارند را نیز از استان خود انجام می‌دهند!

امکان تعیین آمار دقیق از کشاورزان مهاجر وجود ندارد، زیرا بسیاری از مالکینی که زمین خود را اجاره می‌دهند زیر بار تایید این اجاره دادن نمی‌روند، از سوی دیگر گستردگی وسعت استان باعث می‌شود امکان رصد دقیق همه اراضی کشاورزی وجود نداشته باشد.

اما بر اساس آمارها نزدیک به ۱۵۵۰ هکتار اراضی کشاورزی در کرمانشاه شناسایی شده که به کشاورزان اجاره داده می‌شود که رقم بسیار بزرگی است و متاسفانه بخش عمده این زمین‌ها نیز در شهرستان کرمانشاه واقع شده که دشت‌های آن وضعیت مناسبی ندارد.

این موضوع را چندی قبل علی‌‌میر حسنی مدیر آب و خاک جهاد کشاورزی کرمانشاه در جلسه سازگاری با کم آبی مطرح کرد و افزود: ۹۳ درصد اراضی کشاورزی که اجاره داده می‌شود در شهرستان‌های کرمانشاه، اسلام‌آبادغرب، کنگاور و صحنه است.

وی با بیان اینکه درآمد حاصل از این نوع کشت و اشتغال آن به کرمانشاه ‌نمی‌رسد، این نکته را نیز یادآور شد که صاحبان اراضی کشاورزی که گمان می‌رود زمین خود را اجاره داده‌اند به این موضوع اقرار نکردند.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه نیز از آسیب جدی که فعالیت کشاورزان غیرمجاز و مهاجر به منابع آبی استان وارد می‌کند یاد کرد.

رسول فرهادی  با اشاره به عزم جدی شرکت آب منطقه‌ای برای حفاظت از منابع آبی استان و جلوگیری از اضافه برداشت از چاه‌ها و منابع آبی، اظهار داشت: در همین راستا تا کنون بالغ بر ۳۰۰ مورد کشت مهاجر و پرمصرف در کرمانشاه شناسایی شده است.

وی از برخورد با این کشت‌های پرمصرف خبر داد و عنوان کرد: این برخوردها شامل لغو پروانه، نصب کنتور هوشمند بر روی چاه‌ها با هدف جلوگیری از اضافه برداشت و … بوده است.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه با بیان اینکه متاسفانه کرمانشاه هدف کشاورزانی از استان‌های اطراف شده، برخورد با کشاورزان غیرمجاز و جلوگیری از اجاره اراضی کشاورزی را نیازمند کاری مشترک بین همه دستگاه‌های مربوطه دانست.

یک استاد دانشگاه نیز معتقد است جهاد کشاورزی باید محدودیت‌هایی در ارائه خدمات به کشاورزانی که اراضی خود را اجاره می‌دهند در نظر بگیرد.

حمیدرضا چغازردی، با بیان اینکه وجود کشت‌های مهاجر تبعات فراوانی برای منابع آب و خاک کرمانشاه به همراه دارد که می‌تواند باعث از دست رفتن اراضی کشاورزی حاصلخیز شود، گفت: دشت بهار همدان یکی از دشت‌های حاصلخیز ایران بود که اکنون لم یزرع شده و اگر جلوی فعالیت کشاورزان مهاجر گرفته نشود بعید نیست مشابه چنین وضعیتی در کرمانشاه رخ ندهد.

وی با بیان اینکه فعالیت این کشاورزان خیر و برکتی برای استان کرمانشاه ندارد، اظهار کرد: این کشاورزان حتی کارگران خود را نیز از استان‌های همجوار می‌آورند.

عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه با بیان اینکه برخوردهای قهری و خشونت آمیز با مهاجر جواب نمی‌دهد، افزود: برخوردها باید مرحله به مرحله باشد، ابتدا تذکر و سپس در نظر گرفتن محدودیت‌ها.

چغازردی عنوان کرد: برای مثال جهاد کشاورزی می‌تواند در زمینه سهمیه سوخت ادوات کشاورزی افرادی که زمین‌های خود را اجاره می‌دهند محدودیت ایجاد کند و یا محدودیت‌های مشابهی در زمینه سهمیه‌های کود و سم و … در نظر بگیرد.

مرادعلی امجدیان نیز یک دانشجوی دکترای مهندسی کشاورزی است و تنها راهکار را افزایش درآمد کشاورزان می‌داند و معتقد است تا زمانیکه خود کشاورزان همکاری نکنند سایر راهکارها برای برخورد با کشت های مهاجر جواب نمیدهد.

وی  با بیان اینکه هزینه اجازه اراضی کشاورزی بسیار زیاد بوده و باعث می‌شود کشاورز گاهی بدون زحمت چند برابر درآمد یک فصل کشاورزی خود را بدون زحمت کسب کند، تاکید کرد: تا زمانیکه درآمد کشاورز بالا نرود این وضعیت ادامه خواهد داشت.

این دانشجوی دکترای مهندسی کشاورزی با بیان اینکه باید با اصلاح الگوی کشت و شبکه‌های ترویجی درآمد کشاورزان را ارتقا دهیم، خاطرنشان کرد: از سوی دیگر فرهنگ کار نیز باید اصلاح شود.

امجدیان افزود: به علاوه لازم است هشدارهای لازم به کشاورزان داده شود که اجاره زمین باعث می‌شود چند سال دیگر زمین آنها برای همیشه لم یزرع شود و بسیاری از کشاورزان نسبت به این تبعات آگاه نیستند.