شعر دفاع مقدس؛ حرکت به سمت هنر متعهد

یکی از برنامه‌های مهم و تأثیرگذار در حوزه ادبیات دفاع‌مقدس، ‌کنگره سراسری شعر دفاع‌مقدس است که با همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس و با هدف زنده نگه داشتن یاد و نام شهدا، ایثارگران و جانبازان هشت سال دفاع‌مقدس، نشر و توسعه فرهنگ و ارزش‌های دفاع‌مقدس و ترغیب و تشویق شاعران کشور به خلق آثار مطلوب شعر در موضوع فرهنگ دفاع‌مقدس در بخش‌های مختلف برگزار شده است.

بیست و چهارمین کنگره ملی شعر دفاع‌مقدس و مقاومت نیز با همین تفکر فراخوان و در هشت موضوع محوری شعر دفاع‌مقدس(آزادگان، مادران شهدا، جانبازان شیمیایى و...)، دفاع‌مقدس و شعر مقاومت بین‌الملل اسلامى (کشورهاى محور مقاومت)، شعر دفاع‌مقدس با بهره‌گیرى از مضامین عاشورایى، شعر دفاع‌مقدس و نقش آن در جهاد تبیین، شعر دفاع‌مقدس و جنگ نرم، شعر دفاع‌مقدس و کودک و نوجوان، شعر دفاع‌مقدس و نقش زنان فراخوان داد. در مراحل آغازین این جشنواره، یک شورای علمی در راس سازمان ادبیات و تاریخ با حضور بزرگانی همچون علیرضا قزوه، جواد محقق، حجت الاسلام محمدحسین انصاری‌نژاد، علی محدثی‌خراسانی، حسین رزمجو و... دور هم جمع شدند و شاکله اصلی کار را طراحی کردند. پس از آن، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس در استان‌ها با رایزنی با مراکز فرهنگ و ادب خصوصا مراکز شعر، دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمی، مدارس و انجمن‌های ادبی استان، اطلاع‌رسانی خوبی انجام دادند. خوشبختانه جشنواره با استقبال بسیار خوبی همراه شد و با وجود مدت زمان کوتاهی که داشتیم، حدود ۷۲۰۰ اثر به دبیرخانه ارسال شد. این آثار در مرحله استانی ابتدا توسط یک شورای علمی با حضور استادان دانشگاهی و صاحب‌نظر بررسی شد.
بیش از ۲۵۰ شاعر خوب و زبردست و اهل علم در این مرحله به ما کمک کردند. پس از آن آثار در سطح ملی داوری شد و فردا ۱۰ بهمن ماه مراسم پایانی این کنگره در شهر شیراز برگزار خواهد شد. یکی از نکات حائز اهمیت در این جشنواره، توجه ویژه به شاعران جوان‌تر و کشف چهره‌های جدید و استعدادهای تازه در حوزه شعر دفاع‌مقدس بود.
توجه به جایگاه زن در فرهنگ مقاومت و دفاع‌مقدس دیگر موضوعات مورد توجه ما بود که خوشبختانه به‌رغم همه هجمه‌هایی که علیه زن مسلمان و ایرانی صورت می‌گیرد حقاً نگاه ویژه‌ای به این مقوله وجود داشت و شاعران در کنار پرداختن به مضامین شهید و شهادت، زن را به‌عنوان یک عنصر مهم در پشتیبانی رزمندگان برجسته دیده بودند که نگاه بسیار مهم و قابل‌توجهی بود.
موضوع مقاومت بین‌الملل نیز با نگاه ویژه‌ای به کشورهای مقاومت و شخص سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی انجام شد و در این بخش نیز اشعار خوبی به دبیرخانه رسید. توجه شاعران به مضامین عاشورایی، جنگ نرم و جهاد تبیین نیز امسال در کنگره به صورت جدی وجود داشت و خوشحالیم که شاعران به مقوله‌هایی که مورد عنایت و تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی است، توجه دارند. همه تلاش ما در این کنگره حرکت به سمت هنر متعهد بود. بی‌شک ما تا رسیدن به این نقطه مطلوب خیلی فاصله داریم، ولی همین امروز هم که نگاه می‌کنیم بسیاری از تولیدات داخلی برگرفته از همین جشنواره‌هاست. متعهد شدیم در هر دوره‌ای بهترین آثاری که داوران معرفی می‌کنند تبدیل به کتاب شعر کنیم و به اشکال مختلف به‌ویژه در بستر فضای مجازی در اختیار مردم گذاریم تا مسیرمان در هر گام هموارتر شود.

سردار عباس بایرامی - رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع‌مقدس