ربات‌ها همچنان مشغول کارند!

گراف بالا، حجم تولیدمحتوای توییتری این چهار محکوم به اعدام را در قالب یک نمودار میله‌ای مورد مقایسه قرار داده؛ محسن شکاری نخستین اعدام‌شده، بیشترین حجم و سیدمحمد حسینی کمترین حجم محتوا را به خود اختصاص داده است.

محسن شکاری: وی به‌عنوان یکی از لیدرهای اغتشاشات، ۳ مهرماه با استفاده از سلاح سرد، اقدام به بستن خیابان ستارخان کرده و همچنین یکی از مأموران حافظ امنیت را با قمه مجروح کرده بود که همان روز دستگیر شد. دادگاه رسیدگی به اتهام‌های شکاری که از ۱۰ آبان‌ آغاز شده بود، تا ۲۹ آبان ادامه یافت و در نهایت حکم بدوی پرونده، بر اساس مستندات متقن پرونده و اظهارات شاهدان حاضر در صحنه، صادر و براساس آن، وی به اتهام محاربه به مجازات اعدام محکوم شد. نرخ مشارکت بالای این موج توییتری به خوبی از سازماندهی‌شدن آن و حضور بدافزارها و ربات‌ها حکایت دارد؛ با این وجود، اعدام شکاری باعث جلب توجه طیف‌های مختلف کاربران در توییتر و اینستاگرام شد که عمده این حضور انتقادی و اعتراضی بوده؛ نرخ مشارکت این موج ۱۶.۴و متوسط لایک برای هر توییت ۶۲ لایک محاسبه شده است.روند انتشار این توییت‌ها نشان می‌دهد بیشترین حجم تولید محتوا به روزهای منتهی به اجرای حکم اعدام یعنی ۱۶ و ۱۷ آذر مربوط می‌شود. نکته مهم آن که بیشتر این محتوا، ریتوییت بوده که حضور ربات‌ها و کاربران غیرعادی را آشکار می‌کند؛ از سوی دیگر، حجم تولید محتوا به طور مشخصی از ۲۶ آذر کم شده و در روزهای میانی دی‌ماه به صفر رسیده است.

مجیدرضا رهنورد: وی فرزند محمدجواد که در اقدام تروریستی ۲۶ آبان ۱۴۰۱، دو نیروی حافظ امنیت را به شهادت رساند و چهار نفر دیگر را مجروح کرد، صبح ۲۱ آذر ۱۴۰۱ در مشهد و در ملاعام اعدام شد. رهنورد در جریان حمله خود، چهار فرد دیگر را که در مسیرش بودند نیز مجروح کرد و از محل حادثه گریخت.دومین حجم تولیدمحتوای توییتری‌ها به دومین فرد اعدام‌شده یعنی مجیدرضا رهنورد مربوط می‌شود تا نشان دهد اولویت اعدام‌شدگان در تولیدمحتوای توییتری آنها تاثیر برجسته‌ای داشته است. در بازه یادشده یعنی ۱۵ آذر تا ۲۰ دی‌ماه، دو میلیون و ۴۲۵ توییت درباره رهنورد از سوی ۲۱۱هزار کاربر منتشر شده که نرخ مشارکت ۱۱.۴ را برای این موضوع نشان می‌دهد و به روشنی سازماندهی این موج توییتری و شائبه حضور ربات‌ها را در این موضوع تقویت می‌کند.متوسط لایک، ۴۱ به دست آمده که برای دو میلیون و ۴۰۰ هزار توییت میزان ناچیزی به نظر می‌رسد. این میزان لایک برای محتوای چند میلیونی، گواه وجود توییت‌های بدون لایک، پاک‌شده و ریتوییت‌های بسیار زیاد از سوی افراد ناشناس و کم فالوئر است.

محمد مهدی کرمی: محمدمهدی کرمی و سیدمحمد حسینی عوامل اصلی جنایتی که به شهادت مظلومانه سید روح‌ا... عجمیان منجر شدند صبح ۱۷دی‌۱۴۰۱ به دار مجازات آویخته شدند. کرمی و حسینی سومین و چهارمین محکومی بودند که حکم اعدام آنها در ۱۷دی‌ اجرایی شد و واکنش به اعدام‌شان در توییتر و اینستاگرام بازتاب داشت. نکته جالب این بود که پخش اعترافات و مصاحبه تلویزیونی خانواده کرمی باعث شد حجم تولیدمحتوای پیرامون وی در توییتر بیشتر باشد و اعدامش بازتاب قابل توجه‌تری پیدا کند. ۷۸۸هزار توییت در بازه حدود یک ماهه از سوی ۱۴۴ هزار کاربر منتشر شد که این حجم از محتوا نزدیک دو میلیون و ۴۶۸هزار لایک دریافت کردند. نرخ مشارکت در این موج ۵.۴ و متوسط لایک ۳.۱ عدد به دست آمده است. نرخ مشارکت به نسبت پایین این موج، از غیرسازماندهی‌بودن و عمومیت بیشتر آن حکایت دارد؛ آن هم در حالی که متوسط لایک پایین این محتوا، بیانگر حجم زیاد محتوای بازنشری، محتوای حذف‌شده و توییت‌های بی‌شمار بدون لایک است.

سیدمحمد حسینی: سیدمحمد حسینی، فرزند سید حسن متهم ردیف دوم پرونده شهید عجمیان است؛ فردی که با چاقو ضرباتی به شهید وارد کرد. چهارمین اعدامی اتفاقات شهریورماه، چهارمین رتبه را در تولیدمحتوای توییتری‌ها به خود اختصاص داده است با این توضیح که نداشتن مصاحبه‌های تلویزیونی مرتبط با سیدمحمد حسینی، باعث شده نسبت به محمدمهدی کرمی محتوای کمتری از وی منتشر شود. در مجموع ۲۲۱هزار توییت از سوی ۷۸ هزار کاربر در این مدت درباره حسینی منتشر شده که ۷۴۱ هزار لایک دریافت کردند. نرخ مشارکت۲.۸ و متوسط لایک ۹.۵ نشان می‌دهد که محتوای مربوط به سیدمحمد حسینی نسبت به دیگر اعدام‌شدگان از عمومیت بیشتری برخوردار بوده و حجم کاربران نسبت به تولیدمحتوا بیشتر بوده است.

جمع‌بندی:

​​​​​​​۱- داده‌کاوی‌ها از بررسی محتوای توییتری مربوط به اعدام‌شدگان نشان می‌دهد اولویت زمانی اعدام‌شدگان تاثیر مهم و مستقیمی در حجم محتوای مربوط به کاربران توییتر داشته است به ‌گونه‌ای که محسن شکاری با چهار میلیون و ۷۰۰هزار بیشترین حجم توییتری را به خود اختصاص داده و بعد از آن مجیدرضا رهنورد با دو میلیون و ۴۰۰ هزار، محمدمهدی کرمی با ۷۸۰هزار و سیدمحمد حسینی با ۲۲۰ هزار توییت، ریتوییت و ریپلای قرار دارند.

۲- بررسی روند انتشار محتوای این چهار فرد اعدامی نشان می‌دهد بیشترین حجم تولید محتوای توییتری در روزهای منتهی به اجرای حکم اعدام منتشر شده و هرچه زمان گذشته حجم تولید محتوا به طور آشکاری کاهش یافته است.

۳- واکاوی ابرکلمات هشتگ‌های پرتکرار نشان می‌دهد که هشتگ مهسا امینی در کنار نام چهار فرد اعدام‌شده به عنوان پرتکرارترین هشتگ به کار رفته توئیتری‌ها بوده است به ‌گونه‌ای که برخی کارشناسان مجازی مدعی هستند هشتگ مهسا امینی همچنان اسم رمز معترضان و براندازان مجازی است و بالا نگهداشتن حجم عددی این هشتگ برای این طیف اهمیت زیادی دارد.

۴- تحلیل فعال‌ترین رسانه‌ها و کاربران هر چهار فرد اعدام‌شده به روشنی از فعالیت اکانت‌های فعالی حکایت دارد که به دلیل حجم بسیار بالای تولید محتوا، ناشناس و بی‌هویت بودن حساب کاربری و همچنین فاصله زمانی توییت‌های آنها(هیستوگرام زمانی) شائبه ربات‌بودن این اکانت‌های فعال به شدت تایید و تقویت می‌شود به‌گونه‌ای که می‌توان ادعای بالابودن حجم بالای محتوا را به فعالیت رباتیک این گونه اکانت‌ها نسبت داد.

۵- نرخ مشارکت بالای موج‌های توییتری شکل گرفته از این چهار اعدامی به طور واضح به سازماندهی‌بودن این اکانت‌ها و عمومی‌نبودن این موج‌ها اشاره دارد. همچنین تخصیص حجم اصلی محتوا به محتوای بازنشری نیز دلیل واضح دیگری برای افزایش فعالیت بدافزارها، اکانت‌های غیرعادی و ربات‌ها محسوب می‌شود.

روزنامه جام جم