البته پیش از این هم اعلام شده بود که قرار است پایگاه اطلاعاتی و سایبری رژیم صهیونیستی در امارات تاسیس شود و این رژیم بنا دارد به همراه کشورهای بحرین، امارات و مغرب طرحی موسوم به «گنبد آهنین سایبری» راهاندازی کند اما چرا رژیم صهیونیستی وارد خلیجفارس شد؟ امیر پوردستان، رئیس مرکز مطالعات راهبردی ارتش دراین باره میگوید نتانیاهو یک استراتژی را جهت مهار ایران تعریف کرد و مدعی شد باید همواره یک شعله آتش کنار ایران روشن باشد تا جمهوری اسلامی را به خودش درگیر کند؛ زمانی این شعله آتش افغانستان بود و زمانی دیگر عراق و حالا هم آذربایجان است. رژیمصهیونیستی علاوه بر حضور اخیر خود در مرزهای دریایی کشورمان، پایگاههای مختلف خود در اقلیم شمال عراق و جمهوری آذربایجان را ایجاد کرده بود و از آنجا توطئههای فراوانی علیه کشورمان انجام میداد. همان پایگاههایی که بارها محل توطئههای فراوانی مانند ترور دانشمندان هستهای، پرواز پهپادهای صهیونیستی بر فراز تاسیسات هستهای اصفهان و عملیاتهای جاسوسی را علیه کشورمان انجام داده است.
از سوی دیگر هدف اصلی توسعه حضور و نفوذ راهبردی رژیمصهیونیستی در خلیجفارس، تقابل با جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت است چرا که رژیم صهیونیستی به لحاظ توسعه سرزمینی شکست خورده و در داخل خود پیرامون مناطق حساس، شهرهای بزرگ و مهم صنعتی و شهرهای بزرگ و پرجمعیت دیوار کشیده است، بنابراین آمریکا بهدنبال تشکیل یک جبهه متحد میان کشورهای جنوب خلیجفارس با رژیم صهیونیستی و خود است، این یعنی آمریکا میخواهد یک مثلث عبری ـ عربی ـ غربی را توسعه دهد و آن را تحکیم کند.
بر همین اساس برنامههای آمریکا گام به گام پیش میرود؛ کما اینکه قرار است گروه ضربت آمریکایی در خلیجفارس بیش از ۱۰۰شناور بدونسرنشین را عملیاتی کند و چند روز بعد از حمله به یک کشتی تجاری متعلق به اسرائیل در خلیج عمان، فرمانده سنتکام عملیاتی شدن این شناورهای بدونسرنشین را اعلام کرد.
شناورهای بدونسرنشین آمریکایی توسط گروه ضربت TF-۵۲ که بخشی از ناوگان پنجم است و مسئولیت آزادی کشتیرانی در خلیجفارس را بهعهده دارد، اداره میشود. گروه ویژه ۵۲ هم حدود یکسال پیش در سپتامبر ۲۰۲۱ با این دیدگاه در بحرین تأسیس شد که وظیفه تدوین مفاهیم عملیاتی، اطلاعاتی، فناوری و لجستیکی برای بهرهبرداری از شناورهای بدونسرنشین ــ شناورهای سطحی و زیردریاییها به همراه شناورهای سرنشیندار ناوگان پنجم را بهعهده داشته باشد.
اما ایده اصلی آن از کجا آمده است؟
به نظر میرسد ایده استراتژیک اولیه مفهوم گروه ضربت این است که تهدیدی که کشتیهای آمریکایی باید با آن مقابله کنند، تهدید نامتقارن نیروی سپاه است چراکه اساسا براساس دکترین دریایی سپاه پاسداران، حمله به شناورهای آمریکایی بهصورت یک حمله هماهنگ چند بعدی انجام خواهد شد. از آنجا که حملات سریع دریایی توسط شناورهای تندرو، شلیک رگبار موشک از لانچرهای ساحلی و کشتیهای کوچک و سریع که سیستمهای دفاعی شناورهای آمریکایی را دچار سردرگمی میکند، بنابراین در کنار آنها حمله قایقهای تندرو همراه با راکت، مسلسل، اژدر و موشکهای کوتاهبرد از جهات مختلف و به مقدار زیاد عمل خواهد کرد. البته در کنار تمام اینها زیردریاییهای کوچک که دارای قابلیت شلیک اژدر و زیردریایی باشند هم وجود دارد و همزمان با سردرگمی رادارهای هوایی آمریکا از هواپیماهای بدونسرنشین هم استفاده خواهد شد. بنابراین وقتی ناوگان پنجم متوجه شد که در برابر دکترین جمهوری اسلامی شناورهای آن در توانایی نشان دادن واکنش و دفاع محدود هستند بهعنوان بخشی از یک مفهوم سیستماتیک معروف به استراتژی «آفست»، شناورهای بدونسرنشین را توسعه داد و بر همین مبنا این احتمال وجود دارد آنها به همراه کشتیهای دریایی سرنشیندار فعالیت کنند.
به هرحال با توجه به رصد مداوم دشمن به نظر میرسد این شناورهای بدونسرنشین بیشتر در مأموریتهای ناوگان پنجم از طریق گروه ضربت در گشتزنیهای خود برای جمعآوری اطلاعات حضور داشته باشند و در صورت بروز هر نوع تنشی در خلیجفارس فعال شوند.
حسن هانیزاده، کارشناس حوزه روابط بینالملل در گفتوگو با «جامجم»:
طرح آمریکا، برای اعزام شناورهای بدون سرنشین محکوم به شکست است
حسن هانیزاده کارشناس منطقه غرب آسیا درباره تصمیم آمریکا برای اعزام بیش از ۱۰۰ قایق بدون سرنشین به خلیج فارس به خبرنگار جامجم گفت: اقدام احتمالی آمریکا برای ارسال قایقهای بدون سرنشین به خلیج فارس نقض قوانین بینالمللی است به اعتبار اینکه ایران و کشورهای دیگر حوزه خلیج فارس در تامین امنیت این آبراه مهم نقش مستقیمی دارند و حضور دریایی و نظامی آمریکا یا هر قدرت فرامنطقهای میتواند باعث تشدید چالشهای امنیتی در این منطقه حساس شود.
دست بالای ایران در عرصه رزم دریایی
وی با بیان اینکه این اقدام نوعی زورآزمایی و سنجش قدرت نظامی و دریایی جمهوری اسلامی ایران بهخصوص سپاه پاسداران در حوزه بازدارندگی از سوی آمریکا تلقی میشود، تصریح کرد: با توجه به اینکه برتری نظامی ایران در حوزه دریایی کاملا مشخص است و ایران برتری دریایی در منطقه خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند دارد و گستره عرصه دریانوردی کشورمان تا اقیانوسهای دوردست کشیده شده است به همین دلیل آمریکاییها تلاش میکنند تا در این خصوص تجربه جدیدی کسب کنند. از این رو در رسانههای خود از تصمیمشان مبنی بر اعزام قایقهای بدون سرنشین به خلیج فارس پرده برداشتند.
پیشتازی ایران در استفاده از قایقهای بدون سرنشین
این کارشناس حوزه سیاست خارجی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران نخستین کشوری بود که در محدوده دریایی از قایقهای بدون سرنشین به صورت گسترده استفاده کرد، خاطرنشان کرد: کشورمان از سه دهه پیش تجربه استفاده از قایقهای بدون سرنشین دارد و آمریکاییها که در این حوزه تجربه اندکی دارند از این رو معتقدم آمریکاییها چون احساس میکنند در این حوزه از تجارب بسیاری کمی برخوردارند و از سویی دیگر استفاده از قایقهای بدون سرنشین هزینههای کمتری به لحاظ دفاعی و تهاجمی دارد لذا میخواهند در این خصوص دست برتر را در منطقه داشته باشد و البته خوب میدانند که جمهوری اسلامی ایران با تسلط بر حوزه خلیج فارس به عنوان قدرت اول و بخصوص سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از قدرت بالایی در عرصه دفاعی و نظامی در حوزه دریایی برخوردارند و بنابراین گرچه در عرصه رسانهای از برنامههای خود برای حضور پرتعداد در خلیج فارس خبر دادند اما کاملا آگاهند که ایران به عنوان قدرت برتر نظامی منطقه از کنار این مساله براحتی نخواهد گذشت.
هانیزاده اضافه کرد: هدف دیگر آمریکاییها در صورت اجرایی شدن طرح حضور قایقهای بدون سرنشین این است که عکسالعمل ایران را ببیند و توان نظامی جمهوری اسلامی را مورد ارزیابی قرار دهد.
نگرانی آمریکا از تکرار تجارب تلخ گذشته
این کارشناس حوزه روابط بینالملل با بیان اینکه استفاده از شناورهای با سرنشین برای آمریکاییها بخصوص در خلیج فارس بسیار پرهزینه است، تصریح کرد: واقعیت آن است که امکان مانور ایران در دریا بسیار بالاست و کارشناسان نظامی هم این موضوع را تشخیص دادند که توان برخورد نظامی ایران چندوجهی و چند بعدی است و جمهوری اسلامی در مقابله با هر گونه تهدید از همه ظرفیتهای خود در زمین و هوا و فضا بهره میبرد. از این رو، آمریکاییها چون نمیخواهند در درگیری احتمالی با ایران متحمل ضربات و خسارات سنگین شوند، طبعا استفاده از شناورهای بدون سرنشین را کمهزینهتر میدانند. وی با اشاره به تجارب تلخ آمریکا از رویارویی دریایی با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: آمریکاییها در گذشته طعم واکنش متقابل ایران را چشیدهاند و برای نمونه میتوان به دستگیری تفنگداران دریایی آمریکا در خلیج فارس اشاره کرد. بنابراین اعزام شناورهای سرنشیندار هزینه بالای نظامی و انسانی برای آمریکا دارد و مقامات این کشور طبعا نمیخواهند این هزینهها را متقبل و بار دیگر ناکامی و شکست دیگری را در حوزه دریایی متحمل شوند.
این کارشناس حوزه غرب آسیا درباره احتمال اجرایی شدن طرح اعزام شناورهای بدون سرنشین به خلیج فارس و واکنش متقابل جمهوری اسلامی تصریح کرد: به نظر میرسد که آمریکایی ها به خاطر داشتن پایگاههایی در خلیج فارس مثل امارات، بحرین، پادشاهی عمان و عربستان سعودی قادر به انجام این رزمایش هستند اما در عمل و مرحله اجرا قطعا آمریکاییها با شکست مواجه خواهند شد و ایران هم با قدرت بالا این تحرکات نظامی را رصد خواهد کرد و این مساله برای جمهوری اسلامی هم یک تجربه خواهد بود مبنی بر اینکه آیا آمریکاییها در اجرا و عمل قادر خواهند بود از قایقهای بدون سرنشین با کیفیت مطلوب استفاده کنند یا خیر؟ اما قدر مسلم اینکه به هیچوجه جمهوری اسلامی حضور قایقهای با سرنشین یا بدون سرنشین در آبهای مرزی را نخواهد پذیرفت و قطعا در این زمینه واکنش قاطعی نشان خواهد داد.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد