حرکت درست تلویزیون در استعدادیابی کودکان

اگر بخواهیم برنامه‌های موفق در این حوزه را مرور کنیم به‌طورقطع برنامه‌هایی مثل عصرجدید و خنداننده‌شو‌-که در خلال خندوانه پخش می‌شد‌-در راس این برنامه‌ها قرار دارند. البته دامنه این شو‌های استعدادیابی به موضوعات مختلف کشیده شده و حتی شامل حوزه‌هایی مثل مداحی یا فوتبال هم می‌شود.

اما آنچه که می‌توان در فعالیت سال‌های اخیر تلویزیون دید و باید آن را مبارک دانست، مسأله حساسیت درباره برنامه‌های استعدادیابی حوزه کودک‌ونوجوان است. شاید تا قبل از این هربار صحبت از استعدادیابی می‌شد، بسیاری به برنامه «اعجوبه‌ها» به‌عنوان یک برنامه استعدادیابی اشاره می‌کردند، اما همین برنامه هم با اصلاحاتی که خود عوامل انجام دادند از یک برنامه استعدادیابی صرف خارج شد و به‌کلی به سمت یک رویکرد کاملا تربیتی در این حوزه کشیده شد. این مسأله، چیزی است که به نظر می‌رسد در زمان مناسبی انجام شده و باید آن را به فال نیک گرفت. بخش مهمی از برنامه‌های استعدادیابی این مسأله را مد‌نظر قرار داده‌اند که رفتن به سمت کودک برای استعدادیابی باید با ملاحظه خاصی صورت گیرد چراکه می‌تواند آسیب‌های بسیاری به همراه داشته باشد.

هرچند باید به این نکته هم توجه داشت که فراهم‌کردن زمینه لازم برای بروز استعداد یک کودک یا نوجوان با قرار دادن آن در معرض محک و ایجاد رقابت، متفاوت است. بسیاری از برنامه‌هایی که تلاش خود را برای رشد استعداد کودک یا نوجوان قرار داده‌اند، فارغ از یک فضای رقابتی و به دور از ایجاد حس منفی در کودکان است. بخش مهمی از تلاش برنامه‌سازان این بوده که فرصتی فراهم باشد تا کودک یا نوجوان امروز، توانمندی خود را به محک تجربه بگذارد. درعین‌حال، بخشی از برنامه‌های فعلی، در حال محک استعداد کودک یا نوجوان در حوزه‌ای است که نیاز به مهارت جمعی دارد. مثلا کمی قبل صحبت از آن شده بود که قرار است برنامه استعدادیابی در حوزه سرود، طراحی و اجرا شود. این مسأله می‌تواند در کنار محک یک تجربه برای نوجوان امروزی، او را با مهارت‌های کافی برای یک همکاری و قرار گرفتن در جمع برای رسیدن به هدف، آشنا کند. تنها در این صورت است که می‌توان آزمودن استعداد یک نوجوان را با آموزش یک مهارت جمعی همراه کرد تا آسیبی به او در خلال محک‌خوردن استعداد وارد نشود.

آنچه درباره برنامه اعجوبه‌ها گفتیم هم همین مسأله بود. این برنامه ابتدا کار خود را از یک برنامه استعدادیابی شروع کرد و به مرور به سمتی رفت که دیگر می‌توان آن را برنامه‌ای جمعی و برای ایجاد نشاط در کودکان دانست. کودکانی که شاید در فصل اول این برنامه تنها به محک استعداد خود مشغول بودند و حالا و در فصل‌های جدید، همراه بازی با هم‌سن‌و‌سالان خود، به کسب تجربه در مهارت‌های اجتماعی می‌پردازند و بررسی استعداد به یک بازی جمعی و رشد مهارت‌های اجتماعی کودکان تبدیل شده است.

روزنامه جام جم