کاری نکنید سگ‌های ولگرد ناراحت شوند

در کوهستان‌های شمال تهران، سگ‌ها مثل قارچ می‌رویند و تکثیر می‌شوند، همان‌جا کنار آدم‌ها تولیدمثل می‌کنند و همان‌جا به دست آدم‌هایی مشکوک تغذیه و تیمار می‌شوند. ساکنان منطقه درکه به‌تازگی طوماری امضا کرده‌اند و برای خلاصی از این وضع دست به دامان شورایاری، شهرداری و سامانه 137 شده‌اند اما تا امروز واکنشی ندیده‌اند. یکی از اهالی، عکس‌های دلخراش سگ‌گزیدگی‌ها را برایمان ارسال می‌کند و فیلم‌هایی که شکار لحظه‌اند و سگ‌ها را هنگام حمله نشان می‌دهند در اختیارمان می‌گذارد. از سوی دیگر در حرکتی مشکوک بنرهایی از سوی حامیان سگ‌ها در منطقه درکه به‌وفور توزیع شده که 36 حالت رفتاری سگ‌ها که نشانگر حال روحی آنهاست را به مردم محل آموزش می‌دهد تا اهالی یاد بگیرند کاری نکنند که سگ‌ها ناراحت یا عصبانی شوند! خلاصه درکه تهران جولانگاه سگ‌هاست و اهالی محل چاره‌ای ندارند جز این‌که پاورچین بروند تا خلوت سگ‌ها به‌هم‌نخورد.

اما تنها درکه نیست که از این وضع رنج می‌برد چون قلمرو سگ‌های بی‌صاحب چنان گسترده شده که دور تا دور شهر و استان تهران را درنوردیده به‌طوری‌که مردم کوهسار و شهرک قائم همان رنجی را می‌برند که مردم شهرهای جدید پردیس و پرند اما در این ماجرا چند چیز اشکال دارد و جور در نمی‌آید، این‌که چرا شهرداری‌ها دست روی دست گذاشته‌اند و دستگاه‌های بازرسی و نظارتی نیز سکوتی تامل‌برانگیز اختیار کرده‌اند درحالی‌که گروه‌های حامی سگ‌ها مثل دایه‌هایی مهربان بسیار فعالند.

شهرداری: بی‌اعتنا نیستیم مشکل چندبعدی است

مراجعات مکرر به شهرداری مناطق، بالا و پایین‌رفتن پله‌های شورایاری‌ها و از این دفتر به آن دفتر رفتن و نامه نوشتن و درخواست‌های شفاهی پیاپی و حتی متوسل‌شدن به نماینده‌های مردم در شوراهای شهر تابه‌حال برای حل معضل سگ‌های ولگرد کارساز نبوده است؛ طوری که کم مانده در برخی مناطق، مردم تهران خانه و کاشانه را رها کرده و رحل اقامت در نقطه‌ای امن‌تر بیفکنند. البته جاهای دیگر نیز از دست سگ‌ها چندان امنیتی ندارد،‌ مثل شهرک ابریشم حصارک که زیرمجموعه شهرداری چهارباغ است و یکی از ساکنان مسکن مهر 10هزار واحدی آن در گفت‌وگو با ما از جولان سگ‌هایی می‌گوید که در نبود فضای بازی و تفریح برای بچه‌ها به بازیچه‌های آنها تبدیل شده‌اند که گاهی کار با زخمی‌شدن کودکان به جاهای باریک می‌کشد.

در شهر تهران چند ماهی است وظیفه سروسامان دادن به این اوضاع از شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل گرفته و به سازمان مدیریت پسماند سپرده شده؛ یک جابه‌جایی مسئولیت که علتش قابل درک نیست. گفت‌وگو با مسئولی در این سازمان نیز برای ما میسر نشد اما وقتی با عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران صحبت کردیم موضع شهرداری و گیر و گور کار تا حدی دست‌مان آمد. او به ما گفت که شهرداری نسبت به جمع‌آوری سگ‌های ولگرد بی‌اعتنا نیست چون در این حوزه، هم دغدغه دارد و هم مطالبه جدی مردم در مناطق مختلف است که باید پاسخ داده شود. محمدخانی اما از یک «اما» حرف زد که دقیقا گره کار در همان است.

او گفت: «گروه‌هایی هستند که فشار می‌آورند و اجازه جمع‌آوری سگ‌ها را نمی‌دهند و درعین‌حال با غذادادن به آنها باعث تکثیرشان می‌شوند. همچنین برخی پیمانکاران این سگ‌ها را از مناطق دیگر جابه‌جا کرده و به تهران می‌آورند، ضمن این‌که برخی گروه‌ها و NGOها، ‌ادبیاتی را جا انداخته‌اند که غذادادن به سگ‌های ولگرد برای عده‌ای تبدیل به ارزش شده است.» این گفته‌های محمدخانی، با تصاویر بنرهایی که در اختیار ما گذاشته شده تطابق زیادی دارد، بنرهایی که از سوی حامیان سگ‌ها در منطقه درکه به‌وفور توزیع شده که 36 حالت رفتاری سگ‌ها که نشانگر حال روحی آنهاست را به مردم محل آموزش می‌دهد تا اهالی یاد بگیرند کاری نکنند که سگ‌ها ناراحت یا عصبانی شوند!

پای پول‌های کلان در میان است

اما آیا شهرداری تهران که شخص اول آن در جلسات هیات دولت حاضر می‌شود و جایگاه قرص و محکمی در قانون دارد، آن‌قدر ضعیف است که توان مقابله با حامیان و NGOهای اخلالگر را ندارد؟

در پاسخ به این سوال، سخنگوی شهرداری به ما گفت اینها ناگهان در شمار زیاد مقابل ساختمان شهرداری مناطق و نواحی تجمع می‌کنند و سروصدا راه می‌اندازند و تا به خواسته‌شان نرسند ساکت نمی‌شوند.

مهدی نبی‌یان، پژوهشگر حیات‌وحش که مطالعات عمیق و اسناد دقیقی در مورد پرونده سگ‌های ولگرد دارد نیز این وضع را تایید می‌کند و از حامیانی می‌گوید که در قالب تشکل‌های مردم‌نهاد، بدون مجوز اما با قدرت یک مافیای سازمان‌یافته مانع جمع‌آوری سگ‌ها توسط ماموران شهرداری می‌شوند و شیشه خودروهای آنها را می‌شکنند و با چاقو به ماموران حمله می‌کنند.

او حتی به اتفاقی که دو سال پیش در بهبهان رخ داد اشاره می‌کند که خلاصه‌اش این است: جمع‌آوری سگ‌ها برای انتقال به یک پناهگاه استاندارد و سپس حمله شبانه حامیان به این پناهگاه و تیراندازی‌کردن و فراری‌دادن همه سگ‌ها. اما این‌که چرا افراد به‌ظاهر حامی مایلند سگ‌ها در شهرها رها باشند و تا می‌توانند تولیدمثل کنند یک ماجرای پیچیده دارد که ریشه‌اش در پول‌های هنگفتی است که جابه‌جا می‌شود.

نبی‌یان دراین‌باره به ما می‌گوید: «از دید این افراد هر سگ ولگرد یک منبع درآمد است که می‌توانند به نام حمایت از آنها در صفحات مجازی‌شان از مردم پول بگیرند که در تهران حداقل150 مورد از این پیج‌ها وجود دارد که به اذعان خودشان ماهانه 30 تا 50میلیون تومان کمک مردمی دریافت می‌کنند.» این کارشناس تاکید می‌کند مدارکی در دست دارد که این حامیان صوری خودشان دست‌وپای سگ‌ها را می‌شکنند و با انتشار فیلم‌هایی از این صحنه از احساسات جریحه‌دارشده مردم برای کسب درآمد استفاده می‌کنند و سهمی از این پول‌ها را برای شبکه‌های فارسی‌زبان که رهبر این جریانند،‌ارسال می‌کنند.

به نام سگ‌ها و به کام رسانه‌های فارسی‌زبان

حامیان سگ‌های ولگرد که خودشان را NGO، سمن یا سازمان مردم‌نهاد معرفی می‌کنند به اذعان کارشناسانی که فعالیت آنها را رصد می‌کنند هیچ‌کدام از این عنوان‌ها نیستند مگر تشکیلاتی عمدتا بی‌مجوز و مشکوک که سازمان‌یافته‌تر از هر تشکیلاتی کار می‌کنند و مراودات مالی بسیار مشکوکی دارند.

کسانی که در حوزه محیط‌زیست و حیات‌وحش، مجوزهای قانونی سمن بودن را دریافت کرده‌اند، توضیح می‌دهند که اگر قصد کنند برای انجام کاری خیرخواهانه به نفع حیوانات در صفحات شخصی‌شان از مردم کمک مالی بگیرند ناظران بلافاصله دست به کار می‌شوند و این صفحات را می‌بندند چون دریافت هرگونه کمک از طریق فضای مجازی به مجوزهای قانونی نیاز دارد. در عوض حامیان سگ‌های ولگرد به‌راحتی در شبکه‌های مجازی و به‌خصوص در اینستاگرام جولان می‌دهند و از طریق حساب‌های داخلی از مردم پول می‌گیرند.

بحث‌برانگیزتر این‌که با وجود تحریم‌های سنگین علیه کشورمان که تبادلات مالی با کشورهای خارجی را سخت کرده است، این حامیان، کانال‌هایی برای دریافت کمک‌های مالی خارجی دارند و به‌راحتی، هم از آنان بودجه می‌گیرند و هم درآمدهای کسب شده به نام حمایت از سگ‌ها را به‌دست حامیان آن‌ور آبی خود می‌رسانند.

به همین علت است که دلسوزان این حوزه و کسانی که به‌صورت تخصصی در این وادی کار می‌کنند خواستار ورود جدی دستگاه‌های نظارتی و بازرسی‌اند زیرا به‌زعم آنها این که هنگام جمع‌آوری سگ‌های ولگرد،‌ گروه‌های به‌ظاهر حامی زودتر از ماموران شهرداری در محل حاضر می‌شوند و به‌مثابه افرادی آشوب‌طلب و یاغی، به ماموران حمله می‌کنند و مانع جمع‌آوری سگ‌ها می‌شوند به همان اندازه محل بحث و بررسی است که جمع‌آوری آزادانه کمک‌های مالی به نام سگ‌ها و به کام رسانه‌های فارسی‌زبان خارج‌نشین.