فرش قرمز زیر پای حفاران

در روزهای گذشته ۴۶نماینده مجلس، طرحی با عنوان «استفاده بهینه از اشیای باستانی و گنج‌ها» را ارائه کرده‌اند که به نظر می‌رسد در صورت تصویب آن، آسیب‌های اساسی برای اشیای باستانی کشف شده در محوطه‌های حفاری در پی‌خواهد داشت.

در ماده۳ این طرح اعلام شده وزارت میراث فرهنگی موظف است به دارندگان مدرک مرتبط با باستان‌شناسی و تاریخ در سطح کارشناسی ارشد، مجوز کاوش دهد.

این درحالی است که حفاری در این محوطه‌ها باید زیر نظر وزارت میراث فرهنگی و دانشکده‌های باستان‌شناسی انجام بگیرد تا ضمن جلوگیری از هرگونه سوء استفاده و آسیب رساندن به اشیای مکشوفه، تجربه حفاری و استخراج نیز ثبت شود و به سایر نهادهای علمی انتقال یابد.

نکته مهم‌دیگر این که اساسا حفاری نکردن در یک محوطه به این دلیل است که دانش باستان‌شناسی بخش‌هایی را به صورت دست نخورده باقی می‌گذارد تا در آینده با دانش بیشتری کشف و بررسی شوند. مزایایی که برای این طرح برشمرده شده، کاملا حاکی از درک نشدن ارزش معنوی اشیای تاریخی است.

نبود آگاهی نسبت به این موضوع را می‌توان حتی از نام این طرح متوجه شد. نفس اطلاق کلمه «گنج» به اشیای تاریخی و کاربرد عبارت «بهینه سازی» به معنای تبدیل این آثار به پول، بدون در نظر گرفتن ارزش معنوی آنها نیز بیانگر نشناختن این حوزه از سوی ارائه کنندگان طرح است.

همین دیروز ۶۱نفر از استادان باستان‌ شناسی دانشگاه‌های سراسر کشور در نامه‌ای سرگشاده به رئیس مجلس شورای اسلامی در خصوص این طرح ابراز نگرانی کرده و خواهان لغو آن شدند.

در بخشی از این نامه هم عنوان شده، باستان‌شناسان فعال در حوزه کاوش‌های میدانی در ایران نه‌فقط ملزم به تحصیل در رشته باستان‌ شناسی به مدت حداقل ۱۱سال (تا اخذ مدرک دکترا) بوده، بلکه صرف در دست داشتن مدرک دکترا نیز آنان را مجاز به انجام کار کاوش نمی‌سازد.

روزنامه جام جم