نقش کمیک در تبلیغات برندها

در سال‌های اخیر، داستان‌های مصور در بسیاری از نقاط جهان، به یک روش برای بازاریابی و فروش محصولات تبدیل شده‌اند. اما آیا واقعا داستان‌های مصور، می‌توانند تاثیری در بازاریابی و فروش داشته باشند؟

انسان‌ها از گذشته دور تا به امروز به داستان علاقه‌مند بوده و هستند. داستان‌ها گونه‌های متنوعی دارند اما یکی از نمونه‌های جذاب داستان‌ها، کمیک است.

این گونه داستان‌ها که به‌طورمعمول مصور هستند و محتوای متنی کمی دارند (یا ندارند) بیشتر در کشور ژاپن طراحی و تولید می‌شوند البته جالب است بدانید این نوع داستان‌ها به ژاپن محدود نشده و هر کشور با توجه به فرهنگ و زبان خود، نمونه‌های دیگری از کمیک را تولید کرده است. در کشور ما ایران هم هستند افراد خلاقی که در این زمینه فعالیت می‌کنند.

کمیک به‌طور معمول، رشته تصاویر به هم پیوسته است که حالت نقاشی دارند، این تصاویر در عین حال که به هم متصل هستند، هر کدام معنا و مفهوم واحدی دارند. این رشته تصاویر در کنار هم معنا و مفهوم داستان‌گونه دارند.

کمیک در بازاریابی و تبلیغات

در سال‌های اخیر، کمیک نقش مؤثری در بازاریابی و تبلیغات داشته است. داستان‌سرایی برای برندها و محصولات، سال‌های زیادی است که باب شده و داستان‌های کمیک به عنوان یکی از نمونه‌های داستانی، در چند سال اخیر، جای خود را در صنعت تبلیغات و بازاریابی باز کرده است. داستان‌های کمیک مانند دیگر داستان‌ها از یک یا چند قهرمان یا گاه ابرقهرمان تشکیل شده است.

از طرف دیگر روایتگری داستان به‌طور معمول با عبارات و کلمات کوتاهی است، بنابراین خسته‌کننده نیست. در بسیاری از موارد با یک نگاه ساده و چند دقیقه‌ای به هر صفحه می‌توان به داستان آن پی‌برد. همین مزیت‌ها کمک کرد تا بسیاری از برندها، کسب‌وکارها و مؤسسات تبلیغاتی، از کمیک در بازاریابی و تبلیغات استفاده کنند.

روش استفاده از کمیک‌ های مشهور

کمیک‌های بسیار زیادی در جهان مورد استقبال و اقبال عمومی قرار گرفته‌اند. اولین روش و شاید ساده‌ترین روش استفاده از کمیک در تبلیغات، استفاده از همین کمیک‌های مطرح است.

در این روش، برندها یا مؤسسات تبلیغاتی، محصول مد نظر خود را در بخشی از یک کمیک مطرح قرار می‌دهند. در واقع آنها سوار بر یک کمیک محبوب، محصول خود را به نمایش درمی‌آورند. به این ترتیب کسب‌وکارها می‌توانند مخاطب هدف کمیک‌های محبوب را شناسایی کنند.

اگر مخاطب هدف کمیک‌ها، با مخاطب هدف کسب‌وکار و محصولی که قرار است تبلیغ شود یکی باشد، کمیک محبوب بهترین گزینه است تا کسب‌وکار با معرفی محصول خود در این داستان، بتواند بازار خوبی برای محصول خود پیدا کند.

فرض کنید کسب‌وکاری که در حوزه نوشیدنی فعالیت می‌کند، یک داستان کمیک معروف را که در آن قهرمان داستان با خوردن یک نوشیدنی قدرت بسیار زیادی پیدا می‌کند انتخاب می‌کند و به جای نوشیدنی داستان، نوشیدنی تولیدی خود را به افراد نشان می‌دهد. به این ترتیب، به‌طور غیرمستقیم افرادی که این کمیک معروف را می‌شناسند جذب می‌شوند تا داستان جدید را بازخوانی کنند و با دیدن تصویر نوشیدنی به‌احتمال‌زیاد علاقه‌مند می‌شوند که از محصول خریداری کنند.

روش تولید کمیک‌های خاص برند

برخی از کسب‌وکارها، مثل شرکت نایکی، برای تبلیغات خود از جنس کمیک، تصمیم به طراحی و پیاده‌سازی کمیک جدید می‌گیرند. نایکی یک داستان جدید مرتبط با محصولات خود را با یکی از نویسندگان مطرح در حوزه کمیک، ایجاد کرده است.

افرادی که علاقه‌مند به مطالعه کمیک هستند، مخاطبان خوبی برای خرید محصولات نایکی هستند. همین مساله باعث شده تا نایکی تصمیم به طراحی و اجرای یک کمیک جدید با محوریت محصولات خود بگیرد.

اگرچه این روش هزینه بیشتری نسبت به روش قبلی دارد اما وجود یک داستان جدید، فرصت بیشتری برای معرفی محصولات را در اختیار برندها قرار می‌دهد. البته اگر طراحی این داستان به قدری قوی نباشد که بتواند مخاطب حرفه‌ای کمیک‌خوان را جذب کند، به‌احتمال‌ زیاد این نوع تبلیغ بازدهی خوبی نخواهد داشت.

طنز و ترس

یکی از مسائل مهم که موجب شده بسیاری از کسب‌وکارها وارد فضای کمیک نشوند، ترس از طنز است. اکثر کمیک‌ها، درونمایه طنز دارند، همین مساله باعث جذابیت آنها شده است. اما بسیاری از کارشناسان تبلیغات براین باورند که استفاده از کمیک برای محصولات جدید ممکن است نتیجه خوبی نداشته باشد.

گروه دیگر طنز را باعث دیده‌شدن می‌دانند و از نگاه آنها همین درونمایه طنز است که باعث به یادسپاری داستان‌های کمیک شده است. البته همه داستان‌های کمیک هم درونمایه طنز ندارند اما بسیاری از صاحبان کسب‌وکارها و مؤسسات تبلیغاتی از ترس این‌که طراحی کمیک محصولات شرکت‌ها، موجب سوژه‌ای برای طنز نشود، از کمیک برای تبلیغ محصولات و خدمات خود استفاده نمی‌کنند.

نمونه‌های وطنی

جعبه محصولاتی که از خریدهای اینترنتی دریافت می‌کنیم، معمولا استفاده چندانی ندارند. جالب است بدانید که در چند ماهه اخیر برخی از کسب‌وکارهای اینترنتی فروش کالا، برخی از رستوران‌ها، برخی از فروشندگان محصولات فرهنگی و... با استفاده از کمیک جعبه‌های خود را جذاب‌تر کرده‌اند.

آنها با استفاده از همین روش توانسته‌اند داستان‌های مد نظر خودشان در مورد برند، محصولات خدمات بیان کنند. اگر چه فضای روی جعبه محصولات، فضای چندان زیادی نیست اما استفاده از کمیک می‌تواند در جذاب‌تر شدن آن کمک شایانی کند.

همچنین کاربران و مشتریان با دیدن و خواندن داستان‌های کمیک روی جعبه می‌توانند اطلاعات بیشتری نسبت به برند و محصولات آن به‌دست آورند.

گونه‌های متنوع کمیک

داستان‌های کمیک فقط در تبلیغات سنتی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. این روزها نمونه‌های جذاب دیجیتالی کمیک هم در صنعت تبلیغات مورد استفاده قرار گرفته است. به‌عنوان مثال تیزرهای تبلیغاتی بسیاری از برندها، با استفاده از کمیک طراحی و پویانمایی شده‌اند.

همچنین صفحات شبکه‌های اجتماعی برخی از برندها، با استفاده از طرح‌های کمیک طراحی و پیاده‌سازی شده‌اند. برخی از سایت‌های کسب‌وکارها نیز برای بیان اهداف برند و معرفی افراد و خدمات و محصولات، از داستان‌های کمیک استفاده کرده‌اند.

داستان‌های کمیک، برای بزرگسال و کودک، برای باسواد و بی‌سواد، برای افراد علاقه‌مند به طنز یا افراد جدی و... می‌تواند جذابیت خاص خود را داشته باشد.

دلیل واضح است، کمیک ساده، بصری، روایتگر و داستان‌محور است. این موارد پایه‌های قوی برای جذابیت هر داستان و طرحی هستند و کمیک همه آنها را یکجا دارد.

محسن سمسار‌پور - پژوهشگر حوزه فناوری اطلاعات / ضمیمه کلیک روزنامه جام جم