شعر در خانه ملت

در بسیاری از جلسات علنی، در هنگام بررسی صلاحیت وزیران، در نطق‌های پرشور، مهم و تاریخی که در دوره‌های مختلف مجلس شورای ملی و اسلامی نمایندگان با بهره گرفتن از سروده‌های شاعران سعی کرده اند منظورشان را از  زبان شاعران به گوش مردم برسانند. این البته طبیعی است چراکه فرهنگ عمومی مردمان کشورما با شعر گره خورده است. شعر در زبان روزمره، ارتباطات بین فردی و لحظه به لحظه زندگی ایرانیان جاری و ساری است. ایرانیان با شعر، ضرب المثل‌هایی ساخته اند و منظور خود را به زبان کنایه به یکدیگر تفهیم کرده اند. شعر، به شکل فال آرزو‌ها و امید‌های مردم ایران را در طول قرن‌ها شکل داده است و عجیب نیست نمایندگان مجلس برای تأثیرگذاری بیشتر سخنشان از همین هنر استفاده کنند.

البته در دوره‌هایی این حضور، از حد اعتدال خارج شده است و به شکلی از طنز نزدیک شده است. به یاد داریم فریاد‌های احسنت احسنت نمایندگان در حین شعرخوانی جهانبخش محبی نیا نماینده جدی تکاب، شاهین دژ ومیاندوآب در دوره قبل مجلس باعث عصبانی شدن او شد. محبی نیا که مشغول خواندن بخش‌هایی از شعر معروف زمستان اخوان ثالث بود، وقتی تشویق‌های همراه با مطایبه همکارانش را شنید از آنان خواست، این کار را نکنند و حسابی دلخور شد.

در مجلس دهم، شعر حسابی پررنگ بود و خیلی از نمایندگان بخصوص نادر قاضی پور احساس می‌کردند شاعر هم هستند. البته این احساس واقعیت نداشت چرا که وقتی با سروده‌های آنان مواجه می‌شدیم، با غلط‌های زبانی، اشکالات زبانی و قافیه همراه بود. البته گاهی برخی از این طبع آزمایی‌ها چیز‌های بدی از کار در نمی‌آمد. مثل این رباعی کاظم دلخوش نماینده مجلس دهم که در هنگام بررسی لایحه برنامه ششم توسعه، سرود:

ما یار همیم پس من و تو نکنیم 

  با «دو دو»‌ی خود بنشین و پاشو نکنیم

همسنگر خوب! همصدایی خوب است

در موقع چارچار، دو دو نکنیم!

البته صحبت کردن درباره رابطه میان شعر و مجلس، بدون نام بردن شاعرانی که در دوره‌های مختلف مجلس به نمایندگی مردم انتخاب شده‌اند، کامل نیست. البته که در صدر همه، نام بلند ملک الشعرای بهار می‌درخشد.

او در دوره‌های سوم، چهارم، پنجم، ششم و پانزدهم به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد و از نمایندگانی بود که به شدت مخالف رضاخان و قدرت گرفتن او بود. گرچه پس از قبضه سلنطت به دست رضاخان، در دوره کوتاهی به وزارت معارف کابینه قوام السلطنه رسید.

یکی دیگر از شاعران مشهور که در دوره‌ای نماینده مجلس بود،  میرزا محمد فرخی‌یزدی است که در دوره هفتم مجلس به عنوان نماینده مردم یزد انتخاب شد. او شاعری ضد استبدادی بود که مخالفتش را با رضاخان تا پایان عمر حفظ کرد و عاقبت جان بر سر همین مبارزه جویی گذاشت و در سال ۱۳۱۸ در زندان به قتل رسید.

در دوره‌های پس از پیروی انقلاب اسلامی هم چند نفر از چهره‌های آشنای شعر امروز به کرسی نمایندگی مجلس رسیدند. از همه مشهورتر فاطمه راکعی نماینده تهران در مجلس ششم است و البته باید از سید نظام مولاهویزه نماینده دشت آزادگان و هویزه در دوره هفتم، مجتبی رحماندوست نماینده دوره نهم از تهران و  حسین میرزایی نماینده اصفهان در دوره اول مجلس شورای اسلامی نیز نام برد.