به گزارش
جام جم آنلاین، کسی نیست که در شبکههای اجتماعی یا از طریق مراجع رسمی چیزی درباره این مشکل نشنیده باشد. بحرانی که اگرچه فعلا در خوزستان بیشتر از سایر مناطق ایران خودش را نشان داده، اما طبق گفته کارشناسان کمکم در کل کشور هم مشاهده خواهد شد. در چنین شرایطی وظیفه شهروندان چیست؟ هریک از ما چه کاری میتوانیم برای حل این مشکل انجام دهیم؟
صرفهجویی
چه الان و چه هر وقت دیگری، چه در کشورهای پربارش با آب کافی و چه در کویر سوزان، وظیفه ما درست مصرف کردن منابع است. اسراف کردن و مصرف بیرویه آب در هر شرایطی نکوهش شده است.
این روزها البته این مساله اجتماعی بیشتر خودش را نشان میدهد. شاید فکر کنید با کم بازکردن شیر آب موقع ظرف شستن که کارون پر نمیشود. بله واقعا با این یک پارچ آبی که شما کمتر مصرف کنید هیچ رودخانه و تالاب و چشمهای پر نخواهد شد، ولی همین عدد اندک را در تعداد شهروندان و در تعداد روزهای سال باید ضرب کنید تا ببینید چقدر خواهد شد.
کوتاهکردن زمان حمام، مدیریت آب مصرفی موقع ظرفشستن، نشستن ماشین یا آبپاشی دم خانه با آب شرب و... نکاتی است که همه میدانیم، اما باید خودمان را ملزم کنیم توجه بیشتری به آن داشته باشیم.
آگاهی
اول اینکه باید بخوانیم و بخوانیم و بخوانیم. دست به دست کردن یک مطلب در شبکههای اجتماعی که معلوم نیست چه کسی و با چه نیتی تهیه کرده راهحل مطلوبی برای باخبر شدن از مشکل نیست. دیدن مداوم تصاویر خشکسالی و رنج مردمان هم مشکل آنها را حل نمیکند. (هرچند خبر داشتن از شرایط هموطنانمان مهم است، اما دلسوزی صرف بدون هیچ واکنشی دردی را از مشکلاتشان دوا نمیکند.) دسترسی به اینترنت و اخبار کار جستوجو را راحت کرده. خوبیاش هم این است که لازم نیست چرخ را از اول اختراع کنیم و برویم سراغ مطالب خیلی علمی که خواندنش برای عموم سخت است.
محیط زیست آنقدر طرفداران خاموش دارد که زحمت تبدیل این مطالب علمی به مطالب قابل فهم را قبلا کشیدهاند؛ بنابراین اول از همه باید منابع معتبر و افراد سرشناس حوزه مورد نظر (در این مورد یعنی حوزه محیطزیست) را پیدا کرده و واکنش آنها را به این موضوع ببینیم. صحبتهای خبرنگاران مختلف را بشنویم و حرف مردم محلی را که با مشکلات دستو پنجه نرم کردند در شبکههای اجتماعی بخوانیم. با این کار به یک جمعبندی میرسیم و درک درستتری از شرایطمان خواهیم داشت.
مطالبه
خدا را شکر احساس مسوولیت در مملکت ما و بین شهروندان زیاد است. تجربه این سالها نشان داده در هر بحرانی مردم صف اول هستند تا با ارسال تجهیزات یا کمک نقدی برای بهبود شرایط هموطنانشان کاری کنند.
از آتشسوزی جنگلها تا تجهیزات کرونا، از سیل تا زلزله همه جا مردم حضور پررنگی داشتند. اما جنس بحران آب کمی با بحرانهای قبلی متفاوت است.
بلایای طبیعی یا همین کرونا ناگهانی نازل میشود و در مدت زمان کوتاهی با کمک مردم میتواند تاثیراتش کم شود. ولی مساله آب و خشکسالی چیزی نیست که ما بتوانیم به راحتی مسائل قبلی راهحلش را پیدا کنیم. اینجاست که آگاهی به کار خواهد آمد.
با دانستن نوع بحران و ریشههای آن راحتتر میتوانیم برای حل مشکل قدم برداریم و کمتر احساسی عمل کنیم. مثلا در این مورد خاص ما مسوول سدسازی نیستیم و کاری برای کمتر شدن شوری آب نمیتوانیم بکنیم.
خشکسالی و بارش کمتر به دست ما حل نخواهد شد، اما تغییر جنس خواستههایمان از مسوولان و حساسیتمان به مسائل محیطزیستی میتواند کمک کند تا در تصمیمگیریهای سطح کلان این مطالبه شهروندان شنیده شود.
آگاهسازی دیگران
وظیفه ما به عنوان شهروند این است که این آگاهی را به بقیه هم منتقل کنیم. آنچه را که از این بحران فهمیدهایم باید با کسانی که شاید دسترسی مناسبی به رسانهها ندارند یا تا پیش از این به این مسائل توجهی نداشتند در میان بگذاریم.
با زبان خوش و دوستانه به کسانی که در مصرف آب اسراف میکنند تذکر بدهیم و آنچه را که میدانیم با آنها در میان بگذاریم. واضح است که درگیر شدن مردم با همدیگر در شبکههای اجتماعی و دامن زدن به اختلافات قومی هیچ تاثیری در حل مشکل ندارد. پس باید حواسمان جمع باشد تا با واکنشهای احساسی به دام این ماجرا نیفتیم و «ما» بودن همه ایرانیان در کنار هم یادمان نرود و آن را به بقیه هم گوشزدکنیم. به بچهها هم باید احساس مسؤولیت نسبت به محیطزیست و دوستی با آن را یاد بدهیم. علاوه بر آن یک نکته مهم دیگر هم هست که باید به بچهها آموخت و آن هم شیوه درست پیگیری خواستهها و مطالبات است.
حواسجمع باشیم
در نهایت هم اینکه درست است که الان بحران آب مطرح شده و در اولویت است. اما خوب است به بهانه همین موضوع به همه قضایای مربوط به محیط زیست بیشتر دقت کنید.
از جدا کردن زبالهها و تلاش برای تولید زباله کمتر گرفته تا نگهداری بهتر از پوشش گیاهی شهر و همراهی در فعالیتهای محیط زیستی.
ضمیمه چاردیواری روزنامه جام جم