رسانه، رکن مبارزه با فساد

فساد نقطه‌ای است که بردارهای منفی و مثبت در برابر هم قرار گرفته‌اند و شر توانسته بر خیر پیروز شود.

مثلا خود مفسد اقتصادی یک بردار است، حامیان سیاسی او یک بردارند و نهادهای نظارتی و افکار عمومی بردار دیگری است؛ مساله‌ای که ما داریم این است که رسانه به عنوان یک بردار در این دعوا غایب است و در صحنه حاضر نمی‌شود تا فساد تضعیف شود.

اخلالگران نظام اقتصادی یک ویژگی که دارند این است که در یک اتاق تاریک و دور از رسانه‌ها هستند و به فساد مشغولند و از این قرارگیری در تاریکی استفاده می‌کنند تا حمایت افراد متصل به قدرت را به دست آورند. فرضا به یک وزیر یا نماینده مجلسی نزدیک می‌شوند و آنها هم بدون آن‌که از رفتارهای غیرقانونی این فرد مطلع باشند از او به عنوان یک فعال اقتصادی حمایت می‌کنند در حالی که اگر رسانه نسبت به مال‌اندوزی مشکوک چنین فردی حساسیت به خرج می‌داد و او را افشا می‌کرد دیگر نمی‌توانست به این راحتی در تاریکخانه فساد قرار گیرد. یک نمونه عینی اگر بخواهم برای چنین موردی مثال بزنم یکی از بدهکاران کلان بانکی است که نامی از او در رسانه‌ها دیده نمی‌شود و فرد توانسته بود به یکی از وزرا نزدیک‌شود.

وقتی هم که مسئولان بانک از او می‌خواهند که پول را پس بدهد نزد آنها به آن وزیر زنگ می‌زند و شروع به خوش و بش می‌کند و این‌گونه مسئولان بانک از او حساب می‌برند و اجازه می‌دهند که بدهی‌اش را پس ندهد.

اما بعد از این‌که بنده روی او کار کردم و نامش در رسانه‌ها افشا شد دیگر هزینه حمایت از او برای آن مسئول بالا رفت و آن حمایت‌ها قطع شد و امروز این فرد در زندان اوین است. یعنی بردار رسانه وارد دعوای بردارها شد و بردار حامیان بدهکار بانکی را خنثی کرده و مساله حل شد.

ما یک پرونده دیگر کار کردیم که جوانی 25 ساله بدون هیچ سابقه اقتصادی و با یک میلیون تومان سرمایه شرکتی را به ثبت رساند و از بانک 250 میلیارد تومان بدون طی کردن مراحل قانونی وام گرفت که طبیعتا مورد مشکوکی بود.

من به عنوان یک خبرنگار سراغ بانک رفتم، حتی با دوربین مخفی مقابل خانه این فرد و محل کار او رفتم و نهایتا فهمیدم این آدم کارگر یک مغازه است و صاحب مغازه داماد یکی از سهامداران عمده همان بانک است! پس از این کشف فساد و انتشار آن در رسانه‌ها پرونده مورد نظر با سرعت بیشتری پیگیری شد و امروز این پول به بیت‌المال برگشته است. همه این اتفاقات در بستری به نام خبرنگاری تحقیقی اتفاق می‌افتد؛ بررسی عمیق و تحقیقی روی مسائل جامعه و حل آنها از طریق کشف حقایق پنهان و انتشار آنها در رسانه‌ها. البته این راه چالش‌های خاص خود را دارد، از پیشنهاد رشوه گرفته تا تهدید و شکایت و ده‌ها مورد دیگر که جزو بدیهیات قضیه است و خبرنگار باید با شجاعت وارد میدان شود اما موضوع ناراحت‌کننده این است که حمایت لازم از رسانه‌ها و خبرنگارها برای ورود به این مسائل و دفاع از حقوق عمومی وجود ندارد. یعنی ما از بردارهای شر جز این انتظار نداریم، اما از بردارهای خیر انتظار حمایت و هم‌افزایی داریم.

میلاد گودرزی

خبرنگار