مرهم لیزری

به گزارش جام جم، با این‌حال، زخم‌ها همیشه آزار‌دهنده‌اند، چه زخم‌هایی که در ظاهر فرد ایجاد نازیبایی و آزار می‌کنند و چه زخم‌هایی که در اندام‌های درونی ایجاد می‌شوند. بی‌جهت نیست که زخم یکی از مشکلات اساسی در حوزه پزشکی محسوب می‌شود و تمام بیماری‌های پوست از زخم تشکیل می‌شود . حتی ناراحتی‌های معده اعم از التهاب و زخم معده، هپاتیت، بیماری‌های کلیوی و مغزی، همه ایجاد زخم کرده و در دفاع از بدن، ترمیم زخم است که سبب بهبود می‌شود. اما نکته اینجاست که مداخله پزشکی در بیشتر موارد برای ترمیم جای زخم‌ها لازم است‌. چرا که ترمیم نادرست زخم سبب اختلال در عملکرد اندام و کاهش کارایی عضو می‌شود. پای صحبت‌های دکتر حسین طباطبایی، فوق‌تخصص پوست و مو و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نشسته‌ایم تا در مورد این نوع مداخلات و ضرورت‌هایش بیشتر بدانیم.

برخی زخم‌ها خود به خود ترمیم نمی‌شوند؛ زخم‌هایی که به ‌اندازه کافی جریان خون برای ترمیم به آنها نمی‌رسد. یا وقتی فردی که دچار زخم شده، فقر تغذیه‌ای یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، کم‌خونی، سرطان‌های داخلی و... دارد.

همچنین زخم‌هایی که جسم خارجی در آنها وجود دارد و نتوانسته‌اند آن را خارج کنند و نیز زخم‌هایی که تحت فشار هستند مانند زخم بستر و نیز زخم‌هایی که عفونی شده‌اند نیز برای ترمیم به روش های کمک درمانی نیاز دارند .

کمک به ترمیم زخم‌ها

در زخم‌های حاد، روش‌های استاندارد جراحی از قبیل استریل کردن زخم، به‌هم رساندن لبه‌های زخم با بخیه و پانسمان مناسب. به ترمیم کمک می‌کند. در زخم‌های حاد معمولاروش‌های درمانی استاندارد جراحی کفایت می‌کند ولی در زخم‌های مزمن که مقاوم به درمان هستند مانند زخم‌های واریسی، زخم‌های دیابتیک و زخم‌های تحت فشار (زخم بستر) نیاز به درمان‌های جراحی و غیر جراحی وجود دارد. طی ده سال اخیر استفاده از لیزرهای کم توان، کمک زیادی به درمان زخم‌های مزمن صعب‌العلاج کرده است .

پاک‌کننده لیزری زخم‌ها

سه نوع لیزر برای ترمیم زخم به کار می‌رود که در نوع اول بافت باز شده جوش داده، ترمیم و لحیم می‌شود و این عمل بر اثر ایجاد گرما در بافت سبب تحریک کلاژن‌سازی و ساخت فیبری می‌شود.

هر روش لیزری می‌تواند ایراداتی داشته باشد که در این نوع از لیزر، حرارت به بافت‌های مجاور زخم نیز ممکن است آسیب برساند.

در نوع دوم لیزر، جوش دادن پوست از طریق حرارت انجام می‌گیرد که این حرارت نسبت به لیزر نوع یک کمتر به بافت‌های اطراف آسیب می‌رساند و در واقع حرارت باعث انعقاد بافت و افزایش کشش بافت دولبه می‌شود. در نوع سوم این لیزرها رنگی به بافت آسیب‌دیده اضافه سپس لیزر به آن تابیده می‌شود. بنابراین حرارت در رنگ ایجاد می‌شود و به بافت‌ها آسیب نمی‌رسد. لیزر نوع سه مؤثر از نوع یک و دو است.

البته طول درمان بستگی به شرایط زخم و شرایط جسمانی بیمار دارد و گاهی لازم است دفعات متعدد به فاصله زمانی چند هفته، لیزر درمانی را تکرار کرد تا بهبود بالینی قابل قبول حاصل شود.

لیزر درمانی بی‌عارضه نیست

احتمال سوختگی بافت‌های اطراف زخم طی لیزر درمانی وجود دارد چون اشعه لیزر از طریق ایجاد حرارت و انعقاد بافتی باعث جوش خوردن زخم می‌شود. پس حرارت زیاد ممکن است به بافت‌های اطراف زخم صدمه بزند، بویژه اگر توسط پزشک کار آزموده درمان نشود .

وقتی نباید زخم را به لیزر سپرد

در شرایطی که روش‌های استاندارد درمان زخم اثربخشی دارد نیاز به لیزر درمانی نیست، بویژه در زخم‌هایی که احتمال عود آن می‌رود و از نظر مادی یا امکان دسترسی مجدد بیمار به روش درمانی با لیزر محدود است‌. تمام زخم‌ها ابتدا باید با روش‌های استاندارد درمانی تحت معالجه قرار بگیرند. در صورتی‌که درمان استاندارد شکست بخورد باید لیزر درمانی را امتحان کرد .

درمان زخم‌ها مخصوصا زخم‌های مزمن، زمانی با لیزر درمان می‌شود که شکست درمانی داشته باشیم و بیمار به مراکز لیزر درمانی دسترسی داشته باشد و بتواند به دفعات مکرر درمان با لیزر را در صورت نیاز انجام دهد .

پونه شیرازی

دانش و سلامت