یادگار زخمم را پاک کنید !

چرا زخم از خود رد می‌گذارد؟

بروز جوشگاه یا جای زخم به عواملی مختلفی از جمله عمق، محل قرار گرفتن زخم،میزان کشش پوستی در آن محل، ارتباط با نقاطی که کشش پوستی دارد و نیز نقاطی که پوست فشار کمتری دارد، بستگی دارد.مثلا در ناحیه پیشانی، زخم عمودی جای زخم بدتری تا یک زخم افقی به جا می‌گذارد. همین طور سن و جنس ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و سرشت پوستی فرد در جوشگاه باقیمانده از زخم تاثیر دارد . معمولا جای زخم‌های عمیق، بخیه و سوختگی‌ها به صورت دائمی باقی می‌ماند، اما رد باقیمانده از آنها در طول یک دوره زمانی دو ساله کمرنگ و محو می‌شود. بی شک،پس از گذشت این مدت، احتمال محو شدن بیشتر جای زخم کم و بعید است.

جای زخم در مناطق آسیب‌پذیرتر بدن

جدای از آسیب‌پذیری شدیدتر پوست صورت نسبت به زخم‌ها و جراحات، برخی نواحی خاص بدن همچون سینه، کمر، لاله گوش و شانه در معرض ریسک بالاتر باقی ماندن جای زخم هستند. جای زخم‌هایی که روی زانوها و شانه‌ها ایجاد می‌شود، می‌تواند با گذشت زمان در نتیجه فرآیند درمان روی مفاصل متحرک قرار بگیرند یا پهن شوند.

رژیم پروتئینی برای بهبود جای زخم

مهم‌ترین ماده مغذی که در بهبود زخم و حتی جای آن می‌تواند موثر باشد، پروتئین است. افرادی که زخم‌هایشان دیر خوب می‌شود یا جای زخمشان کاملا از بین نمی‌رود، باید از گروه پروتئین‌ها روزانه دو تا سه واحد دریافت کنند. ویتامین‌ها، مانند ویتامین A و B و C نیز در سلامت لایه مخاطی پوست نقش موثری دارند. حداقل باید یک واحد در روز سبزی‌های سبزبرگ یا سبزی‌های رنگی تیره مصرف کرد. میوه‌ها بخصوص مرکبات و توت‌فرنگی نیز حاوی ویتامین C هستند که آنها نیز نقش مهمی در بافت کلاژن پوست به عهده دارند. ویتامین E نیز آنتی‌اکسیدانی است که تا حدی خاصیت الاستیته پوست را افزایش می‌دهد. فراموش نکنید عنصر روی نیز نقش مهمی در بهبود زخم دارند. مصرف غذاهای غنی از روی مانند انواع گوشت‌ها، غذاهای دریایی، حبوبات، شیر، تخم‌مرغ، بادام و تخم‌آفتابگردان در بهبود زخم و جای آن موثر است.

خوش به حال خوش گوشت‌ها

واقعیت آن است روند ترمیم زخم در بعضی افراد کندتر از دیگران صورت می‌گیرد و در اصطلاح این افراد خوش‌گوشت نیستند. عامل اصلی ایجادکننده چنین مشکلی ژنتیک است، اما عوامل دیگری مانند کم‌خونی‌های مختلف، کمبود روی و ویتامین C و مصرف برخی داروها نیز می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در ترمیم زخم یا باقی ماندن جای آن شود. معمولا بین هفت تا ده روز طول می‌کشد تا جراحتی بهبود یابد، اما عمق زخم،آلودگی و عفونت‌های جانبی نیز درطولانی شدن این زمان موثر هستند .

4 روش برای درمان جوشگاه

استفاده از داروی سیلیکون با مکانیسم‌های پیچیده و تا حدی ناشناخته همراه است. در واقع، مولکول سیلیکون از جوشگاه بدشکل جلوگیری می‌کند و نحوه و نوع مصرف متفاوت است .

لیزرها نیز در رفع جای زخم‌ها موثر هستند. البته از بعضی لیزرها در فاصله زمانی کوتاهی پس از ایجاد زخم باید کمک گرفت و از برخی دیگر از لیزرها نیز در فاصله زمانی طولانی تری استفاده شود .

تزریق‌های داخل زخم

استفاده از لباس‌های ضد جوشگاه که البته در سوختگی‌های عمیق و بر پایه تزریق استروئیدها صورت می‌گیرد و به همین علت ممکن است باعث تحلیل پوست نیز بشود. لباس‌ها برای قربانیان سوختگی و اسید پاشی با استفاده از فشار مناسب از ایجاد جوشگاه بدشکل جلوگیری می‌کند .

اگر این روش‌ها موثر نباشد (حداقل پس از 18 ماه) ترمیم از طریق جراحی ممکن است .

کمک به بهبود جای زخم

بخشی از راهکارهای پیشگیری از به جای ماندن جای زخم به متخصصان بازمی‌گردد. بر این اساس، زخم باید با دقت و حساسیت دوخته و ترمیم شود. عدم آسیب رسانی به بافت، ترمیم بدون کشش با استفاده از لایه‌های زیرین پوست و پیشگیری از خونریزی و عفونت باید بدقت از سوی متخصصان مورد توجه قرار بگیرد تا فشار کمتری به پوست وارد شود. ناگفته نماند معمولا جوشگاه ناشی از زخم‌های جراحی که با وسایل مناسب و استریل ایجادمی شوند، نسبت به زخم‌های ناشی از تصادفات بسیار کمتر است . بهبود جای زخم و بخیه یک فرآیند درمانی بسیار حساس است. مهم است که در این رابطه از متخصص جراحی پلاستیک درباره روش‌های درمانی قابل استفاده برای حذف جای زخم و جلوگیری از ایجاد جای زخم جدید کمک گرفته شود .بر اساس نوع و مدت زمان ایجاد جای زخم، بخیه و سوختگی، مجموعه‌ای از درمان‌های خاص می‌توانند به رفع جای زخم و بخیه و بهبود ظاهر آن کمک کند.

جای زخم تان از چه نوع است؟

‌ جای زخم صاف و کمرنگ: این جای زخم بتدریج کمرنگ‌تر و صاف‌تر می‌شود. البته این فرآیند ممکن است تا دو سال طول بکشد.

جای زخم هیپر تروفی: جای زخم به صورت قرمز و برآمده ایجاد می‌شود و می‌تواند برای چند سال باقی بماند.

جای زخمی که گوشت اضافه می‌شود: این نوع زخم در نتیجه رشد بیش از حد بافت زخم ایجاد می‌شود. معمولا رفع آن به درمان‌های خاص‌تری نیاز دارد .

جای زخم حفره‌دار: این نوع زخم‌ها ظاهر سوراخ یا فرورفته دارند و به خودی خود قابل رفع نیستند .

جای زخم انقباضی: در نتیجه جمع شدن پوست و سفت شدن آن ایجاد می‌شود و معمولا این جای زخم را می‌توان پس از سوختگی روی پوست مشاهده کرد و حتی می‌تواند باعث ایجاد محدودیت حرکتی نیز بشود.

نسخه بهبود سریع‌تر جای زخم

هرچه زخم تمیزتر نگه داشته شود، ترمیم آن بهتر و سریع‌تر انجام می‌شود.

داروهایی که ترمیم زخم را تحریک می‌کنند و کرم‌های حاوی عناصر روی و مس هم می‌توانند موثر باشند.

اگر زخمی عفونت داشته باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک ضروری است، زیرا وجود عفونت در محل، مانع ترمیم زخم می‌شود. داروهای ترمیم‌کننده زخم هم می‌توانند از عفونی‌شدن زخم جلوگیری کنند.

تغذیه مناسب نیز به ترمیم زخم کمک می‌کند.

با توجه به عمق زخم، پانسمان زخم هم به ترمیم سریع‌تر آن کمک می‌کند.

اگر زخمی بیش از سه ماه طول بکشد تا بهبود یابد، باید از حیث رفع مشکلات بدخیمی مورد بررسی قرار بگیرد .