مغزی که خود را تغییر داد تا صاحبش نابینا نشود!

محققان استرالیایی بتازگی پژوهشی درباره‌ یک پسر هفت ساله منتشر کرده‌اند که بیشتر قشر بینایی مغزش را از دست داده، اما هنوز می‌تواند ببیند. این اولین نمونه با چنین مشخصاتی است.

کد خبر: ۱۱۰۸۵۱۴

مغزی که خود را تغییر داد تا صاحبش نابینا نشود!

به طور معمول آسیب به قشر اولیه‌ بینایی که در قسمت پس سر قرار گرفته در بزرگسالان باعث نوعی نابینایی به نام نابینایی مغزی یا blindsight می‌شود. در این نوع نابینایی اطلاعات دیداری از چشم فرد به مغزش منتقل می‌شود، اما مغز توان پردازش این را که چه می‌بیند، ندارد. بنابراین فرد به طور هشیارانه نمی‌بیند اما به طور خودکار تا حدی به محرک‌های محیطی دیداری واکنش نشان می‌دهد.

این پسر بچه که در پژوهش، ب.ی نامیده شده است، فقط دو هفته از تولدش گذشته بود که دچار نوعی بیماری متابولیک نادر شد. در نتیجه‌ این بیماری، قشر بینایی مغزش آسیب شدیدی دید که انتظار می‌رفت باعث نابینایی مغزی شود. اما در کمال تعجب این اتفاق نیفتاد و ب.ی در هفت سالگی تقریبا به اندازه هم‌سن و سال‌هایش می‌بیند. فوتبال بازی می‌کند، بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهد و احساسات افراد را از روی چهره‌شان تشخیص می‌دهد.

اما چه چیزی باعث شده ب.ی بر‌خلاف بزرگسالانی با شرایط مشابه نابینا نشود؟ نتایج ام‌‌آرآی مغز ب.ی نمونه‌ چشمگیری از انعطاف‌پذیری عصبی را نشان می‌دهد. بررسی و تحلیل این نتایج نشان داد مسیری در پشت لوب چپ مغزش افزایش حجم پیدا کرده، که به احتمال زیاد این مسیر عصبی وظایف قشر بینایی را به عهده گرفته و باعث شده بینایی ب.ی سالم باقی بماند، ببیند، بازی کند و بدون مشکل در محیط حرکت کند.

در قرن بیستم، محققان مغز را عضوی ایستا می‌دانستند، اما امروزه می‌دانیم که مغز در تمام طول زندگی در حال تغییر است، از تغییرات سلولی در اثر یادگیری و تجربه گرفته تا تغییراتی با مقیاس‌های بزرگ‌تر در پاسخ به آسیب‌ها. رشد سالم، یادگیری، بهبود پیدا کردن آسیب‌ها و ... در اثر این تغییرات ممکن می‌شود.