درواقع، مجلس نمایندگان عراق از دولت این کشور درخواست کرد تا این مناطق را دوباره در اختیار بگیرد. در نتیجه اقدامی که دولت عراق طی روزهای گذشته انجام داد، اقدامی قانونی بود.
از سوی دیگر، در کرکوک و دیگر مناطقی که هم مردم کرد و هم قومیتهای دیگر در آن حضور دارند شاهد همکاری آنها با ارتش عراق و نیرویهای مردمی برای حضور مجدد ارتش دولت مرکزی بودیم. این همکاریها نشان میدهد اقدام قانونی دولت عراق با تأئید و موافقت اهالی آن منطقه انجام شده است و آنها نیز این اقدام را در چارچوب مصلحت خود و قانون اساسی کشور میبینند.
بر همین اساس با طراحی ارتش عراق شاهد درگیریهای جدی بین ارتش عراق و نیروهای پیشمرگه نبودیم و در مجموع شرایط نابهنجاری پیش نیامد که این موضوع هم پیام روشنی در بردارد: اینکه گفته میشد همهپرسی عراق یک آرمان کردی است، واقعیت ندارد. چراکه وقتی دولت عراق و ارتش این کشور اراده کرد در این مناطق حضور یابد، مردم استقبال کردند.
در این میان، دفتر مسعود بارزانی پیامی صادر کرد مبنی بر اینکه نتایج همهپرسی کردستان به منظور آغاز مذاکرات، به تعلیق بیفتد. هر چند تعلیق نتایج همهپرسی میتواند گام مثبتی برای حل مشکلات تلقی شود، مشکلاتی که در واقع عامل اصلی آن برگزارکنندگان همهپرسی بودند، اما براساس آنچه که از دفتر نخستوزیری عراق اعلام شد، این موضوع قابل پذیرش نیست.
نخستوزیر عراق بر لغو نتایج همهپرسی تأکید دارد، چرا که به باور آنها همهپرسی تجزیهطلبی اقدامی مغایر با قانون اساسی و قوانین و مصوبات مجلس نمایندگان عراق بود. این مجلس پیش از برگزاری همهپرسی آن را غیرقانونی اعلام کرده بود. دولت عراق امروز براساس وظایف قانونی و برای تحقق مفاد قانون اساسی کشور این مسیر را ادامه میدهد؛ مسیری که با استقبال مردم کردستان و بخش عظیم گروههای سیاسی عراق مواجه شده است.
امیدواریم آنچه از اربیل مبنی بر تعلیق نتایج همهپرسی و آمادگی برای مذاکره به گوش میرسد، به خواسته دولت عراق نزدیک و به لغو نتایج همهپرسی منتهی شود تا راه را برای مذاکرات سازنده باز کند. خارج از این مسأله که این گفتوگوها چه زمانی آغاز میشود، دولت عراق در چارچوب مصالح مردم کردستان گامهای مؤثری برمیدارد تا مشکلات اقتصادی آنها کاهش و خدمات برای مردم این منطقه افزایش یابد.
بر این اساس، امیدواریم در گفتوگوهای دولت عراق با دولت جمهوری اسلامی ایران در خصوص همکاریهای اقتصادی توافقات خوبی صورت گیرد و با استقرار نیروهای دولت مرکزی و همکاری کردها در گذرگاههای مرزی مشکلات اقتصادی مردم اقلیم کردستان رفع شود. با توجه به بحرانهایی که ناشی از سیاست غلط برگزارکنندگان همهپرسی بود، امیدواریم خواستههای قانونی دولت عراق محقق شود تا با روند قانونی پیش رو، شرایط به سمتی رود که به صورت مسالتآمیز مسائل حل شود و دولت مرکزی عراق در مناطق شمالی این کشور نیز حاکمیت ملی خود را اعمال کند.
حسن کاظمی قمی
سفیر پیشین ایران در عراق
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد