امید و انتظار در هپکو و آذرآب

به گزارش جام‌جم، امروز خیابان‌های منتهی به دو کارخانه بزرگ هپکو و آذرآب التهاب را پشت‌سر گذاشته و به حال و هوای آرام پیش از اعتراضات کارگری بازگشته است. آرامش اما زمانی به دل کارگران نشست و از آنجا به خیابان‌های اراک سرازیر شد که تیم اقتصادی دولت مصمم به رفع مشکلات و دغدغه‌های کارگران شدند و وزرای کار، اقتصاد، صنعت و همچنین رئیس کل بانک مرکزی و استاندار مرکزی، با تشکیل جلسه‌ای با نمایندگان کارگران هپکو و آذرآب، در روز شنبه هفته جاری (اول مهر)، درصدد رفع مشکلات آنها برآمده و وعده رفع نگرانی‌های کارگران از جمله پرداخت تمام مطالبات کارگران هپکو را طی چند روز آینده دادند؛ وعده‌هایی که نمایندگان کارگران هپکو و آذرآب در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار امیدواری کردند محقق شود و چون وعده‌های تکراری و بی‌نتیجه ایام گذشته نباشد.

البته این مهم را نباید نادیده گرفت که اگرچه اعتراض کارگران هر دو شرکت به‌دلیل پرداخت نشدن بیش از شش ماه حقوق کارگری آنها بوده، اما مشکل این دو شرکت که هر دو در سال‌های گذشته به بخش خصوصی واگذار شده، کاملا متفاوت است؛ به عبارتی هپکو به‌دلایل متعددی دچار افت شدید تولید و کمبود منابع مالی شده و این تنگنای اقتصادی به جیب کارگرانش رسیده، اما آذرآب هم تولید خوبی دارد و هم پول به آن سرازیر می‌شود، اما مواردی مثل سوءمدیریت باعث شده این پول‌ها از هر جایی سردربیاورد جز سفره خالی کارگران این شرکت.

کارگران هپکو در انتظار آخر هفته

آن‌طور که رضا عبدلی، رئیس شورای کارگری هپکو به جام‌جم می‌گوید: این شرکت که بیش از 50 سال سابقه دارد و روزگاری بزرگ‌ترین تولیدکننده ماشین‌های راهسازی خاورمیانه بوده، پس از واگذاری به بخش خصوصی در سال 86، به دلایلی از جمله سوءمدیریت و نبود نظارت لازم بر نحوه عملکرد مدیران و سهامداران شرکت از یک‌سو و آزادسازی واردات ماشین آلاتی که در گذشته هپکو تولیدکننده آنها بود از سوی دیگر، درگیر مشکلات بزرگ و متعددی شد.

به گفته وی مشکلاتی از جمله این‌که میزان تولید آن از 2200 دستگاه در سال 86 به 70 تا 90 دستگاه در سال 95 و تعداد کارگران آن نیز از 2000 کارگر به حدود نصف تقلیل یافت. ضمن این‌که کارخانه نیز (به‌دلیل کاهش تولید و فروش) به یک بدهکار بزرگ به بانک‌ها تبدیل شد؛ بدهی که در ابتدا حدود 196 میلیارد تومان بود و امروز به دلیل جریمه‌های دیرکرد به 500میلیارد تومان افزایش یافته است.

عبدلی که کارگر مونتاژکار این شرکت است و سابقه کارگری 15 ساله در این شرکت دارد و به عنوان نماینده کارگران هپکو در جلسه روز شنبه حضور داشته، از درخواست‌های این کارگران و وعده‌ها و تصمیماتی که در جلسه مذکور گرفته شد نیز می‌گوید.

درخواستی که وی به عنوان نماینده کارگران از تیم اقتصادی دولت داشته، شامل پرداخت حقوق معوقه کارگران هپکو که در مجموع شامل 12 میلیارد تومان است، رفع مشکل بیمه کارگران، فراهم کردن مقدمات تولید هپکو و عدم تعدیل نیرو بوده است.

عبدلی در توضیح این درخواست‌ها می‌گوید: زمانی که هپکو به صورت دولتی اداره می‌شد، همه ادارات و ارگان‌های دولتی، ماشین‌های موردنیاز خود را به این شرکت سفارش می‌دادند که با واگذاری این شرکت به بخش خصوصی و سپس آزادسازی واردات ماشین‌های راهسازی، عملا سطح سفارش‌ها به شرکت بسیار کاهش یافت و حتی وعده‌ای که رئیس‌جمهور روحانی در سفر سال گذشته خود به اراک، مبنی بر سفارش تولید 3000 دستگاه موردنیاز شهرداری‌ها و راهداری‌ها به شرکت هپکو داد، هنوز محقق نشده و عملا چرخ تولید کارخانه از حرکت ایستاده است.

به گفته این فعال کارگری، بدهی‌های بانکی شرکت نیز که هر روز سنگین‌تر می‌شود، باعث شده تا عملا مجوز انعقاد قراردادهای جدید تولید از شرکت سلب شود، به همین خاطر یکی دیگر از درخواست‌ها از تیم اقتصادی دولت، صدور مجوز تولید بود تا دست‌کم چرخ‌های تولید کارخانه دوباره بچرخد. رئیس شورای کارگری هپکو یادآور می‌شود: اولین تصمیم گرفته شده و قرار است تا آخر هفته محقق شود، پرداخت همه حق و حقوق معوقه کارگران بود، که ما انتظار داریم به وعده‌های خود از جمله اولین وعده عمل کنند؛ زیرا تاکنون وعده حل مشکل بارها تکرار شده و بذر نگرانی و بیم و امید را در دل کارگران این شرکت کاشته است.

مشکل آذرآب بی‌پولی نیست، سوءمدیریت است

شرکت آذرآب تولیدکننده پروژه‌های نیروگاهی، پالایشگاهی، پتروشیمی و سیمان است و آن‌طور که مهدی پورصفایی، رئیس شورای کارگری شرکت به جام‌جم می‌گوید: آذرآب در شرایط عادی، هم چرخ‌های تولیدش بخوبی می‌چرخد و هم قراردادهای خوبی بسته و هم درآمدهای سرشاری دارد، اما آنچه به ایجاد بحران در شرکت و اعتراض کارگران منجر شده این است که این درآمدهای هنگفت به خود شرکت تزریق نمی‌شود و معلوم نیست سر از کجا درآورده است.

به گفته پورصفایی، بر این اساس مشکل آذرآب بیشتر مدیریتی است تا بی‌پولی و رکود تولید، از همین روی طبق تصمیمات گرفته شده در جلسه روز شنبه، مقرر شد بزودی با کمک استانداری و مسئولان استانی و با تشکیل مجمع، هیات مدیره و سپس مدیرعامل جدید انتخاب شوند تا پس از این تغییرات ساختاری، شرایط مناسبی برای پرداخت مطالبات کارگران هم فراهم شود.

وی که از بازداشت مدیرعامل فعلی آذرآب توسط پلیس استان و با دستور مقام قضایی طی روز گذشته خبر می‌دهد، تصریح می‌کند که شرکت مطالبات زیادی دارد، اما به‌خاطر مشکلات متعدد موجود، تولید در آذرآب هم فعلا خوابیده، بنابراین تنها راه پرداخت حقوق معوقه کارگران، اتکا به مبلغ 50 میلیارد تومانی است که ستاد اقتصادمقاومتی استان چند ماه پیش پرداخت آن به شرکت را مصوب کرد و در جلسه روز شنبه نیز بر تامین آن به‌منظور پرداخت حقوق کارگران تاکید شد، گرچه این قولی است که فعلا به کارگران داده شده است و از آنجا که از یک سال پیش تاکنون قول‌های زیادی در این زمینه داده شده، باید منتظر ماند و دید که این وعده‌ها محقق خواهد شد یا نه.

رئیس شورای کارگری آذرآب که خود بیش از ده میلیون تومان از شرکت مطالبه دارد، حقوق و مطالبات پرداخت نشده کارگران این شرکت را از اسفند سال گذشته تاکنون، حدود 36 میلیارد تومان اعلام کرده و می‌گوید: البته در چند روز گذشته و به‌دلیل اعتراضات کارگران، بخشی از این حقوق یعنی حدود سه میلیارد تومان آن (هر کارگر یک میلیون و 800 هزار تومان) آن‌ هم به برخی از کارگران به‌طور علی‌الحساب پرداخت شد.

تحقیق ‌و تفحص از برخورد غیرقانونی با کارگران

نحوه برخورد با تجمعات اعتراضی کارگران اراک که بازخوردهای منفی زیادی به‌دنبال داشت، اینک مورد توجه فراکسیون کارگری مجلس هم قرار گرفته، طوری که علیرضا محجوب، رئیس این فراکسیون روز گذشته با تاکید بر این‌که با کارگران اراک برخورد غیرقانونی شده است، گفت: کارگران در برگزاری تجمعات در محیط خودشان آزاد هستند. این‌که با این توجیه که از سوی تعدادی توهین‌هایی صورت گرفته با کارگران برخورد شود و مورد ضرب و شتم قرار گیرند، قابل قبول نیست، از همین روی تحقیق و تفحص ما از نحوه برخورد غیرقانونی و اتفاقات رخ داده‌ با کارگرانی خواهد بود که اعتراضشان به دریافت نکردن حقوقشان بوده است.

فاطمه مرادزاده