وقتی کودکمان کابوس می‌بیند

کابوس

خواب‌های پریشانی که در فرد احساس ترس و اضطراب می‌کنند کابوس نامیده می‌شود. کابوس به بیدارشدن فرد از خواب منجر می‌شود و اغلب با ترس، احساس گناه، خشم یا افسردگی همراه است.

کابوس‌ها موضوعات متفاوتی دارند که با توجه به نوع ترسی که کودک دارد، متفاوت هستند. مثلا در کابوس کودکانی که از تنهایی وحشت دارند، تنها ماندن در خواب هم به گونه‌ای باعث آزار آنها می‌شود. گاهی نیز وقتی کودک کارتون یا فیلم ترسناکی ببیند در خواب هم می‌بیند که حیوان وحشتناک یا هیولایی که در کارتون یا فیلم دیده او را تعقیب می‌کند. در این هنگام کودک با وحشت از خواب می‌پرد، فریاد می‌کشد، گریه می‌کند و می‌ترسد تنها بخوابد. بعضی مواقع هم بدون این‌که بیدار شود فقط در خواب گریه می‌کند.

مصرف بعضی داروها، قطع ناگهانی آنها، تب بالا یا ابتلا به بعضی بیماری‌ها هم می‌تواند باعث دیدن کابوس کودکان ‌شود.

در واقع دیدن کابوس‌ها دلایل متفاوتی دارد که حتما باید به درستی تشخصیص داده شود. اگر کودک به مدتی طولانی کابوس ببیند حتما برای درمان آن باید با پزشک مشورت کرد.

دلایل دیدن یک خواب وحشتناک!

می‌توان گفت کابوس جدال بین ترس‌های کودک و عامل به وجود آمدن آنهاست. حوادث تلخ و استرس‌زا، دعواهای مداوم بین پدر و مادر، بروز تصادف و هر اتفاق ناخوشایندی می‌تواند باعث دیدن کابوس در کودک شود. وقتی دیدن یک فیلم، خواندن یک کتاب، مشکلات مربوط به مدرسه، سختی تکالیف و... در طول روز بیش از حد کودک را بترساند و آزار دهد کودک در طول شب هم نمی‌تواند آرامش داشته باشد.

واکنش اولیه به کابوس کودک

زمانی که کودک خواب وحشتناکی می‌بیند، فریاد می‌کشد، با و‌حشت از خواب می‌پرد یا به نوعی ما را متوجه کابوسی که دیده می‌کند حتما باید او را در آغوش بگیریم، نوازشش کنیم، یک لیوان آب برایش بیاوریم و با صدای آهسته برایش تعریف کنیم که چیزی که دیده فقط خواب بوده، همه چیزتمام شده و اصلا واقعیت ندارد.

اگر کودک باز هم بی‌قراری ‌کند، می‌توانیم چراغ اتاقش را روشن کنیم و به او بگوییم خوب نگاه کن ببین اصلا چیزی اینجا هست که بتواند تو را بترساند. حتی می‌توانیم به جای چراغ خواب، چراغ اتاقش را تا صبح روشن بگذاریم.

البته همیشه این کارها جواب نمی‌دهد و گاهی حس ترس همچنان در وجود کودک باقی می‌ماند. به همین دلیل از ترس این‌که دوباره کابوس ببیند دلش نمی‌خواهد بخوابد. در این هنگام می‌توانیم با صبر و حوصله از او بخواهیم برای ما تعریف کند چه خوابی دیده و ببینیم چه ارتباطی می‌تواند با حوادث طی روز او داشته باشد.

پس از کابوس...

توجه داشته باشید اگرکودک بعد از دیدن یک خواب ترسناک دوست دارد به اتاق شما بیاید و نمی‌تواند در اتاقش تنها بماند؛ نباید با او موافقت کنید. ولی می‌توانید تا زمانی که دوباره به خواب برود در کنارش بمانید و بعد اتاقش را ترک کنید.

اگر دیدن کابوس‌های شبانه فرزندتان ادامه داشت، حتما باید دلیل آن را پیدا کنید. برای این کار می‌توانید از خود کودک هم کمک بگیریدو ببینید چه چیزی ذهن او را مشغول کرده و آزارش می‌دهد.

بهتر است بگذاریم خودش برایمان تعریف کند از چه چیزی می‌ترسد که در خواب هم آرامش ندارد. باید ببینیم چه چیزی در زندگی کودک تغییر کرده و به دقت و با حوصله به حرف‌هایش گوش کنیم. حتی می‌توانیم از او بخواهیم با نقاشی کردن و تغییر آنچه ذهنش را آزار می‌دهد، احساس بهتری پیدا کند.

یکتا فراهانی