مانع فعالیت معدنی در بهرام گور می‌شویم / فقط 10 درصد کشور حفاظت شده است، آقایان هنر دارند در 90 درصد بقیه کار کنند

از اینكه جناب آقای مهندس درویش بعنوان یكی ازمقامات سازمان حفاظت محیط زیست درمورد این مسئله حائز اهمیت عكس العملی شایسته نشان دادند بسیار خوشحالم واز نظر ایشان استقبال و حمایت می نمایم ، چه خوب بود اگرسایرصاحب نظران وواحدهای فنی وتحقیقاتی سازمان هم مطالبی را در جهت معرفی هرچه بیشتراین منطقه برای استحضار وزیر محترم وشاید تجدید نظرشان ازبرداشت نامطلوب اخیر ازفلسفه حفاظت محیط زیست منعكس می نمودند تاخدای ناكرده سكوت علامت رضا تلقی نشود.

چندشب گذشته دراخبار رسمی سیمای ج ا اناظربرپخش خبرحضور وزیرمحترم صنعت و معدن وتجارت در جلسه اتاق بازرگانی ایران وشنونده سخنان ایشان كه یكی از چهارعضو ركن مهم مجمع عمومی صندوق ملی محیط زیست هم می باشند درخصوص حمایت !!! از محیط زیست بودم، و ای كاش درآن لحظه شنونده این گفتار ولحن تمخسر آمیزوبیننده حركت وژست توهین آمیز ایشان كه منجر به خنده حاضرین در جلسه هم شد نبودم ولی به هرحال باصطلاح معروف آن شب ,وشبهای دیگرم به خیر شد. واقعیت این است كه اینگونه حرف ها وحركات دریك دوره قریب به پنجاه سال ، برای دست اندركاران و یا دوستداران محیط زیست چندان بی سابقه نبوده ولی چون غالبا ازسوی افراد معمولی و یا اگرهم ازسوی بعضی مسئولین رده های پایین تر ( آن هم درجلسات محدود وبدون حضوررسانه ها) بوده حضورا هم به توضیح و جواب مناسب منجر می شد،,ولذا قابل هضم وتحمل بود. خوشبختانه باپیشرفت زمان درطول این مدت و افزایش سطح آگاهی عمومی درباره محیط زیست و مشاهده عكس العمل های طبیعت ازبد رفتاری های انسان با او موجب اصلاح نسبی این گونه طرز فكر و برخورد با مسائل زیست محیطی (لا اقل دركلام وگفتار) گردید. امابروزاین گونه تفكر وبرخورد،بدوا ازسوی یك استاندار محترم كه ازمقامات ارشدكشوراست وانعكاس آن درجراید واخیرا ازیك : وزیر محترم درجمهوری اسلامی ایران بعنی نظامی كه در بدو تاسیس به یمن وجود امثال شهید دكتربهشتی نگرشی آنچنان پیش رفته وروشن به مسئله محیط زیست داردكه ازاصول قانون اساسی خوداصل پنجاهم را به این امراختصاص می دهد كه این خود در همه كشور های جهان كم نظیر و باحتمال زیاد بی نظیر می باشد، وزیر محترم در كشوری كه رهبر والامقامش چه در زمان ریاست جمهوری و چه در زمان رهبری، همواره مسئله توجه به محیط زیست را به همگان و بویژه به مقامات و مسئولین موردگوشزد وتاكید قرارداده اند، وزیرمحترم عضوكابینه دولتی كه یكی ازنقاط قوتش عنایت خاص ریاست محترم واغلب آعضای آن به امور محیط زیست می باشد، و وزیرمحترمی كه گزینش ریاست محترم جمهورو رای اعتماد مجلس محترم شورای اسلامی را برای رسیدن به قداست مقام وزارت دریافت نموده ، بسیاردور ازتوقع وتكان دهنده بود. این گونه اظهارنظروبرخوردبغض آلود،آن هم نه دریك محفل خصوصی یا جلسه بسته و محدود بلكه در مقابل چشمان شیشه ای رسانه ملی با میلیون ها بیننده از اقشار مختلف هموطن و شاید بینندگان خارج از كشور ، چه دردناك و جانفزاست كه <<حَسَناتُ الاَبرار سَیِئاتُ المُقَرَبین>> وجود چنین تفكر وطرزفكربرای هركسی آزاد است ، اما ابراز آن ازسوی چنین مقامی كه خود عضو مجمع عمومی صندوق ملی محیط زیست نیز می باشد ،آنچنان كشنده است كه اگر بشنویم ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ، دارنده عنوان بین المللی قهرمان زمین .و صاحب لقب بانوی سبزایران درواكنشی اعتراض آمیز به این رفتار وگفتار استعفای خود را تقدیم مقام محترم ریاست جمهور نموده ،چندان جای تعجب وخرده گیری ندارد. جناب آقای وزیر: دركجای دنیا تمام پس انداز ومنابع طبیعی وملی خود را اینگونه درمعرض حراج ویورش قرار می دهند. شما فرمودید: سازمان به خاطرعبورچهارتاگورخر دست روی منطقه بهرام گور گذاشته و نمی گذارد ما از معادن آهن ومس آنجا استفاده كنیم . جناب آقای وزیر: واقعیت اینست كه اعضاء خانواده محیط زیست روی این امانات دست نگذاشته بلكه جان وعمرگذاشته اند . حفظ منطقه بهرام گور در یك دوره نزدیك به پنجاه سال مرهون یك عمر تلاش زنده یاد جعفرشكاری وجانفشانی برادرش شهید اكبرشكاری وفرزندنوجوانش شهید منصور شكاری ونیزشهیدطهماسبی به همراه پنج شهید جوان ازغیور مردان نیروی انتظامی بوده است. درموردسایرمناطق تحت پوشش حفاظت سازمان نیزباستحضارمی رسدكمترمنطقه ای ازبین آن ها رامی توان نام بردكه یك یاچندنفر از اعضاء خانواده محیط زیست در راه حفاظت وصیانت از آن به درجه شهادت و جانبازی نائل نشده یا به حبس گرفتارنشده باشند. آیا واقعیت این نیست كه اغلب مناطق تحت حفاظت سازمان هم ازمزایای تخریب وتحدید وتهدید فعالیت های معدنی بی نصیب ومحفوظ نمانده اند؟ بعنوان نمونه: آیا ازپناهگاه حیات وحش وپارك ملی كلاه قاضی در استان اصفهان اطلاع داریدكه چگونه بهره برداری معادن متعددسنگ موجب تخریب وكراهت سیمای طبیعی آنها شده و درحالی كه در قوانین و مقررات زیست محیطی كشور ما ، بهره برداران از معدن ملزم به ارائه و اجرای طرح زیست محیطی و انجام اقدامات جبرانی درجهت كاهش خسارات ناشی ازبهره برداری (ازقبیل، بازسازی فضای تخریب شده و ایجاد فضای سبز وخارج نمودن ضایعات و...) می باشند بفرمائید تاكنون چند درصد از معادن تحت بهره برداری درسطح كشور بخصوص در مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست ، لااقل به ارائه طرح روی كاغذ اقدام نموده و چند درصد ازآن طرح هائی كه احتمالا ارائه شده به مرحله اجرا درآمده؟ آیا درمنطقه حفاظت شده مو ته وتپه های ماهور وگل گله آن هیچ یك از بهره برداران معادن ، طی ده هاسال بهره برداری به ارائه طرح واجرای اقدامات جبرانی مبادرت كرده اند؟. آیادرهمین منطقه معدن طلای موته كه انشاالله تولیداتش برای اقتصادكشورقرین صرفه وصلاح باشد طی چندین دهه فعالیت ،اقدامی جدی برای دفع پساب سمی و خطرناك ناشی ازعملیات استخراج و فرآوری انجام داده یا كماكان به هدایت پساب به درون یك حوضچه خاكی در بالای جایگاهی مرتفع و مشرف به دشت و رودخانه فصلی مبادرت می ورزد واین جام زرین زهر كه مستعد شكاف خوردن و شكستن وتخلیه محتویات خود به كام محیط زیردست می باشدهمچنان طی این سالها مترصد آفریدن حادثه ای نگفتنی است؟ ودرهمین مقوله جنابعالی كه پدر پتروشیمی ایران لقب دارید،آیاچندكارخانه پتروشیمی ازبین واحدهای فعال موجودكه غالباهم درمجاورت ویانزدیكی منابع آبی حساس احداث شده اند مجهزبه سامانه موجه تصفیه پساب می باشند وآیا مستحضر می باشیدكه واحد پتروشیمی مرودشت ، علیرغم تمام پیگیری های اداره كل حفاظت محیط زیست فارس طی چند دهه گذشته ، تاكنون هنوز به تامین یك سامانه موجه تصفیه برای پساب صنعتی خود نپرداخته ، و پساب حاوی مواد مضره را به حوضچه ترسیب مشرف به رودخانه كر تخلیه و پس ازته نشینی مواد وپرشدن حوضچه هم آنها را دركنار رودخانه (نزدیك محل پل خان) انباشته می نمایدكه درصورت بروز شرایط جوی منجربه طغیان این رودخانه(كه تابحال چندبارهم سابقه دارد)تمام این موادشسته شده وبه روستاهای زیردست ودرنهایت به دریاچه بختگان سرازیر میشود. آیادرشرایط جوی این ایام وبروزبحران سیل دراستان فارس نبایدنگران این موضوع باشیم؟و اگربه لطف خداوند این بار هم به خیر گذشت قضیه را برای اتفاق بعدی به فراموشی می سپاریم ؟؟. جناب آقای وزیر محترم، مسئله ارزش زیست محیطی مناطقی مانند بهرام گور را می شود با چند نوع نگرش و چندگونه عینك مورد ملاحظه قرارداد،یك نگرش این است كه : یك بیابانی كه از آن چهارتاگورخرعبوركرده اند : صادقانه بگویم كه این نگرش به هیچ وجه شایسته جنابعالی كه پیش كسوت در بارز ترین كابینه حامی محیط زیست می باشید نبود . یك نگرش هم این منطقه را بعنوان یك محیط استثنائی و حائز اهمیت ، برای حفظ جمعیتی نسبتا قابل توجه گوربعنوان یك گونه ژنتیكی نادرودرمعرض خطرجهانی كه جمعیت بزرگ آن در آسیا و هندوستان به تدریج ازبین رفته می شناسدكه درحال حاضراین جمعیت محدودبه ایران وتركمنستان شده ودرایران نیزمجموعاحدود 600راس آن باقی مانده كه تعدادی در منطقه مرزی سرخس وتعدادی در منطقه حفاظت شده توران و بیشترین تعدادهم(حدود500راس) درمنطقه بهرام گورزیست می نمایند.دراین منطقه علاوه برگونه گورخر جمعیت نسبتا قابل توجهی از سایر پستانداران ، از قبیل جبیر،آهو، كل و بز ، قوچ ومیش وتعدادی ازگربه سانان وسگسانان و پستانداران كوچك كه در هرم غذائی حیات وحش منطقه حائز اهمیت زیادی می باشدزیست می نمایند ، متجاوز از 30نوع از پرندگان خشكی زی قابل اهمیت وبعضا نادر وبیش از10گونه ازخزندگان حائز اهمیت شناسائی شده وباجمعیت های قابل توجهی دراین منطقه وجوددارد.پوشش گیاهی نیزشامل گونه های زیادی از گیاهان مرتعی مورداستفاده تعداد قابل توجهی از دامهای اهلی ساكنین حاشیه منطقه می باشدكه درفصل چرا در حدود 80 درصدسطح منطقه برای این منظوردراختیارشان قرارمی گیرد.همچنین تعداد قابل توجهی ازگونه های گیاهان داروئی وبهداشتی ونیزگیاهان قابل تغذیه انسانی مانند ریواس وقارچ(دمبل) زیره سیاه وبنه وبخورك در این منطقه وجود داشته وبخشی ازمنطقه هم تحت پوشش گیاهان درختچه ای ودرختان جنگلی قرار دارد. وبالاخره،یك بینش بالاترهم این گونه مناطق رابعنوان ذخیره گاه ژنتیكی حائز اهمیت ویژه می شناسد كه علاوه برآنچه تاكنون شناسائی شده وبه نمونه اش دربالا اشاره شددارای ذخائرقابل توجه ژنتیكی وناشناخته ای به ویژه درسطح میكرو بوده كه شناسائی آن ها وتشخیص بهترین نحوه بهره وری از آن در توان علمی و فنی نسل های آینده خواهد بودتا همانگونه كه از آنچه كه به زعم دوتاسه نسل قبل ،مایعی بد بو وكم خاصیت شناخته می شد و امروزه نسل ما، از آن مایع كم خاصیت ومیعانات بدبو ، به كمك فناوری پیشرفته درصنایعی مانند پتروشیمی صدهامحصول وموادمفیدبدست می آوریم ، آن نسل آینده هم ازآنچه ما امروزبه ارزش واقعیش پی نبرده ایم، بهره وری بخردانه تری بنماید . (البته اگر چیزی ازمنابع تجدیدشونده وغیرقابل تجدید برایش باقی مانده باشد). جناب آقای وزیر: مناطق چهار گانه وزیست بوم های حساسی كه بعنوان میراث برحق نسل های آینده و بهره وری پایدار نسل كنونی ، به سازمان حفاظت محیط زیست سپرده و او را امانت دار این عرصه ها قرارداده اند، درمجموع ازده درصدسطح كشور تجاوزنمی كندوعلیرغم این كه بخشی از همین ده درصد هم تحت فعالیت های بهره برداری از معادن قرار گرفته ودست شما برای فعالیت های معدنی در نود درصد سطح كشور كاملا باز است ولی : آیا آن نود درصدبرای شما كافی نیست كه باز هم بدنبال تِسعُ وَ تِسعُونَ نَعجَه (ازآیه 23سوره مباركه ص) می باشید وپیشنهاد حصار شكنی ازتعداد بیشتری منطقه حفاظت شده وپارك ملی را تحت عنوان آزاد سازی به ریاست محترم جمهور تقدیم می نمائید؟ حتما هم توقع داریدكه ،آن مقام محترم حافظ قانون اساسی و اعضاء قسم خورده كابینه اش درجهت خواسته شماوكسانی كه صرفا برای كسب منافع بیشتردرعقبه این پیشنهاد قراردارند،برچهره مظلوم یكی از اصول قانون اساسی كشورخراش وخدشه وارد كنند ؟ ، هیهات.